منظومة البیان؛ ارجوزة فی البیان

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از سید میرزا قوام‌الدین محمد بن مهدی حسینی، قوام‌الدین سیفی قزوینی. منظومه‌ای ست در علم بیان، كه به سال 1135ق، برای نوۀ دختری خود به نام حسین، در 274 بیت ساخته است. در آغاز آن گوید: 
... و بعد، فـالعبد قوام اتقنا القنا
منظـومـة البیـان نظمـاً حسنــا
... و قد حَوَت مقاصد التمحیص
و هـــو ملحــض «التلخیـص»
در پایان آن گوید: 
... قد كملت «منظومـة البیـان»
ابـیـاتـهــا بدیعـة المعــانـــی
و الاسم تـاریخ لــدی التطبیق
و الحمـدلله عـلـــی التــوفیق
سیفی به فارسی، عربی و تركی می‌سروده و بسیاری از متن‌های درسی روز خود را به قالب ارجوزه سروده است: مفرح القوام، نظم قانونچه، الوافیه فی نظم الشافیه و نظم لمعه، خلاصة الحساب، صحیفۀ اسطرلابی، زبده، ارجوزه‌ای در خط «رمح الخط»، ارجوزه در صرف، و بسیاری دیگر (نک‍ : طبقات الاعلام). 
آغاز:   
افصـح قــول بسـط اللسـانــــا
حمـد الـذی علمنـــا البیــانـــا
ثـــم صـلاة وصـلـت بـالرحمة
عـلـی نبیــه و اهــل العصمــة
انجام:   
ان تلتزم فی السجع ما لیس لزم
فـذاك الالتزام فاحفظ مــا نظم
منابع دیگر:   ذریعه 1/464 «ارجوزة فی البیان»، همانجا 9/487 «دیوان سیفی القزوینی»، همانجا 23/89 ش 8135 «منظومة البیان»؛ طبقات الاعلام 12/603 «قوام‌الدین السیفی»؛ مرعشی 4/159 «منظومة البیان». 

خرید فایل اسکن