مضمار دانش

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از نظام الدین احمد فرزند ملاصدرا گیلانی (د 1059ق/ 1649م) و شاگرد میرداماد (1041/1631م)، وی نگارندۀ «شجرۀ دانش» است دربرگیرندۀ 102 رساله. مضمار دانش به دستور شاه عباس دوم (1052-1077ق): فروزندۀ چرخ صاحب قرانی ـ شه ملک و دین، شاه عباس ثانی، به سال 1071ق/1-1660م، در 1 «مقدمه» و 3 «مرحله» و 1 «خاتمه» به انجام رسانده است. دربارۀ آفرینش و پرورش و صفت‌ها و درمان اسبان، و در پایان اسبان و ایلخهای شاه را در رجب 1067ق/1657م گزارش کرده است: 
مقدمه: آغاز آفرینش و باعث رام شدن اسب. مرحلۀ یکم در محامد و ذمایم اسب، در 9 «باب»: 1. آیه‌ها و حدیث‌ها در این زمینه، 2. شناخت سال اسب از دندان‌ها، 3. در رنگ اسبان، 4. غرۀ اسب، 5. هیأت اعضای اسب ... ، 9. فرق میان مادیان و فحل. مرحلۀ دوم در آداب تربیت و شرح مسابقه و ذکر سایر مراکب، 9 «باب»: 1. ازدواج و تربیت کره تا هنگام سواری، 2. آداب سواری، 3. ازالۀ اخلاق ذمیمۀ اسبان، 4. آداب آب و علف دادن، 5. خدمتگزاری اسب ... ، 8. الاغ و استر، 9. شتر و فیل. مرحلۀ سوم درمان بیماریهای، در 9 «باب»: 1. بیماری‌های سر و چشم، 2. حلق و سینه، 3. قولنج، 4. سایر امراض باطنی، 5. بیماریهای سر و چشم، 2. حلق و سینه، 3. قولنج، 4. سایر امراض باطنی، 5. اورام... ، 9. معالجات متفرقه. خاتمه. در بیان مجملی از اسبان پادشاهی. 
آغاز:   سپاس بی‌قیاس خداوند جهان را که ابلق لیل و نهار چندانکه خیابان ازل. 
منابع دیگر:   مشترک، 465/1: که 5 نسخۀ آن را نشانی داده؛ نسخه‌ها، 454/1: نشانی 13 نسخه، همانجا، 673 «شجرۀ دانش» او؛ فهرستواره، 3917/5: برای منابع؛ ذریعه، 170/16؛ اعلام، 130/1؛ طبقات، 21/11؛ اعیان الشیعه، 347/8؛ صفا، 366/5؛ آستان قدس، الفبایی، 427، 526. 
(1)1916،   نستعلیق شکسته‌آمیز، عبدالعلی بن کریم، عصر چهارشنبه 20 ج 1/ 1298ق. آغاز برابر، انجام: می‌توان از آن جمله شیخ جلیل القدر ابوالقاسم علی بن طاوس (ع)) تتمه افتاده. تمت. تمام شد در عصر چهارشنبه .. (ص 2-167). مقابله شده.     شمث‍ 252141

خرید فایل اسکن