شماره جدید مجله اطلاعات حکمت و معرفت منتشر شد

1394/7/7 ۱۰:۳۰

دفتر ماهِ شمارۀ 114 مجله اطلاعات حکمت و معرفت به «شادکامی و سعادت» اختصاص دارد. جست و جو برای سعادت و شادکامی یکی از اصلی ترین حقوق انسان در کنار حق برخواردی از زندگی و همین طور آزادی است. نغمه پروان در سخن دبیر چنین نوشته است

دفتر ماهِ شمارۀ 114 مجله اطلاعات حکمت و معرفت به «شادکامی و سعادت» اختصاص دارد. جست و جو برای سعادت و شادکامی یکی از اصلی ترین حقوق انسان در کنار حق برخواردی از زندگی و همین طور آزادی است. نغمه پروان در سخن دبیر چنین نوشته است: « سعادت و شادکامی خیر مطلق زندگی، و اعلاترین خواسته  انسان و متفاوت از دیگر خواسته های اوست، چرا که نه غایتی سوای دیگر غایات، بلکه شیوه  پی گیری فعالانه  آنها شمرده می شود. از آنجایی که شادمان و سعادتمندانه زیستن محتاج عمل انسانی است و هنگامی طعم آن را در زندگی خواهیم چشید که اعمال خویش را با فضایل اعم از اخلاقی و عقلانی درآمیزیم، می توان به این نتیجه دست یافت که “بهره مندی از زیستی شادمانه و سعادتمندانه بیش از هر چیز دیگر، به عهده  خود انسان است”.» اکثر اندیشمندان بر ضرورت نیاز به سعادت و شادکامی توافق دارند، اما آنچه در این باره مناقشه برانگیز است و شاید فیلسوفان هم توافق چندانی بر سر آن ندارند تعریف مضمون و محتوای سعادت و شادکامی است. دبیر دفتر ماه به تفاوت معنای اصطلاح Happiness  نزد فیلسوفان و فرزانگان از عهد باستان با روان شناسان می پردازد و می نویسد: «این واژه، یعنی Happiness ، که در تقریر فلسفی به (سعادت یا بهروزی) ترجمه می شود، به تعبیر فیلسوفان عهد باستان همان زندگی آرمانی ای است که آن را ائودَیمونیا eudaimonia (beatitude) نام می دهند، و در سیاق روانشناختی غالبا از آن معنای (شادکامی یا خوشی) اخذ می گردد.» در شماره 114 مجله اطلاعات حکمت و معرفت Happiness از دو دیدگاه فلسفی (سعادت) و روانشناختی (شادکامی) پرداخته شده است. « البته لازم به ذکر است که آن شادکامی و خوشی که در اینجا مورد نظر است صرف داشتن احساس خوب، ثروتمند بودن، یا داشتن متعلقات نیست؛ بلکه، شادکامی  به عنوان شیوه ای از زیستن محل بحث است. لذت می آید و می رود، اما شادکامی مورد بحث ما ماندگار است؛ این شادکامی حتی در گاه آزردگی و نامهربانی زندگی با ماست. مادامی که در جستجوی آن و به سوی آن در حرکتیم، رشد خواهیم کرد، و استعدادهایمان را شکوفا می سازیم، و از این رو زندگی انسانی خوبی خواهیم داشت. بنابراین توجه به این نکته ضروریست که ما نه در خصوص شادکامی و خوشی مربوط به احساسات خوبی که می آیند و می روند، بلکه از خوشی یک زندگی انسانی کامل و معنادار سخن می گوییم.» نخستین نوشتار دفتر سعادت و شادکامی گفتگوی نیگل واربرتون فیلسوف بریتانیایی با پروفسور ‘تامس هورکا’ فیلسوف کانادایی است که فعالیت تخصصی اش به حوزۀ فلسفه اخلاق مربوط است. دومین مطلب این مجموعه گفت و گویی با دکتر پرویز عباسی داکانی است که پس از بر شمردن مراتب شادکامی، اقسام آن و عوامل دخیل بر آن، به شرح نقش معنایی می پردازد که انسان از مرگ در زندگی برای خویش ترسیم می کند، و تأثیری که این نقش می تواند در شادکامی او و نحوه دستیابی اش به سعادت داشته باشد. مقاله سوم به قلم دیوید سونسون «منزلت زندگی» نام دارد. مولف در این مقاله  ابتدا شادکامی را به عنوان مایه حیات زندگی و وظیفه اصلی زندگی توصیف می کند و سپس، می کوشد شادکامی واقعی را توصیف کند. چهارمین مقاله با عنوان “خوشبختی و معنای زندگی”  شرح و تفسیری است بر نظریه فیلسوف معاصر گرت تامسون، برگرفته از کتاب معنای زندگی این فیلسوف، که با توضیح و تفسیر نظریات لذت و میل، می کوشد به این پرسش که "آیا معنای زندگی می تواند شادکامی باشد یا خیر" پاسخ دهد. پنجمین مقاله به قلم  مارتین سلیگمن، پدر روانشناسی مثبت نگر، با عنوان ‘چرا شادکامی برای ما اهمیت دارد’ ساز و کار شادکامی را مد نظر قرار می دهد و در نهایت شیوه جدیدی را برای ارزیابی و سنجش عددی شادکامی ارائه می کند. ششمین مقاله این مجموعه با نام «سه روز برای دیدن»  به قلم هلن کلر است. این مقاله از دیدگاه فردی نابینا، دنیایی را که هر روزه  چشم های بینایان به آن خو گرفته است و جز شگفتی ها و خوارق عادت آن را نمی بیند به گونه ای برای خواننده به کلمه در می آورد، که گویی برخورداری از نعمت بینایی تنها برای سه روز نیز خواهد توانست برای به ارمغان آوردن نوعی شادکامی ماندگار نابینایی را کفایت کند. آخرین مقاله بخش دفتر ماه شماره 114 مجله اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر مقاله ای است با عنوان «سعادت به روایت فلسفه یونان باستان». در این مقاله مولف با توصیف سعادتی مد نظر فیلسوفان عهد باستان، خصوصا افلاطون و ارسطو، بر مشترک بودن اندیشه  سعادت در هر دو، تأکید می کند و نظریه اخلاقی هر دو فیلسوف باستانی را سعادت گرا می خواند.

بخش دوم مجله با عنوان «گنجینۀ مخطوطات» قسمت سومِ مقالۀ «نجوای سبکروحان» به قلم مرضیه سلیمانی را در بر می گیرد. سومین بخش مجله با نام «ادب و هنر» دربرگیرندۀ دو مطلب دیگر است که عبارتند از: راه دشوار فرهنگ (بخش اول)/ اقتراح با حضور بهاءالدین خرمشاهی، کامران فانی و...،  که سید مسعود رضوی آن را انجام داده است و همچنین مقاله ای با عنوان «عشق الهی» به قلم حمید یزدان پرست. چهارمین بخش مجله با عنوان «اندیشه و نظر»  مشتمل بر سه مقاله است که به ترتیب عبارتند از: «مکتب ویتگنشتاین در فلسفه دین» به قلم جان هایمن و ترجمه انشاءالله رحمتی، مقالۀ «آیت الله خمینی(ره) و مفاهیم وِلایت و وَ لایت» به قلم آکیرو ماتسوموتو و با  ترجمه مهدی فدایی مهربانی و در نهایت مقالۀ «دیلتای و اعاده اعتبار به علوم انسانی» نوشتۀ حسین شقاقی. در بخش کتاب منیره پنج تنی به مناسبت انتشار کتاب «تاریخ اندیشه های جامعه شناسی» اثر میشل لالمان به سراغ عبدالحسین نیک گهر مترجم این اثر رفته و گفت و گویی با او ترتیب داده که «فلسفه زهدان اندیشه های جامعه شناسی» نام دارد. بخش آخر شماره 114 مجله اطلاعات حکمت و معرفت به گزارش مهم ترین اتفاقات یک ماه اخیر در حوزۀ اندیشه اختصاص دارد.

مهر