اخبار

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا می‌گوید: «زبان فارسی زبانی است که باید از آن حمایت شود و برای آموزش دادن آن همت شود. ما برای مطالعات تاریخی و ادبی در این حوزه جغرافیایی به زبان فارسی نیاز داریم و یکی از حوزه‌هایی که دست‌نخورده و بکر است، بررسی ادبیات تطبیقی ترکیه و ایران است.»

نادرشاه در سخنرانی دشت مغان هوشمندانه تلاش کرد تا ضمن حفظ شاکلۀ دولت صفوی، صبغۀ تفرقه افکنانۀ آن را که سبب جدایی ساکنان شیعه و سنی ایران و ایجاد «خون فتنه و فساد» میان آنان در «خاک ایران» شده بود، بردارد.

اولین گام جدی دربارۀ تاریخ عثمانی در ایران در دورۀ ناصرالدین‌شاه و با دستور وی در خصوص ترجمۀ کتاب «تاریخ عثمانی» پورگشتال هامر برداشته شد. امروزه هم اگرچه تلاش‌هایی در این زمینه صورت می‌گیرد، اما بیشتر معطوف به روابط ایران و عثمانی ذیل تاریخ ایران است، آن هم بر اساس منابع موجود در ایران.

ضعف حکومت قاجارها که درست از دوران دومین شاه این سلسله یعنی فتحعلی‌شاه نمود پیدا کرد، باعث شد تا هر روز بیش از پیش ایران در مبادلات جهانی کمرنگ شود. این کمرنگی تا آن حد گسترده شد که دیگر دول بزرگ هیچ اعتباری برای دولت ایران قائل نبودند و نه‌تنها در مراحل مختلف تاریخی درباره بخش‌های گوناگون کشور به‌صورت مستقل تصمیم‌گیری کردند بلکه در دوران‌های مختلف به اشغال آن بخش از کشور که مورد نظرشان بود، پرداختند.

با تشکیل حکومت زندیه در سال 1170ه /1757م توسط کریم خان زند با لقب وکیل الرعایا و سقوط سلسله افشاریه، شخص کریم خان تلاش های فراوانی را برای یکپارچه سازی حکومتش در ایران و سامان دادن به اوضاع داخلی آن زمان ایران (که هنوز اثرات سقوط حکومت صفویه و فجایع افغان ها در اذهان مردم باقی بود.) آغاز کرد. و لیکن بعلت ماهیت ایلیاتی حکومت های افشاریه و زندیه، هرگز اوضاع اجتماعی و اقتصادی ایران به ثبات زمان صفویان نرسید.

در این نوشتار سعی بر آن است تا با نگاهی به تحولات مربوط به تدوین نخستین قانون اساسی در جهان اسلام، تقابل دو جریان قدرتمند سنت گرا و تجددگرا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. مقاله، با رویکردی توصیفی به موضوع، تلاش می کند اندیشه های نمایندگان برجسته دو جریان مذکور را با استناد به مذاکرات صورت گرفته در کمیسیونهایی که به دستور عبدالحمید دوم به همین منظور تشکیل شده بود، تبیین کند.

تذکره نویسی در آسیای صغیر از آغاز شکل گیری، زیر نفوذ تذکره های فارسی بود. نخستین تذکره شاعران در حوزه آناطولی به تقلید از بهارستان جامی، تذکره الشعرای دولتشاه سمرقندی و مجالس النفائس امیرعلیشیر نوایی در قرن دهم هجری نوشته شد.

در این پژوهش، جایگاه اقتصادی حج و تأثیر آن در روابط اقتصادی دولت عثمانی به عنوان برگزار کننده و دولت ایران عصر قاجار به عنوان میهمان، بررسی شده است. در این مقوله پیرامون سه رکن اصلی بحث شده است

از فتح استانبول تا مرگ سلطان سلیمان قانونی، نوشتۀ پرفسور اسماعیل حقی اوزون چارشلی، ترجمۀ دکتر وهاب ولی، چاپ اول، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1370 ش، 903 ص، وزیری، تیراژ 2000 نسخه، بهاء: 4500 ریال، جلد دوم.

مجموعه رسائل و لوایح تحدید حدود ایران و عثمانی، 907ـ1309 هجری قمری. میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملك مرندی یکانلو. تصحیح و پژوهش نصرالله صالحی. تهران: طهوری 1395, 538 ص.