اخبار

بسط و پیشرفت علوم و معارف عقلی و فلسفی در هر دوره و نزد هر قومی، منوط به وجود برخی شرایط تاریخی و اجتماعی است؛ شرایطی که بر اساس آن برآیند نیروهای جریانات و نحله ‏های گوناگون مادی و معنوی، به ‏گونه‏ ای رقم نمی‏ خورد که یکی به سود دیگری از میدان به ‏در رفته و مجال بروز و ظهور نیابد. سده سوم تا پنجم هجری در تمدن اسلامی کم و بیش واجد چنین شرایطی بود و همین ویژگی باعث شد که اندیشمندان و فرزانگانی پا به عرصه نهند که در سده‏ های بعدی تمدن اسلامی، چندان اثری از آنها نمی ‏یابیم.

دو هزار نسخه خطی و چاپ سنگی از خواجه نصيرالدين توسی و بیش از 70 نسخه نفيس از زکريای رازی در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.

بغدادی (فت: ۴۲۹ق) در فصلی که اختصاص به فضایح باطنیان داده، چند فقره از رساله شخصی به نام قیروانی را به سلیمان بن الحسن نقل می‌کند و در آن میان گوید: شایسته است که به دانستن مخاریق الانبیا مسلط شوی و تناقض گفتار آنان را بدانی.۱۱۱

چنان‌که پیش از این یاد شد، این کتاب جز کتاب «العلم الالهی» نمی‌تواند باشد. برخی معتقدند که رازی عقیده به قدم باری و نفس و هیولی و مکان و زمان را از صابیان حرّانی گرفته است.

در قرون وسطی آثار پزشکی رازی نه تنها نزد مسلمانان، بلکه نزد یهودیان و مسیحیان دارای ارزش فراوانی بود. بسیاری از این آثار به زبان لاتینی ترجمه گردید و تا قرن هفدهم میلادی در نزد دانشمندان فن حجت بلامعارض بود.

همایش «نقش و جایگاه زكریای رازی در عرصه فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی» با سخنرانی حسن بلخاری رییس انجمن، علی اكبر ولایتی، رییس كمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و مهدی محقق رییس هیات‌مدیره انجمن آثار و مفاخر ایران طی روزهای اخیر، در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد

ابوبکر محمدبن زکریا بن‌ یحیی‌ الرازی،۱ طبیب مارستانی و فیلسوف بزرگ و معروف ایرانی، یکی از مشهورترین دانشمندان جهان به شمار می‌رود. او تنها طبیبی حاذق و فیلسوفی صاحب‌نظر نبود، بلکه در ریاضیات و فلکیات و نجوم و علوم الهی و کیمیا اطلاعات وسیع و جامعی داشت.

کتاب «علم الهی» از مهم ترین و معروف ترین کتابهای محمد بن زکریای رازی است که در آن مباحث عقلی و مطالب فلسفی و جهان شناسی را مورد بحث قرار داده و اندیشه های خاص خود را در آن آشکار ساخته است.

یونس کرامتی، عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران در نشست بررسی کتاب «الحاوی فی الطب» زکریای رازی با اشاره به چند نمونه از کتابشناسی از آثار رازی گفت: ابوریحان بیرونی، نخستین رازی‌شناس ایرانی است اما جزئیات زندگی رازی برای ابوریحان بیرونی چندان مشخص نیست.

جالینوس طبیب، حکیم و فیلسوف معروف و بنیادگذار طب تجربی و برجسته ترین پزشک عهد باستان پس از بقراط در سال 130 میلادی در شهر پرگامون از بلاد آسیای صغیر تولد یافت. این شهر در آن روزگار از مراکز مهم علم و دانش بود و کتابخانۀ آن شهر پس از کتابخانۀ اسکندریه در درجۀ دوم اهمیت قرار داشت.