اخبار

نسبتی که رهنمودهای هگلی می‌تواند با وضعیت کنونی علوم انسانی در ایران پیدا کند، مهم‌ترین مسئله‌ای است که در گفت‌وگوی دکتر میثم سفیدخوش و دکتر علی مرادخانی بدان پرداخته می‌شود. سفیدخوش معتقد است که تبار مفهوم «علوم انسانی» را می‌توان در دوران پیشامدرن و حتی در فلسفۀ ارسطو نیز بازجست، اما در مقابل، مرادخانی بر این باور است که علوم انسانی جدید تنها پس از شکل‌گیری دستگاه فلسفی هگل و تدوین طرح نظری تاریخ و جامعۀ انسانی از سوی اوست که معنا و هویت می‌یابد.

نسبتی که رهنمودهای هگلی می‌تواند با وضعیت کنونی علوم انسانی در ایران پیدا کند، مهم‌ترین مسئله‌ای است که در گفت‌وگوی دکتر میثم سفیدخوش و دکتر علی مرادخانی بدان پرداخته می‌شود. سفیدخوش معتقد است که تبار مفهوم «علوم انسانی» را می‌توان در دوران پیشامدرن و حتی در فلسفۀ ارسطو نیز بازجست

در دوران دانشجویی فلسفه، استاد معظم دکتر علی مرادخانی این باور خود را مدام تکرار می‌نمود که برای رهایی از انسداد و رسیدن به یک شرایط مطلوب چه به لحاظ فردی و چه از نظر جمعی راهی جز فلسفه نیست و فلسفه موقف اصلی برای یافتن بهترین راه‌حل‌ها و امید در جهت حل انسداد و رکود است. اینک که بیش از صد سال از ورود تئاتر به ایران و جاذبه‌اش نزد ادبا و روشنفکران و هنرمندان و طبقه "فرهنگی" این ملک می‌گذرد، همچنان تئاتر سرگشته و بی‌خانمان است. گروهی از مشغولین به این هنر از الزام وجودش می‌گویند و نمایش و تأثیرات فرهنگی آن را یادآوری می‌کنند، اما هیچگاه این هنر به جز مقاطعی کوتاه و کم نفس جایگاه خود را در فضای فرهنگی کشور نیافته و به آن به چشم یک امر قابل چشم‌پوشی و سربار دولت نگاه شده است.

علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد و دبیر نمایشگاه گنجینه موزه در خارج از كشور این روزها فعال‌تر از همیشه است. سیدرضا صالحی امیری، وزیر جدید ارشاد چند روزی است كه كار خودش را در این سمت شروع كرده و به گفته مرادخانی قرار است تصمیم نهایی را در مورد سفر گنجینه موزه به خارج از كشور را برای یك نمایشگاه هشت‌ماهه در موزه‌های برلین و رم بگیرد؛ اتفاقی كه چگونگی رخ دادن یكی از دغدغه‌های اهالی هنرهای تجسمی در طول این چندماه بوده است و حالا علی مرادخانی، كه بعد از كنار رفتن مجید ملانوروزی، مدیركل دفتر امور هنرهای تجسمی و رییس موزه هنرهای معاصر تهران از سمت دبیری این نمایشگاه این مسوولیت را بر عهده گرفته است خبر از طی مراحلی قانونی برای برگزاری این نمایشگاه می‌دهد كه پیش‌تر ملانوروزی در گفت‌وگو با «اعتماد» از انجام و طی این مراحل خبر داده بود.

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالروز جهانی صلح گفت: «هنر برای صلح» دغدغه مقدسی است که همه باید به بالندگی هرچه بیشتر آن کمک کنیم.

مرادخانی کتاب بیزر به معنای واقعی آموزشی (Pedagogic) است؛ در ادبیات انگلیسی یکی کتاب هولگیت و دیگری کتاب بیزر است که از این ویژگی برخوردار است؛ یعنی تنها به انتقال اطلاعات نمی‌پردازد بلکه روح و جان دارد که آن روح هگلی است و خواننده را دعوت به فلسفیدن و کار فلسفی نیز می‌کند.

هگل در جامعه امروزی ایران نه نماینده ایدئولوژی و جریان فكری خاص، بلكه یكی از لوازم اندیشیدن درباره فرهنگ مدرن ومعاصر است. ایرانیان نیز پس از حدود هفتاد سال آشنایی با هگل (یعنی از زمان فروغی به بعد) و پشت سر گذاشتن صورت‌های مختلف مواجهه با وی، به نحوه مواجهه‌ای معقول و معتدل با وی نزدیك شده‌اند. امروز همه اذعان دارند كه شرط سخن گفتن درباره هگل و نقد و تحلیل وی داشتن حداقل‌هایی است؛ باید زمینه و تاریخ پیدایش اندیشه‌های وی را دانست، با زبان وی آشنایی درخوری داشت؛علی مرادخانی استاد دانشگاه و پژوهشگر فلسفه که آثار متعددی در این حوزه به عرصه علم عرضه نموده است یکی از همین کسانی است که درباره هگل پژوهش‌ها و مقالات بسیاری داشته است، «هگل و فلسفه مدرن» یکی از مهمترین آثار وی است که در سال 85 منتشر شد. به سراغ او رفتیم و گپ و گفتی کوتاه در خصوص هگل با او انجام دادیم که حاصل آن را در ادامه می‌خوانید:

روز گذشته شنبه - 18 مردادماه - مراسم نکوداشتی برای شیرمحمد اسپندار، دونلی نواز برجسته ایرانی در تالار وحدت برپا شد و این هنرمند نشان عالی هنر را از معاون وزیر در امور هنری دریافت کرد.

یک استاد دانشگاه با بیان اینکه دین با هگل سازگار است و هیچ مشکلی با هگل ندارد، گفت: با هگل نوع فهمیدن دین مساله است والا از نظر هگل موضوع دین و فلسفه یکی است و اختلافی با هم ندارند، هر دو مطلق اند، کمال دین هم از نظر هگل دین عقلی است.

علی مرادخانی، نویسنده، مترجم و پژوهشگر که کتاب «هگل و فلسفه مدرن» از او به فارسی منتشر شده است و دیگری، دکتر علی‌اصغر مصلح نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه که به تازگی کتابی با عنوان «هگل» را روانه بازار کرده است که می‌کوشد تا شرحی منسجم و جامع از اندیشه‌های هگل به دست دهد. متن کامل گفتگوی زیر که به همت دکتر محمدمهدی اردبیلی صورت گرفته، پیشتر در ماهنامه «اطلاعات حکمت و معرفت» (شماره ۹۸) به چاپ رسیده است. ***