نگاهی تحلیلی به علم بیان

1395/2/28 ۱۲:۰۴

علم بیان یکی از شاخه‌های مهم بلاغت است که براساس آن می‌توان معنی واحدی را به شیوه‌های گوناگون به کار برد مشروط بر آن که مبتنی بر تخیل باشد. در این فن چهار موضوع مجاز، تشبیه، استعاره، کنایه و دیگر شاخه‌های مرتبط با آنها بررسی می‌شود.

علم بیان یکی از شاخه‌های مهم بلاغت است که براساس آن می‌توان معنی واحدی را به شیوه‌های گوناگون به کار برد مشروط بر آن که مبتنی بر تخیل باشد. در این فن چهار موضوع مجاز، تشبیه، استعاره، کنایه و دیگر شاخه‌های مرتبط با آنها بررسی می‌شود.

علم بیان که نخستین بار به صورت مستقل با اندیشه های عبدالقاهر جرجانی به جهان علم معرفی و مبانی و اصولش استوار شد؛ در ابتدا برای اثبات اعجاز لفظی قرآن و برای نیل به این هدف شکل گرفت و اولین پژوهش ها در این زمینه برای آشنایی با این کتاب مقدس و درک ظرافت های لفظی آن رواج یافت.

عبدالقاهر جرجانی در اهمیت علم بیان بر این باور است که اگر این علم نبود علوم دیگر صورت و شکل نمی یافت و در پرده می ماند. وی این علم را دارای فواید و محاسنی می داند که در حساب نمی آید و دقت و تعمق، آن محاسن را محدود نمی کند.  

در این کتاب با نگاهی تحلیلی به علم بیان و با عنایت به اندیشه‌هایی که تا کنون در این زمینه مطرح شده است، دیدگاه‌ها و مطالب جدیدی عرضه می‌شود.

رویکرد این کتاب چنان که از نام آن پیداست صرفاً تکرار تعریف‌ها و شاهد مثال‌های این فن نیست بلکه بنای آن بر بررسی، نقد، تحلیل و گاهی ارائه دیدگاه‌های جدید در این زمینه است.

فهرست مطالب این کتاب به شرح زیر است :

پیشگفتار

فصل اول: کلیات

فصل دوم: مجاز

فصل سوم: تشبیه

فصل چهارم: استعاره

فصل پنجم: نماد

فصل ششم: کنایه

کتابنامه

آقا حسینی، حسین، همتیان، محبوبه، نگاهی تحلیلی به علم بیان، تهران، سمت، 304 صفحه، شمارگان: 1000 نسخه، بها: 105000 ريال، 1394.

منبع: میراث مکتوب