خلاصة الحیاة

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از قاضی احمد بن نصرالله تتوی سندی، دیبلی (كشتۀ 996 یا 1002ق). [دیبل شهری ست در كنارۀ هند، معجم‌البلدان، 118/4] به دستور اسوة الوزراء حكیم علی الاطلاق ابوالفتح بن عبدالرزاق، كه همان حكیم ابوالفتح گیلانی (د 997ق/1589م) است، به نام «خلاصة الحیاة». 
در 1 «فاتحه» و 2 «مقصد» و 1 «خاتمه» نگاشته است. فاتحه در پنج «فتح». فتح 1. آغاز آفرینش جهان و آدم تا پیامبر، 2. تقسیمی‌كه ضابط اصول جمیع مذاهب تواند بود و تعداد طرق سالكان شرایع، 3. تعریف حكمت و تقسیم آن، 4. پیدا شدن صناعت طب، 5. حدود ولایت یونان و نسب یونانیان. مقصد اول در حكمای پیش از اسلام، مقصد دوم در حكمای روزگار اسلام، خواه مسلمان و خواه غیرمسلمان. خاتمه در تعداد مذاهب.
آغاز:   بسمله. فتح كلام خیر انجام به نام حكیمی‌سزد كه جمیع ذرات وجود به حمد او... و بعد، می‏گوید اضعف... احمد بن نصرالله التتوی.
انجام:   وظایف ضیافت فیثاغورس را. الی هناجف قلم المصنف (رح).
منابع دیگر:   ذریعه،226/7 «خلاصة الحیاة؛ خلاصة ‏الحیوان» كه تحریف یكمین است؛ اعلام، 95/1 احمد دیبلی؛ طبقات، 13/10؛ فهرستواره، 1343/2 «مرآت الاحوال» او، همانجا، 685/1 تتوی (نمایه)؛ مجلس، 319/2 «خلاصة الحیوان»؛ ملی، 472/6 كه نام نگارنده نادرست نصرالله بن احمد تتوی آورده؛ مشترك، 1004/2.
125،   نسخ پخته، سدۀ 11ق، آغاز و انجام برابر نمونه، 498 ص، 13 س. (عکس).     شمث‍ 316461
اصل نسخه:   آستان‌قدس، ش 193 عمومی‌4227 (فهرست نامگو، 238).
(1)289،   نستعلیق پخته، (میر عبد سید بن میر عزیز مرغینانی، 1244ق)، (گ 5-13). (عکس).     شمث‍ 318173
اصل نسخه:   گنج‌بخش، ش 632 (گنج، 470/2).
 
 

خرید فایل اسکن