سر المکتوم، ترجمه

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

متن از مولانا محمد فخرالدین رازی، که نادرست به امام فخرالدین رازی، محمد بن عمر (د606/ 1210م) نسبت داده شده است. در اختربینی و طلسم‌ها. نسخۀ عربی آن چاپ شده است. نسخۀ دستنویس آن در کتابخانۀ دایرةالمعارف ش 851 در 1 «مقدمه» و 4 «مقاله» و هر مقاله در بخش‌های کوچکتر «فصل» یا «باب» است.
چند ترجمۀ فارسی از آن در دست هست (نک‍ : مشترک 280/1) یکی از آنها به روزگار سلطان شمس‌الدین ایلتتمش (607-633/ 1210-1235م) به دستور پسرش فیروزشاه رکن‌الدین که بعدها یک سال 633-634ق بر تخت شاهی نشست (همانجا).
در دیباچه و انجامۀ نسخۀ در دست نام آن سلطان و پسرش نیامده است، و نیز نام مترجم را ندارد. و نام نگارندۀ متن «سلطان الائمة... امام المذهبین... فخر الملة والدین الرازی» آمده است. و در میانه (ص 103) از وی به «مولانا فخر الملة والدین علامة العالم و العلما» یاد می‌کند. با سربندهای «مقاله» و هر یک به بخش‌های کوچکتر: مقالۀ یکم در بیان آنچه چاره نیست از دانستن آن، در چند فصل. فصل اول در دلایل تاثیرات کواکب، سپس فصل (بی‌شماره) در بیان آنکه چرا فلک را بر دوازده برج قسمت کرده‌اند، فصل در بیان آنکه به هر یک از این برج‌ها چه اضافت کرده‌اند.
آغاز:   حمد بی‌حد و ثنای بی‌عد، مر واجب‌الوجودی راست که وجود جمله موجودات ممکن از فیض جود بی‌علت اوست و شکر و سپاس مبدعی را که امتزاج روح لطیف با جسم کثیف... اما بعد، این انتخابی ست از ترجمۀ کتابی که مولانا الاعظم... الرازی (رح) تصنیف فرموده‌اند و آن را سرالمکتوم...
منابع دیگر:   ذریعه، 170/12 «سر مکتوم فی مخاطبة النجوم» که آن را از محمد فخرالدین می‌دانند و نه «فخر رازی»؛ فهرستواره، 2965/4 «سرالمکتوم» چند ترجمه؛حاجی خلیفه، 987/2: که آن را از «فخر رازی» دانسته و نیز نام شخص سومی را برده؛ مشترک، 280/1 «ترجمۀ سر مکتوم؛ کنز مختوم» چند ترجمۀ فارسی آن؛ غزالی‌نامه، 235 «السر المکتوم فی اسرار النجوم؛ اسرار النجوم» که از «فخر رازی» دانسته است.
(1)1784،   نسخ خوش (علی بن محمد کرمانی)، سدۀ 13ق (ص 2-118)، آغاز برابر، انجام: و آن پنج درجه رامیّته خوانند، یعنی مرده. والعلم عندالله.     شمث‍ 252009

خرید فایل اسکن