تصویب اعلامیه حقوق بشر و شهروند در جریان انقلاب كبیر فرانسه (1789م)

1393/6/4 ۰۷:۳۸

نخستین اعلامیه حقوق بشر و شهروند در گرماگرم انقلاب كبیر فرانسه، در 26 اوت1789م در مجلس مؤسسان این كشور تدوین شد و فردای آن روز نیز به تصویب مجلس ملی فرانسه رسید. این اعلامیه كه چند سال بعد به عنوان دیباچه قانون اساسی فرانسه پذیرفته شد، یك سند تاریخی است كه به عنوان اولین سند مهم درباره حقوق افراد در برابر قانون و آزادی عقیده و قلم و بیان تاكید شده است. براساس این سند، متهم ساختن یا بازداشت و زندانی كردن اشخاص، بدون رعایت تشریفات مقررات قانونی، ممنوع می‏باشد. همچنین اعلامیه حقوق بشر و شهروند به چگونگی وضع مالیات‏ها و تامین مخارج عمومی و تشكیلات دولت و حق مالكیت و موارد دیگر نیز می‏پردازد. ولی نكته‏ ای كه گفتنی است این كه نخستین كسانی كه این اعلامیه را زیر پا گذاشتند رهبران انقلاب كبیر فرانسه و همان كسانی بودند كه با شور و هیجان، این اعلامیه را تصویب وامضا كرده بودند.

نخستین اعلامیه حقوق بشر و شهروند در گرماگرم انقلاب كبیر فرانسه، در 26 اوت1789م در مجلس مؤسسان این كشور تدوین شد و فردای آن روز نیز به تصویب مجلس ملی فرانسه رسید. این اعلامیه كه چند سال بعد به عنوان دیباچه قانون اساسی فرانسه پذیرفته شد، یك سند تاریخی است كه به عنوان اولین سند مهم درباره حقوق افراد در برابر قانون و آزادی عقیده و قلم و بیان تاكید شده است. براساس این سند، متهم ساختن یا بازداشت و زندانی كردن اشخاص، بدون رعایت تشریفات مقررات قانونی، ممنوع می‏باشد. همچنین اعلامیه حقوق بشر و شهروند به چگونگی وضع مالیات‏ها و تامین مخارج عمومی و تشكیلات دولت و حق مالكیت و موارد دیگر نیز می‏پردازد. ولی نكته‏ ای كه گفتنی است این كه نخستین كسانی كه این اعلامیه را زیر پا گذاشتند رهبران انقلاب كبیر فرانسه و همان كسانی بودند كه با شور و هیجان، این اعلامیه را تصویب وامضا كرده بودند. در فاصله تصویب نخستین اعلامیه حقوق بشر تا نیمه قرن بیستم، قوانین اساسی بسیاری از كشورها در چهارچوب همین اصول تدوین شده و اعلامیه جهانی حقوق بشر كه در سال 1948م به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید، نسخه مكمل همین اعلامیه است، ولی با كمال تاسف باید اذعان كرد كه بعد از گذشت بیش از دویست سال از تصویب نخستین اعلامیه جهانی حقوق بشر، حقوق و آزادی‏های تصریح شده در این اعلامیه، برای اكثر مردم روی كره زمین، آرزویی دست نیافتنی است تا چه رسد به اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوبه سال 1948م، كه حقوق و آزادی‏های بیشتری را برای انسان‏ها در نظر گرفته است.