فتح الله مجتبایی

سوابق علمی-اجرایی

عضو شورای عالی علمی دايرة المعارف بزرگ اسلامی از 1363 تاکنون
مدير گروه اديان و عرفان دايرة المعارف بزرگ اسلامی از 1363 تا 1382
عضو بازنشسته هيئت علمی دانشگاه تهران
عضو پيوسته فرهنگستان ادب فارسی از 1376ش
رايزن فرهنگی ايران در هندوستان‌، 1353-1356

تالیفات

الف) کتاب:
پيوندهای فرهنگی ايران و هند در دوره اسلامی، تهران، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ايران 1389ش؛
دين پژوهی، تهران، انتشارات هرمس، 1380ش؛
شرح شکن زلف، بر حواشی ديوان حافظ، تهران، انتشارات سخن، 1386ش؛
شهر زيبای افلاطون و شاهی آرمانی در ايران باستان، تهران، انجمن ايران باستان 1352ش؛
نحو هندی و نحو عربی: هماننديها در تعريفات، اصطلاحات و طرح قواعد، تهران، نشر کارنامه، 1383ش؛
indu-Muslim Cultural Relations,1978.
ب) مقاله:
"استاد تاراچند اسلام شناس ايراندوست، تحقيقی در افکار و آثار او"، مقالات و بررسيها،‌ شمارهء ۱۳ ‎۱۶ سال ‎۱۳۵۲،
"اقبال لاهوری روشنفکر دينی پيشين"، کتاب ماه دين، دی 1392، شماره 195؛
"حافظ در فاوست گوته"، نامه فرهنگستان، تابستان 1387، شماره 38؛
"نگاهی به تاريخچه شيواپرستی در دين هندويی؛ خاستگاه، تحول، مکاتب"، پژوهشنامه اديان، بهار و تابستان 1387، سال 2، شماره 3؛
"زمينۀ ايرانی مفهوم يهودی- مسيحی راز"، برهان و عرفان، پاييز 1383، سال 1، شماره 1؛
"پيل چرا در خانه تاريک بود؟"، نامه انجمن، پاييز 1387، شماره 31؛
"سهروردی و فرهنگ ايران باستان"، اشراق، بهار و تابستان 1386، شماره‌های 4 و 5؛
"سياست دينی حکومتهای اسلامی در شبه قاره هند از آغاز تا تأسيس حکومت بابريان"، (مؤلف همکار: بدرالسادات علی‌زاده مقدم)، علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، بهار 1387، شماره 71؛
"پسوند (-تر) در استر و کبوتر"، نامه فرهنگستان، سال يازدهم، پاييز 1389، شماره 3؛
"عناصر مدارا در آيين‌های هندی"، ماهنامه خبری علمی فرهنگی گزارش و گفتگو، سال سوم، مهر و آبان 1383، شماره 13؛
"کنج يا گنج؟"، نامه فرهنگستان، سال دوازدهم، تابستان 1390، شماره 2؛
"چند نکته ديگر درباره کنج يا گنج"، نامه فرهنگستان، سال سيزدهم، پاييز 1392، شماره 1؛
"اسدیِ پسر واسدیِ پدر: علی بن احمد و احمد بن منصور"، نامه فرهنگستان، سال يازدهم، زمستان 1389، شماره 4؛
"رنگ تن‌پوش افراد طبقات در جامعه هند و ايرانی"، آرش، مهر 1360، شماره 27؛
"چند نکته دربارۀ ابياتی از شاهنامه"، آينده، آبان و آذر 1362، شماره‌های 8 و9؛
"دوره فترت در تاريخ فلسفه اسلامی"، ميهان فرهنگی، 1373، شماره 53؛

تصحیح و گردآوری

مقدمه بر زرتشت، سياستمدار يا جادوگر!، اثر والتر برونوهرمان هنينگ، مترجم: کامران فانی، تهران، نشر پرواز، 1365ش؛
مقدمه بر شاهنامه فردوسی؛ همراه با خمسه نظامی، تهران، انتشارات دايرة المعارف بزرگ اسلامی، 1379ش؛
تصحيح طوطی نامه، اثر ضياء‌الدين نخشبی، (مصحح همکار غلامعلی آريا)، انتشارات منوچهری، 1372ش؛
مقدمه بر فلسفه آموزشی اقبال لاهوری اثر خواجه غلام سيدين، مترجم: عزالدين احمد عثمانی، تهران، انتشارات نوين، 1362ش؛
تصحيح لغت فرس اسدی طوسی، (با همکاری علی‌اشرف صادقی)، تهران، انتشارات خواورزمی، 1365ش؛
مرزبان نامۀ بزرگ (روضة العقول) اثر محمدبن غازی ملطیوی (با همکاری غلامعلی آریا و فتانه کهوند)، انتشارات خوارزمی، 1393ش؛

ترجمه ها

تاريخ ادبيات ايران، از فردوسی تا سعدی، ادوارد گرانويل براون، تهران، انتشارات کتابهای جيبی، 1342ش؛ (A Literary history of persia, From Firdowsi to Sadi)
چيترا و چند غزل از "باغبان عشق"، اثر رابيندرانات تاگور، انتشارات نيل، 1334ش؛
شعر جديد فارسی، اثر آرتور جان آربری، تهران، اميرکبير، 1334ش؛
گزيده اشعار رابرت فراست، تهران، انتشارات مرواريد؛ مرکز بين‌المللی گفتگوی تمدن ها، 1380ش؛ (Selected Poems of Robert Frost)
منتخب جوگ باسشت اثر ابوالقسم ميرفندرسکی، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ايران، 1385ش؛ (Muntakhab-i Jug-basasht; Selections from the YogaVasistha)
هنر شاعری، بوطيقا، اثر ارسطو، تهران، بنگاه نشر انديشه، 1337ش؛
"برتر و والاتر از برهمنان"، اثر رابيندرانات تاگور، نشريه کلک، آبان – بهمن 1375، شماره 80-83؛
عصر طلايی ايران و فلسفه و هنر آن، اثر ويل دورانت، تهران، 1339ش؛

سخنرانی ها

"غالب ترجمه‌های امروز تجاوز به حقوق نويسنده است"، گزارش ميراث، دوره دوم، تير 1391، ضميمه 2؛
"سويه‌های تاريخ‌نگاری دينی"، کتاب ماه تاريخ و جغرافيا، شهريور 1388، شماره 136؛
"وحدت و گفتگوی اديان"، نمايه پژوهش، بهار و تابستان 1377، شماره 5 و 6؛
"گفتگوی اديان و تفاهم حوزه‌های فرهنگی"، نامه فرهنگ، تابستان 1371، شماره 8؛
"ايران و هند پيوندی هزارساله دارند"، (متن سخنرانی در موقوفات دکتر افشار)، بخارا، خرداد و تير 1392، شماره 93؛
"فرهنگ و تمدن اسلامی"، نامه فرهنگ، زمستان 1372، شماره 12؛
"تبار و انديشۀ تاگور"، بخارا، آذر و دی 1384، شماره 46؛
"اسلام، وحدت و گفتگوی اديان"، نمايۀ پژوهش، بهار و تابستان 1377، شماره‌های 5 و 6؛

جوایز و افتخارات

چهره ماندگار در 1381