سه رساله از تصنیفات خواجه نصیرالدین طوسی

1397/8/1 ۰۹:۰۸

خواجه نصیرالدین طوسی (597 – 672 ق) از بزرگترین دانشمندان و فیلسوفان دورۀ اسلامی است و آثار و نگاشته های او از اثرگذارترین تألیفات در زمینه های علمی، فلسفی و کلامی به شمار می رود.

خواجه نصیرالدین طوسی (597 – 672 ق) از بزرگترین دانشمندان و فیلسوفان دورۀ اسلامی است و آثار و نگاشته های او از اثرگذارترین تألیفات در زمینه های علمی، فلسفی و کلامی به شمار می رود.

طوسی در سالهای زندگی در میان اسماعیلیان نزاری رسائل و مصنفاتی را به رشتۀ تحریر درآورده است که از میان آنها علاوه بر رسالۀ سیر و سلوک، سه رسالۀ تولا و تبرا، مطلوب المؤمنین و آغاز و انجام قابل ذکر می باشد. این سه رساله که در این مجموعه فراهم آمده است به موضوع کلام و معادشناسی از نگاه اسماعیلیان می پردازد.

در دیباچۀ این رسائل نام طوسی به عنوان مؤلف ثبت و مضاف بر آن قرائن تاریخی، سبک تحریر و شباهت نکات ذکرشده در این متون مؤید صحت انتساب آنها می باشد. در حالی که تولا و تبرا و مطلوب المؤمنین تاکنون به دلایلی ناشناخته مانده اند، آغاز و انجام که مفصل ترین آنهاست در ادبیات شیعی رساله ای شناخته شده و مشهور است.

از تولا و تبرا تنها یک نسخۀ خطی و از مطلوب المؤمنین و آغاز و انجام نسخ خطی فراوانی در دسترس است.

چاپ نخستین این سه رساله برای اولین بار همراه با متن انتقادی ، گزارش نسخه بدلها و ترجمۀ مستند در سال 2010 میلادی به منظور آشنایی دانشجویان و پژوهشگران به زبان انگلیسی منتشر گردید. مخاطب چاپ حاضر خوانندگان و پژوهشگران آشنا به زبان فارسی است و به این منظور پاره ای از پانوشت های ترجمۀ انگلیسی به متن فارسی منتقل، پانوشت های غیر ضروری حذف، مقدمۀ انگلیسی به همان شکل نخستین باقی مانده و مقدمۀ فارسی با تجدید نظر ارائه گردیده است.

سه رساله از تصنیفات خواجه نصیرالدین طوسی (متن فارسی و ترجمۀ انگلیسی تولا و تبرا، مطلوب المؤمنین و آغاز و انجام)، تصحیح و ترجمه: سید جلال حسینی بدخشانی، تهران، مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب با همکاری مؤسسۀ مطالعات اسماعیلی لندن، سی و چهار، 84، 129 صفحه، قطع: وزیری، بها با جلد شومیز: 290000 ریال، بها با جلد سخت: 390000 ریال، 1397.

منبع: میراث مکتوب