لغت فرس؛ تحقیق لغت فرس؛ معیار جمالی (بخش چهارم)

افزودن به علاقه‌مندی‌ها

از شمس فخر اصفهانی ]سرآغاز نسخه[. شمس‌الدین محمد بن فخرالدین اصفهانی، متخلص به فخری. شمس فخری ]اعلام، ذریعه[ (د پیرامون 745ق)، از سرایندگان شاه ابواسحاق جمال‌الدین از همروزگاران خواجه حافظ شیرازی می‌باشد. 
این بخش به نام «واژه» نامۀ فارسی بخش چهارم معیار جمالی، به کوشش زنده‌یاد استاد دکتر صادق کیا، انتشارات دانشگاه تهران، 1337خ، در 1557 ص چاپ شده است.
نسخۀ در دست، واژه‌نامه‌ای کوتاه است به ترتیب حرف پایانی واژه‌ها: آسا، آسا، رخشا، افدستا، استا، شیدا، آوا، بنا، کیسا، ترار... (برابر چاپی، جز آنکه «امثلۀ مجموع اللغات به مدح حضرت سلطنت پناه» را ندارد) و بخش‌های چنین را که در چاپی آمده، ندارد. 
آغاز:   بسمله. رساله تصنیف شمس فخر اصفهانی در تحقیق لغت فرس «آسا». دهان در باشد و آن از ملالت یا غلبۀ خواب باشد. «آسا» دیگر مانند باشد، چنانکه گویند شیرآسا، «رخشا» رخشنده باشد «اخذمستا» (؟) کلمه‌ای است مرکب، از اخذ که آن شگفت باشد و ستا که آن ستایش باشد. «استا» تفسیر زند است و زند و پازند، دو کتاب است: از آن زر دست «شیدا» دیوانه باشد. 
انجام:   «سوری» یک نوعی گل سرخ تر و تازه، «تنگنای» ضیق. 
منابع دیگر:  پیشگفتار، چ1337خ؛ ذریعه، (2)9/543 «دیوان شمس فخری»، همانجا 21/278 «معیار جمالی»، «مفتاح ابواسحاق» یا «معیار اللغة»؛ اعلام، 2/1090 شمس فخری؛ خیامپور، 2/513 شمس فخری. 

خرید فایل اسکن