اخبار

مفهوم سبک زندگی از عناصر پیچیده، ملفوف و درهم تنیده‌ای شکل گرفته که در کنار یکدیگر معنا یافته و به نوعی هویت آفرینی می‌کند. سبک زندگی اگرچه به‌عنوان یکی از موضوع‌های جدید مطالعه و نظریه‌پردازی در علوم اجتماعی معاصر، مطرح شده و مجموعه‌ای از ارزش‌ها، شیوه‌ها، رفتار، حالت‌ها و سلیقه‌ها را تشکیل می‌دهد، اما مفهومی ریشه‌دار در فرهنگ اسلامی ما به شمار می‌رود که از اهمیت فراوانی در شکل‌دهی جامعه اسلامی برخوردار است. به تعبیر رهبر معظم انقلاب، سبک زندگی به مثابه متن زندگی، بخش حقیقی و اصلی تمدن اسلامی و لازمه تشکیل جامعه اسلامی است.

«غرب‌زدگی» مشهورترین و چالش‌‌برانگیزترین کتاب جلال آل احمد به شمار می‌آید و معمولاً‌ او را به همین کتاب می‌شناسند. آل‌احمد در این کتاب، نشانه‌ها و آثار ورود مدرنیزاسیون به ایران را بر سبک زندگی ایرانیان بررسی کرده است. از این منظر، آل احمد با مدرنیته مشکلی ندارد و جامعه خودی را، به دلیل عدم پویایی و در جا زدن، به سختی مورد نکوهش قرار می‌دهد. بحث جلال‌آل احمد بر سر پذیرش مدرنیزاسیون بدون فراهم بودن زمینه‌ها در نتیجه، عدم توجه به پیامدهای منفی چنین پذیرشی است. او در «غرب‌زدگی» ادعای ارائه پژوهشی علمی را ندارد (ص 30 و 42)، بنابراین بیش از آنکه به مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی مدرنیته پایبند باشد، ناهنجاری‌های ناشی از وارد کردن بی‌قید و شرط فناوری (مدرنیزاسیون) را به جامعه‌ای که تولیدکننده نیست، مورد بحث قرار داده است

در دهه های گذشته زندگی روستایی تغییرات متعددی را از سر گذرانده است که نمود و ماحصل نهایی این تغییرات را می توان در سبک زندگی روستایی مشاهده نمود و با مطالعه­ی آن به بررسی روند تغییرات زندگی روستایی پرداخت. بر همین مبنا، مقاله­ی حاضر تغییرات روی داده در سبک زندگی روستایی در طایفه­ی بابادی از عشایر بختیاری را طی سه نسل مورد بررسی قرار داده است. در مبانی نظری، از دیدگاه های گیدنز، بوردیو و اینگلهارت استفاده شده و فضای مفهومی سبک زندگی ترسیم گردیده است. تحقیق حاضر، یک تحقیق میدانی است و در آن از تکنیک های متعددی از قبیل مشاهده و مصاحبه برای جمع آوری یافته ها استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که سبک زندگی نسل اول در عرصه های مختلفی چون پوشاک و گذران اوقات فراغت تغییر مهمی نداشته و همچنان از الگوهای سنتی پیروی می کند. اما سبک زندگی نسل دوم و بویژه سوم شاهد تغییراتی اساسی بوده است؛ به نحوی که در میان نسل سوم تمایل به سبک زندگی مصرفی، به گونه ای که در شهرها رواج دارد، و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته ارتباطی و رسانه ای به میزان زیادی دیده می شود. به نظر می رسد که عامل عمده در این تغییرات افزایش سطح سواد و گسترش رسانه های جمعی باشند که تجربه متفاوتی از اجتماعی شدن را برای نسل سوم رقم زده و موجب بروز تغییراتی در عادتواره ها و عملکردهای آنها شده است.