المدخل الکبیر الی علم احکام النجوم

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از ابومعشر بلخی، جعفر بن محمد، ستاره‌شناس نامور ایرانی (171-272ق/787-886م). که نام او در دیباچه نیامده، و می‌گوید عمری در این زمینه کار کرده بوده، برای «امیر السید الملک العادل ابی جعفر احمد بن محمد مولی امیرالمؤمنین». و از کتاب در دیباچه به «جامع» و بر فراز نسخه به خامۀ نویسندۀ نسخه «المدخل الی احکام النجوم» آمده است. 
سربندها نانویس. 
در «دایرةالمعارف» آمده: مهمترین کار بجای ماندۀ ابومعشر است، در 7 «قول» [مقالت]، که پیرامون 235ق نگاشته است، این کار به انگلیسی و آلمانی و گزیده‌ای از آن به یونانی ترجمه شده است. و برای ترجمه‌های فارسی آن، نک‍ : فهرستواره 2857/4. 
آغاز:   حمدله. عاقبة ... اما بعد، فان الله جلّ جلاله و عظم فعاله، لما قدّر للامیر السید الملک العادل ابی جعفر احمد بن محمد مولی امیرالمؤمنین اطال الله بقاه، کرم الاصل و الاعراق و حباه شرف النفس ... فقص همته ادام الله سلطانه علی احیاء العلوم... و لما انی کنت احمد من عمرة فواضل الملک اطال الله بقائه... و کنت لا املک من خدمة... اخذت نفسی فی فنی الذی اقیت به اکثر ایامی باخراج کتاب جامع یحتوی علی نکت والعیون... 
انجام:   و یوخذ ما بینه و بین الدلیل الثانی و یکون الالقاء فی کل الزمانین من موضع واحد ابداً. و هذه. 
منابع دیگر:   دایرةالمعارف بزرگ، 271/6: ابومعشر؛ اعلام، 2322/3: ابومعشر؛ حاجی خلیفه، 1643/2 «المدخل ... »؛ بغدادی، هدیه، 251/1؛ ذریعه، 20/ 248 «المدخل ... » یکی از ترجمه‌هایش؛ فهرستواره، 2857/4: چند ترجمۀ فارسی آن. 
(5)2219،   نسخ خوش، سدۀ 13ق، با تاریخ 1268ق در مجموعه (ص 252-343).     شمث‍ 252444

خرید فایل اسکن