اخبار

قانون چارچوبی فراهم می‌آورد که ما را قادر می‌سازد راهبردها و واکنش‌های خود را شکل دهیم. می‌توانیم بعض چیزها را مسلم بدانیم، در حالی که پروژه‌های مهمتر خود را پی ‌می‌گیریم. بعید است که به دلیل تضاد با نظر یک همکار در جلسه‌ای در محل کارم، مورد حمله قرار گیرم. ویکو این نکته را به زبان فنی خود اظهار می‌دارد.

محققانی که اول بار به سراغ «خلاصه قوانین» می‌روند، نباید انتظار داشته باشند که با موضع فلسفی کاملا مدونی روبرو شوند. قانون ژوستینین، مجموعه‌ای مدون از نظریات مستخرجه در طول چهار قرن به مثابه یک بیان نظری است و ‌ناگزیر کاستی‌هایی نیز دارد؛ اما حتی خلاصه قوانین که به عنوان پیش‌درآمد مجموعه قانون طراحی شد، مسائل مهمی را حل‌ناشده بر جای می‌گذارد. آن‌طور که مشاهده می‌شود، اهداف دوگانة جامعیت و ساختارمندی بررسی، قابل تحقق نبود. توصیف اولیه حوزه‌های متمایز (مانند قانون طبیعت، قانون ملتها و قانون مدنی) آشفته است؛ زیرا از مراجع مختلف اقتباس گردیده است.

مطابق استدلال دیوخریسوستُم (حدود۴۰ـ ۱۲۰م)، جامعه سیاسی یا شهر، تنها «گروهی از انسان‌هاست که در یک محل زندگی می‌کنند و وفق قانون اداره می‌شوند». این که از قضا در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که «وفق قانون اداره می‌شود»، به معنی صحیح کلمه، کاملا اتفاقی است. وقتی می‌بینیم حقوق، تکالیف، امتیازات و مسئولیت‌ها در جامعه به اراده ثروتمندان و قدرتمندان برای پاداش‌دادن به پیروان و یا به حاشیه‌راندن مخالفان توزیع می‌شوند، می‌توانیم از همان آغاز فرض کنیم که همدلی طبیعی در روابط معقول، درنتیجة بدخواهی و بلاهت به انحراف کشیده شده است.

یکی از جالب‌ترین تناقضات در تاریخ اندیشه سیاسی آن است که افلاطون و به‌خصوص ارسطو و تا حدود زیادی حیات سیاسی «پولیس» آتن تأثیر گیرایی بر تخیل سیاسی در طول قرون متمادی داشته‌اند! «پولیس» نهادی منحصر به فرد بود که حدودی از مشارکت سیاسی را برای شهروندانی فراهم می‌ساخت که هرگز با هم برابر نبودند. سنجش حیات سیاسی امپراتوری‌ها و دولت‌ها با معیارهای آن، به‌ناچار دور از دسترس و یأس‌آور به نظر می‌رسد.