منشعب؛ صرف ناشناخته

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

ناشناخته. گفته شده از سراج‌الدین بن عثمان اوده‏ای (د 773ق/1372م) نگارندۀ «پنج گنج» (هف‍ ، خ. سلطانی، 40/1) و «میزان الصرف» (مشترك، 2602/13). می‏باشد. و در هامش صفحۀ 3 پیشگفتار چاپ مطبع نظامی كانپور آمده است: مصنف «منشعب» ملا حمزۀ بدایونی است و آنچه بعضی از ملایان مكتب «ملاچمرو» می‏گویند، تحریف همان ملا حمزه است (مشترك، 2677/13). از سویی ملا حمیدالدین بن ملا غازی‏الدین (1132-1215) نیز «رسالۀ منشعب» داشته است (اخترراهی، تذكرۀ مصنفین، نظامیه 99). نام حمیدالدین در استوری، گرامر، 174 نیز آمده است.
صرف زبان عربی است. از كتابهای كهن درسی شبه‌قاره بوده است (اخترراهی، تذكرۀ مصنفین 269، 270) و نسخه ‏های آن با یكدیگر جدایی دارند.
آغاز:   حمدله. عاقبة. صلاة. بدان اسعدك الله تعالی فی‌الدارین كه جمله افعال متصرفه بر دو گونه است: ثلاثی و رباعی، و آنچه جز این دو چیز است متفرع هم از این. و ثلاثی نیز بر دو نوع است: مجرد و مزید فیه.
انجام:   یقشعر منه جلود الذین یخشون ربهم. تمام شد تحریر منشعب.
منابع دیگر:   مشترك، 2950/13 «منشعب»، برای نسخه‏ ها و منابع بیشتر.
(6)45،   نستعلیق خوش، شیخ احمد50 (1150ق) (گ 79 ر ـ 92 ر). در پایانه به نام «منشعب» است. (عکس).    شمث‍ 141422
اصل نسخه:   بادلیان، ش 1258 و فیلم آن دانشگاه، ش 1229. و در فهرست فیلمها نادرست«اصول الصرف» نامیده شده است. (فیلمها،590/1).

خرید فایل اسکن