اخبار

نشست «مرجعیت علمی در علوم انسانی» سه شنبه ۷ اسفندماه در گروه حکمت و کلام دانشکده الهیات دانشگاه شهید بهشتی برگزار گردید. بحران الگوی کمیت­ گرایانه برای تعیین مرجعیت علمی علوم انسانی میثم سفیدخوش، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در این نشست از الگوی کمیت ‌گرایانه برای تعیین مرجعیت علمی علوم انسانی به عنوان بحرانی یاد کرد که نتیجه اش تنها تشکیل جامعه تمایز در دانشگاه است. تمایز دانشگاه ابتدا میان خود دانشگاهیان و سپس از جامعه. مطابق این الگو تعداد منشورات و حتی تعداد ارجاعات باعث برتر خواندن فرد یا گروه علمی یا دانشگاه و یا حوزه دانشی می ‌شود.

دکتر سیدحسین نصر از اعضای شورای علمی دوفصلنامۀ میراث علمی اسلام و ایران هستند که تاکنون 10 شماره از آن از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب منتشر شده است. آثار ایشان با رویکرد به فرهنگ و تمدن اسلامی و پژوهش هایی که مبتنی بر متون کهن تاریخ علم انجام داده اند، موجب شد با طرح سؤالاتی، این شمارۀ مجلۀ گزارش میراث را به آراء ایشان مزین نماییم.

امروزه در اکثر ممالک اسلامی مخصوصاً در محافل دانشگاهی افکار فلسفی که از مغرب زمین سرچشمه گرفته و در آن دیار رشد و نمو کرده است با علاقه و شوق فراوان مورد بررسی قرار می گیرد. این افکار در کلاس ها تدریس می شود و دانشجویان آن را فرا می گیرند تا حدی که اکثر آنان که دست پروردۀ دستگاه تعلیم و تربیت جدید هستند خیلی بیشتر با یک متفکر درجه دوم اروپایی آشنا هستند تا با بزرگترین حکمای اسلامی.

امروز سید‌حسین نصر وارد 85 سالگی خود می‌شود. او متفکری است که به نزدیک‌ترین ارتباط را با کانون‌های قدرت سیاسی و نظام حکومتی ایران پیش از انقلاب 1357 داشته است. البته به نظر می‌رسد علاوه‌بر این اذعان سهل که البته در صحت آن تردیدی نمی‌توان روا داشت، باید دقیق‌تر به ماجرا نگریست و درنگی در حضور سید‌حسین نصر در سیاست عصر پهلوی دوم داشت. نصر برخاسته از یک بستر نیمه‌اشرافی و بالیده در فضایی نخبه‌گرایانه است. مروری بر فضای خانه و همچنین خانواده پدری و مادری او این نکته را مبرهن می‌سازد. فهرست اولین‌ها و بهترین‌ها و تنها‌ترین‌ها در خانواده نصر بسیار طولانی است. شجره‌نامه خانوادگی نصر به خوبی می تواند نمایشی از یک سلسله آریستوکرات در اواخر دوران قاجار و دوره پهلوی باشد.

سید حسین نصر در مقدمه کتاب عشق الهی می نویسد: عشق باوران مسلمان بارها تأکید کرده اند که عشق و معرفت در مستوای معنوی در کنار کمال بخشیدن به یکدیگرند. عاشق خدا شدن به معنای شناخت اوست.

یلسوف سنتگرای اسلامی معتقد است دو خصلت اصلی انسان «عبدالله» و «خلیفة الله» بودن است. انسانی که ادعای خلیفه الهی بر کره زمین دارد ولی عبودیت خدا را قبول ندارد، می تواند طبیعت را از بین ببرد.

سیدحسین نصر، فیلسوف و متاله ایرانی، چهره‌ای شناخته‌شده و موثق است كه در طول بیش از ٦٠ سال فعالیت علمی از حكمت خالده و امر قدسی دفاع كرده است و همواره با نقد تمدن جدید از سنت دفاع كرده است. یكی از دغدغه‌های سیدحسین نصر، بحث تمدن اسلامی و احیای این تمدن بوده و هست.

سید حسین نصر، فیلسوف سنت گرا، احیای تمدن اسلامی را به انجام دو وظیفه منوط می داند؛ حفظ آنچه از تمدن اسلامی باقی مانده است و بازیابی اصول و به کارگرفتن آن در شرایط جدید.

کتاب «قلب اسلام» اثری است از سیدحسین نصر‌، که به‌منظور پاسخ به تحریفاتی که توسط رسانه‌های غربی نسبت به برخی آموزه‌های اسلامی مانند جهاد، شهادت، حقوق بشر، عدالت و حقوق زنان وارد می‌شود، نگاشته شده است. هم‌اینک ترجمه این اثر در ایران که توسط محمد‌صادق خرازی ترجمه شده به چاپ پنجم رسیده است. در حوزه کتاب‌های تخصصی این امر یک اتفاق‌ خوب محسوب می‌شود و البته از جهتی هم غیر‌منتظره؛ چراکه این اثر برای مخاطب غیر‌مسلمان و انگلیسی زبان نوشته شده است. سید‌حسین نصر، فیلسوف ایرانی و استاد علوم اسلامی در دانشگاه جورج واشنگتن است که عمده آثارش درباره سنت‌گرایی و اسلام‌شناسی است و دغدغه‌اش معرفی اسلام و تصوف در بستر واقعی‌شان است. نگاه او به این جریان هم برای مسلمانان و هم برای غیر‌مسلمانان جذاب است. در‌باره ویژگی‌های آثار نصر و مخاطبانش با حسین خندق‌آبادی، پژوهشکر فلسفه اسلامی و سر‌ویراستار دانشنامه جهان اسلام گفت‌وگو کرده‌ایم.

26 دی‌ماه از جمله روزهایی است که در صفحات تاریخ هنوز ناگفته‌هایی از آن به جا مانده است به مناسبت این روز کتاب «حکمت و سیاست» از مجموعه تاریخ شفاهی رجال عصر پهلوی دوم به مرور دو ماه پایانی سلطنت محمدرضا پهلوی پرداخته و نکات تازه‌ای درباره آن دارد.