اخبار

«شبی با قصه‌های سغدی»، «افسانه‌های پهلوانی عامه»، «سرزمین افسانه‌های زرین»و «قصه‌های پریان و خود آگاهی فرهنگی در ایران معاصر» با حضور جمعی از اندیشمندان در نشست علمی شب افسانه بررسی شد.

«زهره زرشناس» در شب افسانه از شب‌های بخارا که شامگاه شنبه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، افزود: افسانه‌ها در حقیقت بخشی از گنجینه مشترک اقوام و تجربه مقدماتی بشریت را تشکیل می‌دهند و میراث جهانی به وجود می‌آورند.

افسانه های سحرآمیز یا افسانه های پریان از برجسته ترین انواع ادبیات شفاهی به شمار می آیند. این افسانه ها، که در فهرست جهانی طبقه بندی قصه های عامیانه آرنه - تامسون - اوته با شماره های 300 تا 749 مشخص شده اند، یادگار زمانی هستند که در ذهن انسان نخستین، هر شیء و پدیده ای قدرتی جادویی و ماوراءطبیعی داشت و از نیروی محدود انسان فراتر بود.

در باب افسانه های بزرگان ادب فارسی، علی رغم تحقیقات پراکنده ای که صورت گرفته است، هنوزکار جدی و قابل توجهی یافت نمی شود. از آنجا که هر افسانه ای در دامان فرهنگ و اجتماع دوران خود پرورش می یابد، بی شک کاکردهای مردم شناختی آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

این نکته که در کتاب «تاریخ کشیشان» اوسبیوس قیصرانی است آشکارا می نمایاند که رومیان نیز صد سال بعد از سابور ذوالجنود(سابور بن اردشیر) به توسط ارامنه از طرز تاریخ نگاری ایرانیان مطلع شده و خواسته اند تاریخی به طرز تاریخ ساسانی برای خود بسازند ولی موفق شدن ایشان چنانکه باید مسلم نیست.

در بسیاری از داستان‌‌های اساطیری، روایت‌های عامیانه و قصه‌‌های پریان، تولد قهرمان ابعاد اسطوره‌‌ای و افسانه‌‌ای چشمگیری دارد. زمینه‌‌های تولد قهرمان و چگونگی آن‌ها ‌‌بر زندگی پسین او اثر می‌‌گذارد و موجب شگفتی‌‌های بسیار در آینده‌اش می‌شود.

«راهت را ادامه بده، زندگی‌ات را بکن، زندگی خوبی است-تو به اسطوره‌شناسی نیازی نداری» (جوزف کمبل، قدرت اسطوره). آیا واقعاً ما به اسطوره‌ها نیاز داریم؟ چرا یک انسان قرن بیست‌ویکمی باید اسطوره‌هایی را که متعلق به دوهزار سال یا حتی پیشتر هستند مطالعه کند؟ این افسانه‌ها که امروز خیالی بودنشان کاملاً برای ما روشن است چه کارآیی برای ما دارند؟