1392/6/3 ۰۹:۰۲
شاهنامه را اگر فقط دیوان شعر فردوسی بشناسیم و فردوسی را اگر فقط شاعر بزرگی به شمار آوریم که سراینده شاهنامه است، ارج کتاب و مصنف آن را نگزاردهایم. فردوسی فقط شعر نگفته و صفحهها کتابش را اصلا با مدح عشق و عاشقی و گل و طبیعت پر نکرده است. شاهنامه زندگی ایران را از عهد باستان، از روزگار اساطیر تا به روزگار حماسی پی گرفته تا سپس به دوران تاریخی رسیده است. این گذار دور و دراز در زندگانی ایران و ایرانی را با بهرهگیری از خرد والایی سامان داده که هر اندازه در آن تعمق و تفحص شود منجر به شناختن جنبههای تازهتر از حیات تاریخی ایرانیان میشود.
نام کتاب : شاهنامه و پژوهشهای تازه
ترجمهی محمود فاضلی بیرجندی
انتشارات پایان
چاپ اول 1392
136 صفحه
هزار نسخه
«شاهنامه و پژوهشهای تازه» شامل پنج مقاله به قلم پژوهشگران خارجی است که با تحلیلهای تازه از شاهنامه، گوشههای پنهانی از تاریخ ایران را به تصویر میکشد.
شاهنامه زندگانی ایران را از عهد باستان، از روزگار اساطیر تا به روزگار حماسی پی گرفته تا سپس به دوران تاریخی رسیده است. این گذار دور و دراز در زندگانی ایران و ایرانی را با بهرهگیری از خرد والایی سامان داده که هر اندازه در آن تعمق و تفحص شود منجر به شناختن جنبههای تازهتر از حیات ملی ایرانیان میشود.
بخش مهمی از از اسطورههای ایرانی، که ریشههای پارههایی از آن به فرهنگهای باستانی پیش از ایران هم میرسد، در شاهنامه گرد آمده است. مطالعه این اسطورهها و کار و اثر آن، ما را به عمق جان و وجود ایرانی میبرد. اما شاهنامه کتاب اسطوره هم نیست. شاهنامه به فهم نگارنده، اما همه این ها و بسی بیش از اینهاست.
کتاب از پنج مقاله به شرح زیر تشکیل شده است:
شاهنامه متعلق به روزگار سامانیان است یا غزنویان؟/ غزاله دبیری
تاریخ پیدایش شاهنامه را در دو سلسله سامانیان و غزنویان بررسی کرده و معتقد است زمان پیدایش شاهنامه برخلاف باور عموم ارتباطی به روزگار سلطان محمود غزنوی ندارد بلکه پیش از آنکه به دربار غزنویان وارد شود، سینهبهسینه میان مردم منتقل میشد.
چرا شاهنامه نگارگری شد؟/ اولگ گرابار
تابلوها و نگارگریهای داستانهای شاهنامه در دورههای مختلف را بررسی کرده است. به باور نویسنده مقاله این نگارگریها که نخستین آنها، 300 سال پس از شاهنامه شکل گرفتهاند، در دوره مغولان اوج گرفت. این دوران یکی از زاویههای مثبت دوران مغولان بهشمار میرود، چرا که مغولان با وجود خشونت و قساوتی که داشتند به هنر و دانش خدمتهایی کردند و اوجگیری نگارگری شاهنامه در دوره آنها بخشی از آن خدمات است.
سیاووش و ایزد نباتات/ مریم نعمتطاووسی
تحلیل و تفسیر داستان سیاوش و وجوه تشابه ایزد نباتات مطالعهای تطبیقی بین داستان سیاوش و باورهای عامیانه در فرهنگها و اقوام درباره چرخه زندگی ـ مرگ و دوباره بازگشت به زندگی است.
سفر کعبه اسکندر به گزارش نگارههای شاهنامه/ ماریانا شرو سیمپسون
این مقاله با مطالعه تابلوهایی که در دوران مختلف درباره سفر اسکندر مقدونی به مکه کشیده شده، برداشتهای هر دوره از این داستان شاهنامه را بررسی میکند. وقایع مربوط به حمله و غارت اسکندر در ایران، یکی از رویدادهای مهم تاریخ ایران باستان بهشمار میرود.
هوشنگ اژدهاکش در دربار پادشاهان صفوی/ گالینا لاسیکووا
پژوهشی درباره پارچههای نفیس و گرانبهایی است که در موزههای روسیه و آمریکا نگهداری میشوند و نمونههایی از پارچههای نفیسی بهشمار میروند که پادشاهان صفوی بهعنوان هدیه و پیشکش به دربار تزار روسیه فرستاده بودند.
پژوهشگر در این مقاله رابطه میان این نقشبافتهها را با نیاز پادشاهان صفوی به سلاح گرم در دوره درگیری ایران و عثمانی بررسی کرده و بهطور مثال نقش هوشنگشاه در حال کشتن اژدها بر پارچههای اهدایی را نمادی از نیاز دولت صفوی به فروکوفتن دشمن میداند. هوشنگشاه در شاهنامه، پادشاهی است که آتش را کشف کرده و از معدود شاهان اژدهاکش است.
در پایان نیز نمایه آمده است.
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید