برگزاری آیین نکوداشت اصغر دادبه

1403/2/12 ۱۲:۳۶

مراسم نکوداشت اصغر دادبه، استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی دانشگاه علامه طباطبایی روز هفدهم اردیبهشت برگزار می‌شود.

این مراسم توسط گروه زبان و ادبیات فارسی خانه اندیشمندان علوم انسانی با همکاری ماهنامه ادبی آزما و انجمن سرو سایه‌فکن روز دوشنبه، هفدهم اردیبهشت از ساعت ۱۷ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی به نشانی خیابان نجات‌الهی (ویلا) نبش بوستان ورشو برگزار می‌شود.

 در این آیین سیروس شمیسا، حکمت‌الله  ملاصالحی، فرهاد طهماسبی و بهرام پروین گنابادی سخنرانی خواهند کرد.

اصغر دادبه زاده ۱۸ اسفند ۱۳۲۵ در یزد، استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی دانشگاه علامه طباطبایی و مدیر گروه ادبیات دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، همچنین مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی در دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال است.

 او در حدود پنج سالگی نزد ملاربابه قرآن آموخت. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه بَدِر در محله «شیخداد» به پایان رساند. سال اول دبیرستان را نیز در یزد گذراند. در سال ۱۳۳۹ با خانواده به تهران آمد و از آنجا که روزها ناگزیر بایستی کار می‌کرد، تحصیلات خود را به‌صورت «متفرقه» ادامه داد.  در خردادماه ۱۳۴۴ دیپلم گرفت. همان سال وارد دانشگاه تهران شد و در رشته الهیات، گرایش فلسفه و حکمت اسلامی به تحصیل پرداخت.

دادبه در بهمن‌ماه ۱۳۴۷ لیسانس گرفت، سپس تحصیلات خود را در رشته فلسفه در دانشگاه تهران دنبال کرد و در خردادماه ۱۳۵۰ از پایان‌نامه فوق‌لیسانس خود با عنوان «ترجمه و شرح بخشی از کشف‌المراد فی شرح تجریدالاعتقاد» که شرح علامه حلی بر تجریدالاعتقاد خواجه نصیر طوسی است، دفاع کرد. رساله دکتری خود را نیز تحت عنوان «فرهنگ اصطلاحات کلامی» زیر نظر زنده‌یاد ژحسن ملکشاهی به انجام رساند و موفق به اخذ درجه دکتری در ۱۴ خردادماه ۱۳۵۹ شد.

دادبه کار تدریس را از سال دوم دانشجویی در دوره لیسانس آغاز و در بعضی دبیرستان‌ها و در کلاس‌های کنکور و از جمله کلاس‌های کنکور دبیرستان دکتر هشترودی تدریس کرد. در سال ۱۳۵۳ به استخدام «دانشکده مکاتبه‌ای» دانشگاه سپاهیان انقلاب (ابوریحان بیرونی) که جد اعلای «دانشگاه پیام نور» امروز است، درآمد و از۲۰ مهر همان سال در این واحد دانشگاهی آغاز به کار کرد.

از حدود سال ۱۳۶۱و ۱۳۶۲ در گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی به مشغول تدریس متون ادبی به‌ویژه حافظ شد. در ۱۳۶۵ همکاری خود را با دایره‌المعارف تشیع آغاز کرد و به تألیف مداخل منطقی، کلامی، اخلاقی و گاه ادبی پرداخت. در سال ۱۳۷۰ در کنار همکاری با گروه ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، گروه فلسفه را نیز در آن دانشگاه بنیاد نهاد و مدیریت آن را تا پایان سال ۱۳۷۶ عهده‌دار بود. سرانجام در ۱۳۸۵ بازنشسته شد.

دادبه به موازات تدریس در دانشگاه علامه، از سال ۶۴-۱۳۶۳ در دانشگاه آزاد اسلامی نیز به فعالیت پرداخت؛ در واحد مرکز، در واحد کاشان و در واحد تهرانِ شمال که بنا به خواست آن واحد در تیرماه ۱۳۷۴ مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی شد و تا تیرماه ۱۳۹۷ در آن سمت ماند. تأسیس دوره کارشناسی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی (۱۳۸۶) و دوره دکتری و همچنین سردبیری دو فصلنامه به نام‌های یگانه (۱۳۷۹) و جستارهای ادبی (۱۳۸۷ـ بهار ۱۳۹۷) از جمله فعالیت‌های وی در آن واحد است.

استاد از سال ۱۳۷۸ عضو شورای عالی علمی دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و مدیر بخش ادبیات این مرکز شد که تاکنون این همکاری ادامه دارد. آثار پژوهشی‌اش عمدتاً در شاخه‌های حکمت و فلسفه اسلامی، حافظ‌پژوهی، سعدی‌پژوهی، فردوسی‌پژوهی نمود بیشتری دارد.

دادبه در ۱۳۸۱ به‌عنوان چهره ماندگار در عرصه ادبیات عرفانی و فلسفه اسلامی معرفی شد. در ۱۳۹۶ به عضویت هیأت مدیره و شورای علمی انجمن آثارومفاخر فرهنگی درآمد و تا شهریور ۱۴۰۱ در آن سمت باقی ماند.

«کل‍ی‍ات‌ ف‍ل‍س‍ف‍ه»،« فلسفه در ادبیات»، «کلام و فرق در مقاله «ایران: تاریخ، فرهنگ، هنر»، «فلسفه ادبیات، دانشنامه ادب فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی»، «رساله منطق شعر»، «مجموعه مقالات سعدی‌شناسی»، «مجموعه مقالات حافظ‌شناسی»، «رساله مکتب حافظ، مکتب رندی»، «فرهنگ اصطلاحات کلامی»، «س‍رود آرزو م‍ج‍م‍وع‍ه‌ ش‍ع‍ر» ف‍خ‍رال‍دی‍ن‌ م‍زارع‍ی‌، «تصحیح کلیات نجیب کاشانی»، «تاریخ کشیک‌خانه همایون»، تصحیح «دی‍وان‌ ظه‍ی‍رال‍دی‍ن‌ ف‍اری‍اب‍ی‌« ت‍ص‍ح‍ی‍ح‌ و ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ و ت‍وض‍ی‍ح‌ ام‍ی‍رح‍س‍ن‌ ی‍زدگ‍ردی‌، ب‍ه ‌اه‍ت‍م‍ام‌ اص‍غ‍ر دادب‍ه،  تصحیح «حواصل و بوتیمار» تألیف امیرحسن یزدگردی به کوشش اصغر دادبه و  «حافظ (زندگی و اندیشه)» از جمله آثار اوست.