اخبار

تاریخ جهانگشای جوینی، مهم ترین و مستند ترین کتابی است که درباره حملۀ مغول به ایران تألیف شده و بسیاری از زوایای این واقعۀ هولناک را می توان از خلال نثر مزّین و آراستۀ جوینی – که خود پوشش مناسبی برای بیان حقایقی محسوب می شود که به صراحت قابل بیان نبوده – دریافت. تحقیقات پژوهشگران متأخر غربی، حاکی از آن است که جوینی در نگارش تاریخش رعایت انصاف را ننموده

علوم غریبه پس از حمله مغول در ایران رواج فوق العاده ای یافت. شکست های پی در پی از اقوام بیگانه در این گروش عام، نقش عمده ای داشت. این موضوع موجب رسوخ برخی باورها در میان مردم گردید که عده ای از آنها را می توان از اسباب انحطاط فکری ایرانیان و از موانع رشد و پیشرفت علوم طبیعی (تجربی) دانست.

تهاجم قوم وحشی مغول به ایران، از وقایع مهم تاریخ ایران است که نظیر ان را کمتر می توان یافت. هیچیک از تهاجمات اقوام بیگانه، در شدت و عظمت، به پایۀ حملۀ مغولان نمی رسد زیرا ایرانیان از هجوم این طایفۀ خونخوار چنان گرفتار رعب و وحشت شدند و ایران به پایه ای گرفتار ویرانی و نابسامانی گردید که آثار شوم آنان تا قرنها باقی بود.

تاریخ جهانگشای جوینی، مهمترین و مستندترین کتابی است که درباره حملۀ مغول به ایران تألیف شده و بسیاری از زوایای این واقعۀ هولناک را می توان از خلال نثر مزین و آراستۀ جوینی – که خود پوشش مناسبی برای بیان حقایقی محسوب می شود که به صراحت قابل بیان نبوده – دریافت.

در این نوشته برآنیم که تنها از سرگذشت دانشیان و نهادهای دانش و آموزش در ماجرای حملۀ مغول آن هم از دیده ها و شنیده های کسانی سخن بگوییم که در این روزگار وا اسفا زیسته، از متن حوادث نیم جانی به در برده اند. با این همه کوتاه سخنی از اوضاع سیاسی و زندگی اجتماعی مردم و سرزمین هایی که قربانی این مصیبت جانکاه شده اند ضروری می نماید

دوران حمله مغول به ایران در حقیقت یکی از دشوارترین و سهمناک ترین ادوار تاریخ ملت ایران است. دوران سیاه و ظلمانی که منجر به قتل عام ها، ویرانی شهرها، بهره کشی سیستم غدار فئودالیسم و بالاخره هرج و مرج قضایی از بارزترین جریانات و نمونه هایی است که در این دوران به وقوع پیوست.

ادبیات، گسترده‏ترین افق فرهنگی است که در خلال گزارش‏های آن، می ‏توان، مؤلفه‏ های اصلی هویت را از سرنوشت انسان در اجتماع که همچون کارکردهای معین به ظهور می ‏رسد، بازشناخت. مؤلفه‏ های پر بسامد هویت ایرانی، خصایص اصلی و بن مایه‏ های فرهنگی ایرانی، در انواع ادبی با ساختارهای متفاوت، ظهوری مشابه دارند.

بیهق نام قدیمی سبزوار و یکی از شهرهای پیشگام در تشیّع، همانند قم و کاشان است. ریشه های تشیّع بیهق به اواسط قرن اول هجری برمیگردد. در این پژوهش به بررسی زمان و عوامل ورود و گسترش تشیّع امامی بیهق از صدر اسلام تا حملۀ مغول (617م) پرداخته شده است.

امواج حمله مغولان، پهنه عالم را از آسیا تا اروپا درنوردید و از گزند آن کمتر کسی جان بدر برد. مغولان با خود نظام تازه‌ای در تاریخ جهان رقم زدند. می‌توان گفت پس از جهانی سازی‌های امپراطوری‌های باستانی، این مغولان بودند که با درنوردیدن مشرق و مغرب و پل زدن میان آنها، جهان را کوچک‌تر ساختند.

حیات اجتماعیو سیاسی مرو پس از ویرانی آن با یورش مغولان، تا زمانی که با حمله های منغیتی های حاکم بر بخارای شریف و پس از آن با کاربردهای سیاسی تزارها و روشهای استبدادی کمونیستها به کلی از هم پاشید و تپه هایی چند به عنوان یادگارهای باستانی از آن باقی ماند، به دو بخش تقسیم می شود: