اخبار

برای اشاره به وضعیت زیستی و شغلی و حتی اجتماعی فارغ‌التحصیلان رشته فلسفه از دانشگاه‌ها و اندکی هم حوزه‌های علمیه، شاید بازخوانی تاریخ این حوزه دانشی در گستره تاریخ این سرزمین بی‌فایده نباشد.

مدتی است که اهالی دانشگاه نسبت به «سلامت نظام دانشگاهی» هشدار می‌دهند و از کژرفتاری‌های علمی در آموزش عالی خبر می‌دهند. بارها در اخبار از تقلب علمی تعدادی از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها شنیده‌ایم. این گفته‌ها و شنیده‌ها بهانه‌ای شد تا در میزگردی به بررسی سلامت نظام دانشگاهی و تقلب علمی در نظام آموزش عالی بپردازیم. از این‌رو با دکتر موسی اکرمی، استاد فلسفه علم دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات و دکتر رضا ماحوزی، استاد فلسفه غرب و عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم و دکتر جبار رحمانی، دکترای انسان‌شناسی و معاون پژوهشی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، این موضوع را به بحث گذاشتیم که به نکات قابل تأملی اشاره کردند؛ ماحصل این نشست پیش روی شما است.

رضا ماحوزی گفت: حکما و اندیشمندان، همواره مطالعه تاریخ پیشینیان و گفتگوی عقلانی با آن‌ها را پیشنهاد کرده و بر آن تأکید ورزیده‌اند. یکی از راه‌ها مطالعه تحلیلی تاریخ است.

ماحوزی در «جایگاه میراث ناملموس در عرصه ملی و بین‌المللی و اقدامات پاسدارانه آن در ایران» گفت: «طی 6 دوره برگزاری جشنواره فارابی 11 اثر برگزیده در حوزه کتاب و تصحیح کتاب در بخش ایران‌شناسی انتخاب شده است.» مومنی نیز بیان کرد: «تاکنون هیچ اقدام مناسبی در پژوهش و تالیف آثار درباره اقدامات پاسدارانه از میراث ناملموس انجام نشده و ما به صورت زیربنایی وارد این حوزه نشده‌ایم.»

نگاه هر فیلسوف به فیلسوفان گذشته و آوردن آنها به زمان حال و گفت‌وگوی (دیالوگ) عقلانی با آنها، در انتقال میراث‌های فکری و فرهنگی از نسلی به نسل دیگر و به روز کردن آنها بسیار مؤثر است.

در این مقاله قصد داریم از خود علم و عالم یا دانشمند در قرن بیستم و ارتباط آن با حوزه سیاستگذاری و سیاستگذار صحبت کنیم. به‌طور کلی، می‌توان گفت در قرن بیستم با سه سویه کلی در مورد علم روبه‌رو هستیم: سویه اول که ریشه خود را به «بیکن» می‌رساند و بعد از آن در اندیشه‌های هیوم و استوارت میل و راسل و آینشتاین نمو می‌یابد، خود را به‌مثابه معرفتی‌تجربی معرفی می‌کند که از هرگونه حوزه معرفت غیرتجربی مجزا است.