رده‌‌شناسي زبان‌هاي ايراني / دکتر محمد دبيرمقدم

1392/9/28 ۰۹:۱۳

دکتر دبير مقدم، در دو مجلد تلاش دارد نشان دهد كه مطالعه زبان‌هاي ايراني در آگاه‌تر كردن جامعه بين‌المللي زبان‌شناسي به چيستي زبان و ويژگي‌هاي قوه نطق بسيار سودمند است. اين كتاب از چند جنبه در زبان‌شناسي به عنوان نخستين اثر معرفي مي‌شود.

دکتر دبير مقدم، در دو مجلد تلاش دارد نشان دهد كه مطالعه زبان‌هاي ايراني در آگاه‌تر كردن جامعه بين‌المللي زبان‌شناسي به چيستي زبان و ويژگي‌هاي قوه نطق بسيار سودمند است. اين كتاب از چند جنبه در زبان‌شناسي به عنوان نخستين اثر معرفي مي‌شود؛ اول اين‌كه، اين اثر شرح مفصلي از پژوهش‌هاي اخير در رده‌شناسي زبان را با به خدمت گرفتن مواد زباني روشنگر از زبان فارسي و ديگر زبان‌هاي ايراني ارائه مي‌كند. افزون بر آن، اين كتاب تحليل مفصلي از تعدادي از زبان‌هاي ايراني از منظري رده‌شناختي به دست مي‌دهد و بدين ترتيب زبان‌هاي ايراني را در طرح كلي گوناگوني بينازباني قرار مي‌دهد. دو پارامتر رده‌شناختي به منظور بحث بينازباني مفصل برگزيده شده‌اند كه عبارتند از: ترتيب واژه و كُنائي‌بودگي كه زبان‌هاي ايراني براي هر دو مورد مواد زباني مهمي فراهم مي‌كنند كه در گذشته غالباً ناديده گرفته شده‌اند. كلام آخر اين‌كه اين كتاب شكاف بين رده‌شناسي زبان، زبان‌هاي ايراني و خوانندگان فارسي‌زبان، مباحث زبان‌شناختي را برطرف مي‌كند. شايد زمان آن رسيده باشد كه با برخورداري از اين گنجينه عظيم زباني در ايران به سهيم شدن در نظريه‌پردازي بينديشيم و به ترجمه كردن آرا، انديشه‌ها و مفاهيم به زبان فارسي يا شارح صِرف بودن در انتقال مفاهيم علمي نو در زبان‌شناسي بسنده نكنيم. کتاب حاضر به عنوان کتابي مبنايي براي تمامي پژوهندگان فرهنگ و زبان‌هاي ايراني تدوين شده است و دانشجويان زبان‌شناسي به طور خاص مي‌توانند در دروس «رده‌شناسي زبان»، «گويش‌هاي ايراني»، «گويش‌شناسي»، «بررسي ساخت يکي از زبان‌هاي ايراني» و «زبان‌شناسي تاريخي ـ تطبيقي» و نيز مباحث نظري بويژه براي ارزيابي نظريه‌هاي نوين زبان‌شناختي از آن استفاده کنند.