دکتری شرقشناسی، مردمشناسی از دانشگاه کلن 1970
جلال خالقی مطلق در ۲۰ شهریور ۱۳۱۶ در تهران متولد شد. وی تحصیلات دبستان و دبیرستان را در تهران تکمیل کرد. با پایان یافتن دورههای تحصیل در مدرسه، خالقی مطلق به آلمان رفت و دورههای تحصیلات دانشگاهی را در آلمان گذراند. برای تحصیل در مقطع دکترا، جلال خالقی مطلق در سه رشته شرقشناسی، ژرمانیستیک (زبان و ادبیات آلمانی) و مردمشناسی در دانشگاه کلن آلمان ثبت نام کرد. زمینه پژوهشی او در رشته مردمشناسی، قوم مایا و سرخ پوستان بود. در رشته ژرمانیستیک، خالقی مطلق برای نخستین بار با حماسهها و اساطیر آلمان و دیگر ملل بهطور علمی - پژوهشی آشنا شد. در واقع آشنایی او با فنون بررسی اسطورهها و حماسهها، از حماسهها و اسطورههای غیرایرانی شروع شد و سپس به شاهنامه رسید. موضوع رساله دکترای او، زنان در شاهنامه بوده که به زبان آلمانی نوشته شد و به زبانهای انگلیسی و فارسی هم ترجمه شدهاست. سرانجام جلال خالقی مطلق در سال ۱۹۷۰ میلادی از دانشگاه کلن آلمان در رشتههای شرقشناسی، ژرمانیستیک و مردمشناسی مدرک دکترا گرفت. بعد از آن، او در واحد مطالعات شرقشناسی در دانشگاه هامبورگ آلمان مشغول به کار شد و همچنین به مطالعه نسخههای خطی شاهنامه پرداخت.از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ میلادی، جلال خالقی مطلق مشغول بررسی نسخههای خطی و دستنویس شاهنامه بود و محسنات و معایب هر نسخه را در نشریات مختلف گزارش میکرد. او در این یک دهه توانست بیش از پنجاه نسخه خطی از شاهنامه را بررسی بکند که تبدیل به شالوده کار او برای تصحیح شاهنامه شد. مهمترین دستاورد جلال خالقی مطلق، تصحیح شاهنامه فردوسی است که در هشت دفتر که طی سالهای ۱۳۶۶ تا ۱۳۸۶ در نیویورک زیر نظر احسان یارشاطر انتشار یافت. تصحیح شاهنامهٔ فردوسی، حاصل بیش از سی سال کار مداوم خالقی در گردآوری و بررسی کهنترین دستنویسهای شاهنامه و مقابلهٔ آنها با پیروی از روشهای جدید تصحیح متون است. دورهٔ شاهنامهٔ خالقی در سال ۱۳۸۷ توسط مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در تهران تجدید چاپ شد.
عضور شورای عالی علمی مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی از 1384 تاکنون
الف) کتاب:حماسه، پديده شناسی تطبيقی شعر پهلوانی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، کانون فردوسی، مرکز پژوهش حماسههای ايرانی، 1386ش؛سخن های ديرينه (سی گفتار دربارهء فردوسی و شاهنامه)، با همکاری علی دهباشی، نشر افکار، 1381ش؛شاهنامه، از دست نويس تا متن (جستارهايی در معرفی و ارزيابی دست نويس های شاهنامه و روش تصحيح انتقادی متن)، تهران، ميراث مکتوب، 1390ش؛گل رنج های کهن: برگزيدهء مقالات دربارهء شاهنامۀ فردوسی، گردآورنده علی دهباشی، نشر مرکز، 1372ش؛يادداشتهای شاهنامه، تهران، بنياد ميراث ايران، 1380ش؛يادداشتهای شاهنامه، با همکاری محمود اميدسالار و ابوالفضل خطيبی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهشهای ايرانی و اسلامی، 1389ش؛(ترجمه) اساس اشتقاق فارسی، اثر پاول هرن و هنريش هوبشمان، بنياد فرهنگ ايران، 1356ش؛ (عنوان متن اصلی: Grundriss der Neupersischen etymologic)(ترجمه) ايرانيات در کتاب بزم فرزانگان اثر آتنايوس ناوکراتيس، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، کانون فردوسی، مرکز پژوهش حماسههای ايرانی، 1386ش؛ (بخشهايی از کتاب Deipnosophistae)(تصحيح) شاهنامه، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهشهای ايرانی و اسلامی، کانون فردوسی، 1386ش؛فردوسی و شاهنامه سرايی، گزيدهای از مقالات دانشنامه زبان و ادب فارسی، با همکاری اسماعيل سعادت، ناشر، 1390ش؛ب) مقاله:"فرامرزنامه"، دانشکده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه تبريز، 1362، شماره 128 و 129؛"نظری دربارۀ هويت مادر سياوش"، ايران نامه، بهار 1378، شماره 66؛"حافظ و حماسۀ ملی ايران"، حافظ، مهر 1384، شماره 19؛"از شاهنامه تا خداینامه"، نامۀ ايران باستان، سال هفتم، 1386، شماره 1؛"داستانی از ادبيات از دست رفتۀ پهلوی"، نامۀ ايران باستان، سال پنجم، 1384، شماره 1؛"کتابشناسی فردوسی"، سيمرغ، تير 1357، شماره 5؛"دستنويس نويافته از شاهنامه فردوسی (کتابخانه شرقی دانشگاه سن ژوزف بيروت، شماره NC.43"، نامه بهارستان، سال هشتم و نهم، 1386 و 1387، شمارههای 12 و 13؛"نبرد رستم فرخزاد با سعد وقاص"، نامه ايران باستان، سال چهارم، بهار و تابستان 1383، شماره 1؛"سرگذشت زبان فارسی امير خلف بن احمد، آخرين فرمانروای خانواده صفاريان سيستان"، ايران شناسی، بهار 1368، شماره 1؛پ"تطهير معنوی با آب در شاهنامه"، کلک، آبان 1369، شماره 8؛"افتادگیها و افزودگیهای آماری از شش دستنويس شاهنامه"، نامه بهارستان، فروردين 1386، شمارههای 11 و 12؛"يک روايت در پنج اثر"، ايران شناسی، پاييز 1382، شماه 59؛"دو نکته در ابيات شاهنامه"، ايران شناسی، پاييز 1381، شماره 55؛"تاريخ روز ايان نظم شاهنامه"، ايران شناسی، زمستان 1379، شماره 48؛"نگاهی به هزار بيـ دقيقی سنجشی با سخن فردوسی"، بخشهای 3گانه: 1) ايران شناسی، پاييز 1378، شماره 43؛ 2) ايران شناسی، پاييز 1378، شم 44؛ 3) ايران شناسی، بهار 1379، شماره 45؛"زيبايی کمال مطلوب در زن در فرهنگ ايران"، ايران شناسی، سال هشتم، زمستان 1375، شماره 4؛"عناصر درام در برخی از داستانهای شاهنامه"، ايران نامه، زمستان 1370، شماره 37؛
(ترجمه) "ديو سفيد مازندران" از تئودور نولدکه، ايران شناسی، پاييز 1379، شماره 47؛ (Der weisse Dev von Mazandaran", Archiv für Religionswissenschaft, 1915)(ترجمه) "قطعاتی از اسطورههای ايرانی در نوشتههای گريگور ماگيستروس"، از گرگور خالانيانتس دانسکده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه تبريز، 1353، شماره 109؛ (Fragmente iranischer sagen bei Grigor Magistros, in WZKM, 1896)
(مصاحبه) "شاهنامه برای ايرانيان تاريخ است نه افسانه"، رودکی، نيمه دوم ارديبهشت 1386، شماره 15؛(نقد) تصحيف درفش به درخت در ترجمه تفسير طبری"، کلک، بهمن و اسفند 1369، شمارههای 11 و 12؛(نقد) "تاريخ افسانهای ايران"، کلک، بهمن و اسفند 1369، شمارههای 11 و 12؛(نقد) "چند يادداشت بر مقاله ايران در گذشت روزگاران"، ايران شناسی، تابستان 1372، شماره 18؛(نقد) "نمونههای نخستين انسان و نخستين شهريآر در تاريخ افسانهای ايران"، ايران نامه، پاييز 1366، شماره 21؛(نقد) "پشوتن يا فرشيدورد؟"، جستارهای ادبی، پاييز 1357، شماره 55؛
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید