وفات محمدحسین خاتون‏ آبادی (1151ق)

1398/4/5 ۰۸:۰۷

امیر محمدحسین خاتون ‏آبادی فرزند امیر محمدصالح از عالمان بزرگ امامیه در قرن دوازدهم هجری به‏ شمار می‏رفته که از محضر پدر و جد خویش - علامه - و آقاجمال و اساتید بزرگ حوزه اصفهان سال‏ها بهره ‏مند بوده است تا این‏که خود به مقام اجتهاد رسید و از حضور وی اعلامی چند برخاست.

امیر محمدحسین خاتون ‏آبادی فرزند امیر محمدصالح از عالمان بزرگ امامیه در قرن دوازدهم هجری به‏ شمار می‏رفته که از محضر پدر و جد خویش - علامه - و آقاجمال و اساتید بزرگ حوزه اصفهان سال‏ها بهره ‏مند بوده است تا این‏که خود به مقام اجتهاد رسید و از حضور وی اعلامی چند برخاست. از علمای مشهور عصر خویش، فقیه فرزانه، حکیم بلندپایه، فاضل محقق، جامع بین مراتب دانش و نیکی رفتار و زهد و پاکی درون، سبط علامه ملامحمدباقر مجلسی (قدس‏سره) است. در دوران صفویه شیخ‏ الاسلام و امام جمعه اصفهان بوده و در زمان شاه سلطان حسین، وزیر مریم بیگم بوده است. هنگام حمله افاغنه به اصفهان در ۱۱۳۵ق، زجر و شکنجه بسیار از آنان دیده و بنا به گفته خودش، این مصائب و آلام در تصفیه روح و اصلاح حال او و بی ‏رغبتی به دنیا بسیار مؤثر گردیده است. او، از این فتنه جان سالم به در برده و پس از آن نیز مقام مرجعیت دینی را به عهده داشت. • خاتون ‏آبادی - همان‏طور که پیش‏تر اشاره شد - از بزرگان فقه شیعه، ادب و حكمت در قرن دوازدهم هجری قمری بود. خاتون آبادی از علمای گران‏قدر شیعه، انشایی روان و دلنشین داشت؛ وی روایت‎ها و احادیثی را كه از بزرگان شنیده بود، ثبت و ضبط كرد. آثار خاتون ‏آبادی به‏صورت مخطوط در بسیاری از کتابخانه‏ های عمومی و خصوصی موجود است، از جمله نسخه شماره ۵۶۹ مسجد اعظم قم قریب به بیست رساله وی را در بر دارد. از معظم ‏له آثاری به ‏جا مانده است که برخی از آن‏ها عبارت‏اند از: ۱- اسلافه العصر فی محاسن الشعراء بكل مصر؛ ۲- التذكره فی الفوائد النادره؛ ۳- الحدائق الندیه فی شرح الصمدیه؛ ۴- الزهره فی النحو؛ ۵- الطراز الاول فیما علیه من لغه العرب المعمول؛ ۶- الفرائد البهیه فی شرح الفوائد الصمدیه؛ ۷- الكلم الطیب و الغیث الصیب؛ ۸- المخلاه؛ ۹- انوار الربیع فی انواع البدیع؛ ۱۰- رساله فی اغلاط الفیروز آبادی فی القاموس؛ ۱۱- رساله فی المسلسله بالاباء؛ ۱۲- ریاض السالكین فی شرح صحیفه سید الساجدین علیه السلام؛ ۱۳- سلوه الغریب و اسوه الادیب؛ ۱۴- وسیلةالنجاة؛ ۱۵- خزائن الجواهر؛ ۱۶- مفتاح الفرج و ۱۷- نجم الثاقب. • خاتون‏ آبادی از جد مادری خود - علامه مجلسی - اجازه روایت داشته است؛ وی در خاتمه مناقب الفضلاء می ‏گوید: وقد استجزت روایة الصحیفة السجادیة (صلوات‏الله علی من الهمها) من جدی العلامة المجلسی (طیب‏الله مضجعه) فی اول الصبا قبل اوان الحلم فاجازنی رحمه الله تعالی. دیگر مشایخ اجازه میر محمدحسین عبارت‏اند از: والد بزرگوارش میر محمدصالح خاتون‏ آبادی، آقاجمال‏ الدین محقق سبزواری، سیدعلی بن احمد مدنی شیرازی، شیخ سلیمان بن عبدالله ماحوزی بحرانی، ملا ابی‏الحسن شریف فتونی و ملامحمد سراب تنکابنی. جمع کثیری از فضلا نیز از میر محمدحسین خاتون‏ آبادی اجازه روایی داشتند، از جمله: فرزندش امیر عبدالباقی خاتون‏ آبادی، سیدعبدالله جزایری، سیدصدرالدین قمی (متوفی حدود ۱۱۶۰ق)، ملااحمد بن محمدمهدی شریف خاتون‏ آبادی، ملامحمد شفیع بن نورالدین خاتون ‏آبادی، سید ابی‏الفتح نصرالله بن حسین موسوی حائری (شهید حدود ۱۱۶۸ق)، امیر محمدحسین حسینی اصفهانی، شیخ محمد بن محمد زمان کاشانی، شیخ زین ‏الدین خوانساری. • امیر محمدحسین خاتون ‏آبادی سرانجام در تاریخ بیست و دوم شوال‏المکرم سال ۱۱۵۲ هجری قمری در اصفهان وفات یافت و جسد پاکش به مشهد مقدس انتقال داده شد و در سرداب مدرسه میرزاجعفر مدفون گشت. فرزندان وی نیز از علما و دانشمندان شیعی به‏ شمار می‏رفتند، از جمله امیر عبدالباقی که مرحوم سید بحرالعلوم رحمةالله از وی روایت می ‏کند و سبطش محمدحسین بن میرعبدالباقی نیز امام جمعه اصفهان بوده است.