مرات آگاهی؛ آیینۀ شاهی

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از محمدابراهیم بن محمدعلی طبسی خراسانی، به نام فتح‌علی شاه قاجار (1211-1250ق). پس از نام شاه و خود، می‌گوید «خاتم المحققین ... عارف اسرار وجودی ... میرزا محمد [اخباری]... رساله‌ای در تحقیق مبداء و معاد به طریق علماء راسخین و شیوۀ عرفای کاملین، نگاشته و به نظر افلاطون مرتبت ارسطاطالیس منزلت مولانا علی نوری مازندرانی رسانده و ایشان کلماتی چند در جرح و تعدیل آن، بر کناره‌های آن رساله نوشته‌اند، و چون آن نکات مورد قبول نگارنده (میرزا محمد اخباری) نبود، پاسخ‌هایی مناسب به ایجاز بر رسالۀ خود (که در مبداء و معاد بود) افزود و چون به ایجاز بود، من (طبسی) توضیح‌ها بر آن نگاشته، پیشکش شاه کرده «مرآت آگاهی» ملقب به آیینۀ شاهی کرده است. 
ترجمه و گزارشی است از «مجالی المجالی: معترک العقول» (ذریعه 373/19) میرزا محمد اخباری، در برخوردهای اخباری ـ اصولی، با سربند «متن» که همان «مجالی ... » است، و «افاده» که گفته‌های نوری را دربر دارد و «شرح» که از میرزا محمد اخباری و حواشی آن به عنوان «حاشیه» و «ترجمه» و «مترجم گوید» که از طبسی ست. 
آغاز:   گُل حمدی که در گلشن راز بر شاخسار السنة قابلیات ممکنات چهار باغ عوالم .. (23 سطر بعد). اما بعد، محب ختامه فقیر سراپا تقصیر... محمد ابراهیم بن محمدعلی الطبسی الخراسانی ... 
منابع دیگر:   ذریعه، 360/20؛ اعلام، 42/1؛ طبقات، 21/13؛ مرعشی، 106/15. 
(1)1785،   نستعلیق تحریری، نورالدین محمد بن ابوالقاسم الحسینی، دهۀ دوم صفر 1254ق (ص 4-207)، با نشان مهر گرد تاجدار «هو الواقف. وقف کتابخانۀ مرحوم آقا حاج محمدخان اعلی الله مقامه» (ص 4). 
شمث‍ 252010
 

خرید فایل اسکن