شرح الشمسیة

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

متن «الشمسیة فی القواعد المنطقیة» از نجم‌الدین عمر كاتبی قزوینی (د 693 ق/1294م). شرح از همان شیخ ‏زاده ابواسحاق بن عبدالله خادم برهانی كوبنانی، (  شرح سی فصل، هف‍( برای امیر معین ‏الدین عبدالكریم، در 20 ج 868/1 ق.
برای نشانی: « الفصل الاول» فی ثلاثة امور «تعریف علم الحساب و بیان موضوعة» ماذا هو و «تعریف العدد» بعد ما علم انه هو الموضوع و تعریف «اقسام التعریف فالحساب علم» لقواعد، سواء كانت متعلقة بعمل اختیاری اما لا «یعرف به طرق استخراج مجهولات عددیة» (ص 2 رساله).
الفصل الاول فی تعریف علم الحساب (ص 2)، فصل الثانی فی بیان صور الاعداد و بیان مراتبها، الفن الاول فیما یتعلق باصول الحساب؛ الباب الاول فی حساب الصحاح، در 3 «فصل»: الفصل الاول فی التضعیف والتنصیف والجمع والتفریق، الفصل الثانی فی الضرب، الفصل الثالث فی القسمة. الباب الثانی من الفن الاول فی حساب الكسور، در 6 «فصل»؛ الفصل الاول فیما یحتاج الیه. (شرح رسالة فی‌الحساب).
آغاز: بسمله. نحمدك اللهم علی ما قسمت لنا من ضروب انعام لایحصی... و بعد، فانی طالما كنت عازماً علی ان اكتب.
انجام:علیه خمسة و تنصفة بقی اربعة و ثلاثة اثمان. تم الكتاب فی عشرین جمادی الاولی سنة ثمان و ستین و ثمانمایة الهجریة.
منابع دیگر: ذریعه، 229/14 «الرسالة الشمسیة»، همانجا 336/13 «شرح الشمسیة» كه جز این است.
(1)576، نستعلیق تحریری پختۀ نگارنده، 20 ج 868/1 ق، (گ 5-184)، همراه «شرح زیج ایلخانی» كه از همو دانسته شده است. (عکس).
شمث‍ 317785
اصل نسخه: دانشگاه، ش 2417 (دانشگاه، 1052/9).
(2)576، نستعلیق تحریری، شعبان 858 ق، آغاز بسیار نزدیك به نمونه، (گ 186-197). درواقع مكرر ش (1)576 می‌باشد. (عكس).
شمث‍ 317785
(4)319،   ثلث پخته، سدۀ 9ق، (گ 255-278)، انجام افتاده همراه رساله ‏ای در «حساب» در مجموعۀ آشفته.    شمث‍ 318181
اصل نسخه:  گنج‌بخش، ش 4048.

خرید فایل اسکن