نصاب الصبیان، شرح

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

متن از ابونصر فراهی (د 640ق/1242م) (نک‍ : سلطانی، 1/262). 
گزارش از ناشناسی از سدۀ 9ق به آن‌سو. 
برای نشانی: القطعة الخامسة فی بحرالماصیة (چنین). قریب و رکن حمیم است. ]چنین[ خویش و ابن پسر، ولید طفل و بچه، ام و والد مادر قریب رکن حمیم، هر سه اسم خویشان است، و ابن پسر است و عیسی بن مریم، یعنی عیسی پسر مریم است. محمد ابن عبدالله یعنی محمد(ص) پسر عبدالله. «نکته» بدانکه همزۀ این در قرآن ثابت است، و در غیر قرآن محذوف: ان الکریم بن الکریم یوسف ابن ]چنین[ یعقوب بن اسحاق ابن ]چنین[ ابراهیم. جمع ابن بَنینْ باشد و تصغیرش بُنَیَّ باشد: یا بُنَیَّ ارکت معنا، یا بُنَیَّ لاتشر بالله. ای پسرک من مگیر انبازی بخدا. و در قرآن بَنی بفتح با و کسر یا آمد. «ولید» یعنی بچه: الم... ولیداً. و طفل نیز بچه است (گ 60 ر). 
آغاز:   کتاب نصاب. حمدله. عاقبة. صلاة. اما بعد، چنین گوید ابونصر فراهی/ که بر وی باد و رحمت حق ]چنین[ رضوان/ لغت را چون کلید علم دیدم/ نموداری به نظم آوردم، زان/ که میل طبع چون عزیز است/ به سوی نظم برخوانند آسان/ دو صد بیت آمد و چون اندکی بود/ نصابش نام کردم بهر صبیان. 
انجام:   شامخاه. جمع شامخ، شامخات باشد و معارج جمع معراج باشد. جسم جسد شخص و ظلل حو با چشمان و بدن و ذات هستی کون تن، هستی کون بودن، روح نفس و مهجه جان و اجسام... 
منابع دیگر:   منزوی، فرهنگنامه‌های عربی به فارسی، 84-111. 

خرید فایل اسکن