اخبار

از آنجا که مانی (216تا274 / 276م) آیین خویش را محدود به یک زمان و مکان نمی شمرد، و بر این باور بود که دینش به همۀ زبانها و در سراسر جهان پراکنده خواهد شد از همان آغاز، با کوششی خستگی پذیر سفرهای دور و دراز خویش را آغاز کرد، و به تبلیغ آیین خویش پرداخت. او در سفرهایش به بین النهرین، ایران و هند توانست با موفقیت هایی رو به رو شود، تا بدان جا که پادشاه بودایی مذهب توران را به کیش خود در آورد.

یکی از مهم ترین و در عین حال، جذاب ترین حوزه ها در زبان‌شناسی ایرانی کشف و بازسازی ویژگی‌های زبان‌ها و گویش‌هایی است که هیچ شاهد مستقیمی از آنها بر جای نمانده است.

ویدر،که ساکنانش آن را viyer می نامند، روستایی است از دهستان خرقان در بخش خرقان از شهرستان ساوه در استان مرکزی. این روستا در طول 50 درجه و 7دقیقه و عرض 35 درجه و 20 دقیقه واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا 1700 متر است. روستای ویدر را کوه تیر در شمال و کوه مغار در جنوب و جنوب غربی احاطه کرده است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1375 شمار ساکنان روستای ویدر 164 نفر بوده است.

نگارش متون چند زبانه در ایران سابقه ای بس دیرین دارد و در این میان، متون چند زبانه ای که یکی از تحریر های آنها پهلوی است کم نیستند. کتیبه های به جا مانده از نخستین شاهنشاهان ساسانی غالبا سه زبانه اند و، علاوه بر متن اصلی به زبان پهلوی،ترجمه پارتی و یونانی با ترجمه پارتی نیز دارند. وانگهی،پس از آنکه سپاهیان خسرو پرویز در سال 619 میلادی، مصر را به تصرف خویش درآوردند، آنچه در آن سرزمین به پهلوی بر پاپیروس نوشته می شد.

در میان کتیبه های بازمانده پهلوی، کتیبه ایکه پیرامونش شش صلیب سنگی نوشته شده، از اهمیتی ویژه برخوردار است. همه این شش صلیب سنگی در جنوب هند یافت شده و احتمالا به سده هفتم میلادی تعلق دارند. این صلیبهای سنگی را مسیحیان سُریانی که به جنوب هند مهاجرت کرده بودند،از خود به یادگار نهاده اند.

هدایة المتعلین فی الطلب کهن ترین کتاب فارسی در علم پزشکی است که تاکنون به دست ما رسیده است. مولف آن ابوبکر ربیع بن احمد الاخوینی از اهالی بخارا و شاگرد یکی از شاگردان محمد بن زکریای رازی بوده است که در اواسط قرن چهارم هجری می زیست. این اثر گران بها از جهات مختلف مانند تاریخ پزشکی ایران، شیوه نگارش واژه ها، و واژه های سغدی به کتاب او راه یافته اند.

واژه سوشیا نت گاهان مفهوم بسیار گسترده ای دارد و منظور دارد از آن بزرگانی است که با گام برداشتن در راه راستی و پیروی از آموزشهای زردشت رهبری جامعه مزداپرست را به دست می گیرند و با خود صلح و آشتی را به ارمغان می اورند. معنای این واژه در اوستای متأخر به تدریج محدود می شود

عصر ساسانی از درخشان ترین دوران های فرهنگی ایران پیش از اسلام است. اگر چه بسیاری از آثار مکتوب آن دوره بر جای نمانده، هنوز در معدود کتاب های بازمانده به زبان پهلوی (فارسی میانه)- که بیشتر آنها پس از دوره ساسانی و در سده های سوم و چهارم هجری تالیف نهایی یافته اند- و نیز در لابه لای کتاب های نویسندگان دوره اسلامی می توان از پیشرفت های علمی آن دوره و نیز از گام هایی که در راه واژه گزینی برداشته شده بود آگاهی یافت.