ترجمۀ مجمل الاصول؛ ترجمۀ اربع مقالات

ترجمۀ مجمل الاصول؛ ترجمۀ اربع مقالات مشاهده نسخه

در حال حاضر تنها صفحات ابتدا و انتهای نسخه قابل نمایش است.

متن از ابوالحسن کوشیار باشهری (زنده در 420ق/1029م). در 4 «مقاله» هر یک چند «باب» (نک‍ : سلطانی 1/222) چند «ترجمه) و «شرح» از آن در دست هست (نک‍ : فهرستواره 4/2856 «ترجمه...»، 2980 «شرح...». 
در نسخۀ در دست نشانی از مترجم نیامده است. ترجمه‌ای ست کهن، و در پایان تاریخ «سنة ست و ثلثین و ستمایه» (636) آمده که بایستی تاریخ ترجمه باشد. در 4 «مقالت». و هر یک در چند «باب»: مقالت یکم در مدخل و اصل‌ها، در 22 «باب»: 1. اندر صدر کتاب و اندر چیزها که یاد باید کرد، 5. اندر ستارگان روزی و شبی، 10. برج‌های مذکر و مونث و لیلی و نهاری، 15 (بانجدهم) اندر مثلثات و خداوندانشان، 20. اندر دلالت خانها (نه‌ها)ء فلک و جایگاه‌هایشان، 22. اندر طلب کردن مستولی بر جایگاه‌های فلک. مقالت دوم در حکم  کردن بر کارها، 12 «باب»: 1. اندر مقدمۀ این مقالت، 5. اندر وباها و بیماری‌ها، 10. اندر رهنمودن علامت‌ها که اندر هوا پدید آید، 12. اندر دورها بر مذهب بیشیکان. مقالت سوم در حکم کردن بر موالید و تحویل سال‌هاء آن، 21 «باب»: 1. اندر مقدمۀ این مقالت، 5. اندر صورت تن مولود، 10. اندر حال‌های ماذر و پذر، در چند «فصل»، 15 (بانجدهم) اندر حال فرزندان و دانستن آن، 20. اندر تحویل سالهاء مولود، مقالت چهارم در اختیار کارها، 3 «باب»: 1. اندر اختیارات قمر، دو «فصل»، 3. اندر خاتمۀ کتاب. 
آغاز:   کفت استاذ اجل اوحد کوشیار بن لبان (باشهری ـ در کناره) الجیلی رح که من جمع کردم این کتاب از اصل‌های صناعت احکام نجوم و جملهای (اصول این صناعت و تصرف کردن اندر او بکار داشتن ـ در کناره) آن و راه جستن بتصرف کردن اندر آن و بکار داشتن آن بذان قدر که کمان بردم کی بسندیذه بوذ در معنی احکام و بی‌نیاز دارد. در بیشتر کاری از چیز دیکر. بکرفتم در این معنی نزدیک‌ترین راهی که شناختم بقیاس سبردم درین باب و بیذاترین کذری که دانستم بصواب. چه این صناعتی است بی‌برهان... و این کتاب را بر جهار مقالت نهاذم. مقالت نخست از وی در مدخل و اصلهای (اصول این علم ـ در کناره) آن. مقالت دوم. (سپس نمایۀ ریز مقالت یکم). 
انجام:   و هرگز علم خطا نکند و خطا نه از علم بوذ که (؟) مردم نه همه بیابذ خطا از آن باشد، والعلم عندالله. تمت الکتاب والحمدلله علی آلائه و صلوات علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین و حسبناالله و نعم الوکیل. فی تاریخ سنة ست و ثلثین و ستمائة. 
منابع دیگر:   فهرستواره، 4/2856 «ترجمۀ مجمل الاصول» (3 عنوان، 2980 «شرح مجمل الاصول»: از محمد سنجری کمالی به سال 702ق؛ نسخه‌ها، 1/260: استوری، 2/42، 65؛ قربانی، ریاضی‌دانان ایرانی، 179؛ نفیسی، 1/152؛ اعلام، 3/119: کوشیار. 
2220،   نسخ کهن خوش، پیش از 700ق که یادداشت رویۀ نسخه است: «فی ربیع‌الاول سنة سبعمائه حرره رح»، نوشته به شیوۀ کهن (ذ = د، ک = گ، ج = چ، بانجدهم = پانزدهم...). با یادداشت‌های اختربینی به خامۀ کهن: برج‌هایی که ناصقند و بر صورة مردمند . (ص 93). رویه‌ها رکاب ندارد. سربندها به درشت‌تر به مشکی. با نشان مهر بیضی درشت «وقف کتابخانۀ مرحوم آقای حاج عبدالرضا خان ابراهیمی. اعلی الله مقامه» (ص 1). 
93 ص، 21 س، 15×24 سم‍ ، 21×30 سم‍ ، فتو.     شمث‍ 252445

خرید فایل اسکن

اشتراک گذاری:

مشخصات

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: