مجمع الفرس؛ فرهنگ سروری

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از محمدقاسم بن محمد کاشانی، متخلص به سروری، برای شاه عباس صفوی (996- 1038ق/ 1588-1629م)، به سال 1008ق/ 1599م. نگاشته است. سپس 3 بار در آن دست برده، که سومین بار آن در لاهور، به سال 1036ق بوده است. به ترتیب حروف الفباء، حرف آغاز واژه‌ها در «باب» و حروف پایان در «فصل». در پایان کتاب فصلی کوتاه در استعارات دارد، این نیز به ترتیب الفبایی.
به کوشش دبیرسیاقی، تهران، 1338 خ چاپ شده است.
نسخۀ در دست (ش 1944) اشاره‌ی به تحریرها ندارد، و در دیباچه می‌گوید در 1008ق شانزده نسخه از فرهنگنامه‌ها بدست آمد (نام آنها را برده)، پس از مقاله دریافتم که بایستی این کتاب را بنگارم. پس از نام شاه نام کتاب را «مجمع الفرس سروری» خوانده است.
آغاز افتاده:   اما چون در تتبع اشعار به لغات فرس بیشتر احتیاج واقع می‌شد.
انجام:   چون گشت ناقه بوی کریه دارد، و چیزی را گویند که سخن پراکنده کند. «نهی در نورد» یعنی بی‌نام و نشان و نیز بع معنی در سوراخ باشد. تمت الکتاب...
منابع دیگر:   ذریعه، 201/16 «فرهنگ سروری»، همانجا، 37/20 «مجمع الفرس»، همانجا، 443/9 «دیوان سروری»؛ اعلام، 2/ 948: سروری؛ طبقات، 452/11: قاسم کاشانی؛ مشترک، 246/14 (2 نسخه)؛ نسخه‌ها، 1953/3 (54 نسخه)؛ مشار، 4537/4 «مجمع الفرس» همان چاپ.
1944،   نستعلیق خوش، شکسته‌آمیز، بی‌نام نویسنده، 26 ع 1222/2ق، آغاز افتاده: برابر، انجامه: به معنی سوراخ باشد. تمت الکتاب بعون الملک الوهاب و صلی الله علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین، فی 26 شهر ربیع‌الثانی سنة 1222.م.م.م.
افتادگی‌ها در کناره آورده شده است. با نشان مهر درشت گرد تاج‌دار «هو الواقف. وقف کتابخانۀ مرحوم آقای حاج محمد خان اعلی‌الله مقامه» (ص 1، 604).
604 ص، 15 س، 11/5×20، 21×30 سم‍ ، فتو.     شمث‍ 252169

خرید فایل اسکن