1399/8/25 ۱۱:۰۱
مهمترین مسألۀ اجتماعی دورۀ ایلخانان که از هر لحاظ تأثیر عمیقی در تاریخ ایران داشته است مسألۀ دین و مذهب در این عصر است. این موضوع یعنی «دین و مذهب در عصر ایلخانان» تا کنون با همۀ اهمیتی که دارد در هیچ منبعی به تفصیل مورد بحث انتقادی قرار نگرفته است و نوشته های تاریخ نویسان در این باره از حدود شرح واقعات مذهبی این دوره از قبیل قبول اسلام فلان ایلخان یا اقدامات ایلخانان مسلمان در زمینۀ تقویت دین مبین تجاوز نکرده است
مهمترین مسألۀ اجتماعی دورۀ ایلخانان که از هر لحاظ تأثیر عمیقی در تاریخ ایران داشته است مسألۀ دین و مذهب در این عصر است. این موضوع یعنی «دین و مذهب در عصر ایلخانان» تا کنون با همۀ اهمیتی که دارد در هیچ منبعی به تفصیل مورد بحث انتقادی قرار نگرفته است و نوشته های تاریخ نویسان در این باره از حدود شرح واقعات مذهبی این دوره از قبیل قبول اسلام فلان ایلخان یا اقدامات ایلخانان مسلمان در زمینۀ تقویت دین مبین تجاوز نکرده است؛ در حالیکه نگارنده پس از مطالعۀ دقیق اغلب مدارک تاریخی راجع به این دوره اعتقاد پیدا کرده است که مهمترین و مؤثرترین مسأله و موضوع قابل بحث دورۀ ایلخانی همین مسأله و موضوع است و حتی اگر حمل به افراط در مهم پنداشتن موضوع نشود گمان می کند با توجه به اینکه تأثیر مسائل اجتماعی و مذهبی در تاریخ و سیاست یک قوم بیش از هر موضوع و مسألۀ دیگر است. اهمیت تأثیر مغول در دین و مذهب مردم ایران و فراهم آمدن مقدمات از بین رفتن تعصبات مذهبی و آزادی نسبی مذاهب اسلام و پی ریزی شالودۀ تشیع در این دوره از هر لحاظ مهمتر از موضوع ادبیات در دورۀ مورد بحث می باشد زیرا ادبیات نمایندۀ ذوق و افکار اجتماعی یک قوم به شمار است در حالیکه دین مذهب و تطور آن به خصوص در مملکتی نظیر مملکت ایران که همواره عرصۀ واقعات مذهبی بوده، و حتی به نظر گروهی از علمای مستشرق مغرب زمین پیش آمدهای شگرف سیاسی و تاریخی این مملکت چه در ادوار قبل از اسلام و چه در دورۀ اسلامی بیش از هر چیز معلول علل و تأثیرات دینی و مذهبی بوده است، مؤثر اصلی و زمینۀ واقعی و معنوی واقعات بزرگ تاریخی و سیاسی و علت پیشرفت و انحطاط اجتماعی محسوب می شود و بدیهی است که باید اذعان کرد پیوستگی بین مظاهر و مسائل مختلف راجع به یک قوم در مورد این دو موضوع یعنی موضوع «دین و مذهب» و «ادبیات و آثار ذوقی و فکری» نیز صادق است....
دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز ۱۳۳۷ شماره ۴۴
دریافت مقاله
منبع: پرتال جامع علوم انسانی
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید