اخبار

«سرمایه اجتماعی» در هر جامعه‌ای نیروی پیش‌برنده آن جامعه در مقابله با بحران‌های پیش‌رو است و پیش‌شرط تقویت این سرمایه، ایجاد «اعتماد اجتماعی» و به‌دنبال آن «امید اجتماعی» است و میان این سه همپوشانی قابل‌تأملی به‌چشم می‌خورد؛ به‌طوری که تقویت هر یک، بستر و زمینه تقویت دیگری را فراهم می‌کند.در میزگردی با حضور دکتر سیدجواد میری، دانشیار جامعه‌شناسی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی و دکتر ابراهیم فیاض، جامعه‌شناس و عضو هیأت علمی دانشکده علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران، اهمیت سرمایه اجتماعی را برای برون‌رفت از بحران‌های امروز به بحث گذاشتیم؛ اینکه اساساً مطالبات مردم چیست؟

ابراهیم فیاض، استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه روشنفکر کسی است که در چندین حوزه مطالعه کند، گفت: کارِ روشنفکر این است، با فضای جامعه درگیر شود.

کافه‌نشینی هرچند فرصتی برای پاسخ به بخشی از نیازهای افراد جامعه است اما کافه‌ها از منظر فرهنگی می‌توانند محل تولد نیازهایی تازه هم باشند

اگر او مانیسم را «انسان گرایى» تفسیر کنیم، در مقابل «خداگرایى» قرار مىگیرد. فهم دقیق اومانیسم به فهم «هم زمانى» و «در زمانى» آن احتیاج دارد. آنچه تا حالا بررسى شده است اومانیسم یک زمانى یا همزمانى است و فهم تاریخى آن کمتر مورد توجه واقع شده است.

فیاض با اشاره به لزوم تهذیب علوم انسانی غربی برای رسیدن به حکمت اسلامی گفت: با تهذیب و نقادی این علوم دانش به دست آمده می تواند ما را به سمت تاسیس علوم انسانی اسلامی سوق دهد.

فیاض، استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران گفت: در کشورما نخبگان و روشنفکران سالهاست که نحوه مواجهه با غرب را درست ترسیم نکردند به همین دلیل دچار نوعی جهالت عالمانه نسبت به مسائل خودمان شده ایم.

ابراهیم فیاض، استاد انسان شناسی دانشگاه تهران گفت: متاسفانه امیرکبیر از مدرنیته شروع کرد نه از مدرنیسم و به همین دلیل هم اقدامات او به فساد و انحطاط بیشتر منجر شد.

امروزه بسیار از فروپاشی ساختارهای دانشگاهی سخن می‎گویند و به همین خاطر، در سیستم‎های غربی مقوله‎ای به نام دانشگاه آزاد شکل گرفته‎ است که در آن مدرکی داده نمی‎شود، بلکه اساتید بزرگ به تدریس می‎پردازند و هرکس که علاقه‎مند باشد، در این کلاس‎ها شرکت می‎کند. این سیستم چیزی شبیه حوزه‎های علمیه در سنت ایران است. سخنرانی ابراهیم فیاض در نشست «دانشگاه در آینده»، که با همکاری انجمن جامعه‎شناسی و پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم برگزار شد، قصد دارد به این مسئلۀ مهم بپردازد.

ابراهیم فیاض گفت: علوم انسانی فارغ از دین نیست. چرا که علوم فرهنگی دین در آن جاری است. صادق زیباکلام هم گفت: علم، علم است و یهودی، مسیحی و بودایی ندارد. مسأله این است که باید بیایم علم را تعریف کنیم.

تکفیری‌گری را باید ذیل مسئله توحید و شرک دنبال کرد. بحث توحید و شرک به ماجرای حضرت ابراهیم(ع) برمی‌گردد. حضرت ابراهیم(ع) به‌عنوان بزرگ‌ترین بنیان‌گذار توحید از پرستش طبیعت به پرستش خدای مطلق آسمان‌ها و زمین می‌رسد. خداوند در قرآن کریم در رابطه با حضرت ابراهیم(ع) می‌فرماید: «و كَذلِكَ نُرى إبْراهیمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ وَ لِیكُونَ مِنَ الْمُوقِنینَ»[i] خداوند متعال ملکوت آسمان و زمین را به حضرت ابراهیم(ع) نشان می‌دهد و حضرت ابراهیم(ع) آن را می‌بیند. قصه حضرت ابراهیم(ع) به لحاظ جغرافیایی در خاورمیانه اتفاق می‌افتد. آن حضرت اهل بابل بوده‌اند و بابل نیز در آن زمان جزئی از ایران محسوب می‌شده است. آزر که نام پدر یا عموی حضرت ابراهیم(ع) است، نیز نامی فارسی است. به‌طور کلی ایران یک کشور توحیدی بوده است که ریشه‌ این توحیدگرایی را باید به زرتشت و قبل از آن مهرپرستی نسبت داد.