محمود آخوندی در اسفندماه ۱۳۱۲ در شهرستان اهر دیده به جهان گشود. پدرش از ملاکان اهر بود. در پنج سالگی پدر خود را از دست داد و سرپرستی‌ وی بر عهدۀ مادرش قرار گرفت. مادرش اهل دانش و هنر بود و از تربیت مادر بهرۀ فراوان یافت. تحصیلات ابتدایی و متوسطۀ خود را در اهر آغاز کرد و در تبریز ادامه داد. از بدو ورود به تبریز به فراگیری علوم دینی پرداخت و تا ۱۳۳۳ش تحصیلات حوزوی را ادامه داد. سپس در رشتۀ حقوق قضایی وارد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد و موفق به دریافت لیسانس قضایی با درجۀ ممتاز گردید. در دانشگاه از محضر اساتیدی چون دکتر سید حسن امامی و دکتر احمد متین‌دفتری بهره برد. پس از آن راهی سوئیس شد و از دانشگاه نیوشاتل سوئیس با ارائۀ پایان‌نامۀ «تأثیر سنتهای مذهبی در حقوق جزای ایران» درجۀ دکترای حقوق جزا و جرم‌شناسی گرفت.

بعد از بازگشت به ایران عهده‌دار مناصب قضایی چون دادرس دادگاه و رئیس دادگاه بخش اهر، دادیار دادسرای کرج، دادیار تهران و معاونت اول دادسرای تبریز شد. سپس مأموریت یافت تا در دانشگاه ملی حقوق جزا تدریس کند و به همین دلیل به تهران آمد و مستشار دفتر تحقیقات و مطالعات وزارت دادگستری گردید.

در ۱۳۵۴ش در دادگاه تجدید نظر اداری در مقام عضو اصلی به کار قضا پرداخت. در ۱۳۵۵ش به عضویت کمیسیون آیین دادرسی کیفری درآمد و در سمت دبیر این کمیسیون خدمت کرد. همچنین به عنوان نمایندۀ وزارت دادگستری به کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی و مجلس سنا معرفی شد و یک سال بعد ریاست دفتر امور پارلمانی وزارت دادگستری را به عهده گرفت. در ۱۳۵۸ش به ریاست شعبۀ نهم دادگاه استان تهران رسید و بعد به ریاست دادگاه جنحۀ تهران منصوب شد. حدود یک سال پس از آن، سمت ریاست شعبۀ پنجم دادگاه جنایی تهران را یافت و سپس مستشار ادارۀ حقوقی دادگستری شد.

در ۱۳۴۵ش معاونت آموزشی دانشکدۀ حقوق دانشگاه ملی ایران(شهید بهشتی) را به عهده گرفت و فعالیت آموزشی خود را با تدریس حقوق اداری و جزا آغاز کرد. او با تدریس در دانشگاههای معتبر به تربیت چند صد مدرس و پژوهشگر پرداخت.

در ۱۳۷۹ش هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی هاوایی آمریکا به آخوندی درجۀ پروفسوری رشتۀ حقوق اعطا کرد و با توجه به سوابق علمی و خدماتش او را به عضویت هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی هاوایی برگزید.

کتاب آیین دادرسی کیفری، مهم‌ترین اثر آخوندی است که به عنوان یکی از منابع مهم برای آشنایی با آیین دادرسی کیفری در دانشگاهها شناخته و تدریس شده است. از دیگر آثارش می‌توان به اندیشه‌های جدید در دادرسی‌های کیفری؛ تأثیر سنت‌های مذهبی در حقوق جزایی ایران (به زبان فرانسه) و نیم قرن در دادگستری اشاره کرد که در حقیقت زندگینامه و شرح خاطرات وی در دادگستری است. از وی مقالات تحقیقی و علمی بسیاری نیز در رشتۀ حقوق در نشریات معتبر به چاپ رسیده است. همچنین مدیر دو مجلۀ هفته‌نامۀ دادگستری و مجلۀ حقوق وزارت دادگستری نیز بود.

دکتر محمود آخوندی در فروردین‌ماه ۱۳۹۴ درگذشت.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

دکتر محمود آخوندی اصل در فروردین‌ماه ۱۳۹۰ طی نامه‌ای ۳۰۴ جلد پایان‌نامۀ حقوقی و پژوهش‌نامۀ دانشجویان خود را در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در زمینه‌های مختلف حقوق جزا، جرم‌شناسی و آیین دادرسی کیفری به مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی اهدا کرد. این پایان‌نامه‌ها به صورت جداگانه و به نام ایشان نگهداری می‌شود.