علی بلوکباشی

علی بلوکباشی

سطح تحصیلات

دکتری انسان شناسی اجتماعی از دانشگاه آکسفورد

سال و محل تولد

1314 تهران

زندگی نامه

آقای علی بلوکباشی پس از دریافت دانشنامه کارشناسی ارشد در رشته «زبان‌شناسی همگانی و زبانهای باستانی» دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در ١٣4٩ش به انگلستان سفر کرد و در دانشگاه آکسفورد به تحصیل مردم‌شناسی پرداخت. در این دانشگاه دوره‌های Diploma و B. Litt. و D. Phil را در رشته «انسان‌شناسی اجتماعی» گذراند.
پژوهش در زمینه مسائل مربوط به «مردم‌نگاری و فرهنگ عامه» ایران و مطالعه و بررسی ساختهای اجتماعی، اقتصادی، هنری و فرهنگی و نظامهای ایمانی و عقیدتی در جامعه‌های شهری و ایلی ـ عشایری از عمده‌ترین فعالیتهای ایشان در چند دهه گذشته بوده است. در دانشگاههای تهران، الزهرا و آزاد اسلامی مباحثی از مردم‌شناسی عمومی، فرهنگ عامه ایران، هنرهای نمایشی، شخصیت‌شناسی و... را تدریس می‌کرده است. در کنگره‌ها و مجامع علمی ـ فرهنگی در داخل ایران و خارج از کشور، مانند ونکوور کانادا، مسکو، لنینگراد، لندن و واشنگتن دی. سی امریکا شرکت کرده و مقالاتی ارائه داده است.
تا پیش از انقلاب اسلامی ایران مدیر بخش مطالعات و تحقیقات شهری و معاون پژوهشی مرکز مردم‌شناسی ایران و سردبیر فصلنامه «مردم‌شناسی و فرهنگ عامه ایران» بود. اکنون، عضو شورای عالی علمی دائرۀالمعارف بزرگ اسلامی و مدیر بخش مردم‌شناسی دفتر پژوهشهای فرهنگی و عضو شورای اجرائی فرهنگنامه کودکان و نوجوانان است و با برخی از مؤسسات و مراکز علمی ـ پژوهشی ایران همکاری علمی و قلمی و مشورتی دارد.

سوابق علمی-اجرایی

عضو شورای عالی علمی دايرة المعارف بزرگ اسلامی از 1365 تاکنون
مدير بخش مردم شناسی دايرة المعارف بزرگ اسلامی
معاونت اداره فرهنگ عامه از 1344-1352ش
مدير بخش تحقيقات شهری مرکز مردم شناسی ايران از 1347- 1355ش
عضو هيئت علمی فرهنگنامه کودکان و نوجوانان از 1362 تاکنون
عضو هيئت رئيسه نخستين انجمن انسان شناسی ايران از 1380-1384ش
مدير بخش پيشه و صنعت در فرهنگستان زبان و ادب فارسی از 1384 تاکنون
عضو هيئت علمر گروه انسان شناسی هنر در فرهنگستان هنر از 1385 تاکنون

تالیفات

الف) کتاب:
پژوهشی درموسيقی وسازهای موسيقی نظامی (با همکاری يحيی شهيدی)، دفتر پژوهشهای اسلامی، 1381ش؛
بازی های کهن در ايران، تهران، دفتر پژوهشهای اسلامی، 1386ش؛
(مؤلف همکار) پژوهشی در تعزيه و تعزيه خوانی، از آغاز تا پايان دوره قاجار در تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی؛ کميسيون ملی يونسکو در ايران، 1380ش؛
ترجمه) تاريخ انسان شناسی، از آغاز تا امروز، اثر تامس هايلند اريکسن، تهران، نشر گل‌آذين، 1387ش؛
جامعه ايلی در ايران، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1382ش؛
جزيرهء قشم، صدف ناشکافتهء خليج فارس، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1379ش؛
(گردآورنده) چيستان نامه دزفولی، اثر محمد علی امام اهوازی، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1379ش؛
در فرهنگ خود زيستن و به فرهنگ های ديگر نگريستن: سی گفتار درباره‌ی فرهنگ، تهران، نشر گل آذين، 1388ش؛
قالی شويان، مناسک نمادين قالی شويی در مشهد اردهال، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1379ش؛
قهوه‌خانه و قهوه‌خانه نشينی در ايران، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1393ش؛
آشپز و آشپزخانه، پژوهشی انسان شناختی در تاريخ اجتماعی هنر آشپزی، تهران، فرهنگ جاويد، 1392ش؛
قهوه‌خانه‌های ايران، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1375ش؛
(گردآورنده) کتاب شناسی فرهنگ عامه و مردم شناسی ايران اثر محمد زمانی، مؤسسه فرهنگی منطقه‌ئی، 1350ش؛
مفاهيم و نمادگارها در طريقت قادری، تهران، مرکز مردم شناسی ايران، 1356ش؛
تاريخ انسان شناسی: از آغاز تا امروز، اثر توماس هيلند اريکسن، و فين سورت نيلسن، تهران، نشر کل آذين، 1387ش؛ (A History of Anthropologhy)
نخل گردانی، نمايش تمثيلی از جاودانگی حيات شهيدان، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1380ش؛
نقد و نظر (معرفی و آثاری در ادبيات مردم‌شناسی)، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1377ش؛
نوروز، جشن نوزايی آفرينش، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1380ش؛
فرهنگ عامه (کتاب آموزشی)، تهران، وزارت آموزش و پرورش، 1356ش؛

ب) مقاله:
برای مقاله‌های دکتر علی بلوکباشی، مندرج در دايرة المعارف بزرگ اسلامی اينجا را کليک کنيد.
"نوروز و خوان نوروزی؛ نقش نمادين و اجتماعی آن در فرهنگ رفتاری و هويتی"، بخارا، فروردين و ارديبهشت 1392، شماره 92؛
"چالش‌های اجتماعی و فرهنگی در بنيان گيری آموزش نوين"، حافظ، نيمه اول مرداد 1385، شماره 32؛
"ضيافتی روحانی بر سر خوان نوروزی"، حافظ، فروردين 1384، شماره 13؛
"پديده‌ای به نام لوطی و لوطی‌گری در حيات اجتماعی ايران"، فرهنگ مردم، بهار 1383، شماره‌های 8 و9؛
"دورۀ اساطيری ايران در تاريخ طبری"، کتاب ماه مردم، آذر و دی 1381، شماره 51 و 52؛
"هويت سازی اجتماعی از راه بادزدايی گشتاری"، انسان شناسی، بهار و تابستان 1381، شماره 1؛
"اسطوره درانديشه و بيان اسطوره شناسان برجسته جهان"، کتاب ماه هنر، مهر و آبان 1379، شماره‌های 25 و 26؛
"تابوت گردانی، نمايشی تمثيلی از قدرت قدسی خداوند"، نشر دانش، سال شانزدهم، زمستان 1378، شماره 4؛
"نقش و نگارهای سردر خانه‌های قديم تهران"، نشر دانش، مرداد و شهريور 1372، شماره 77؛
"توصيفی از تعزيه عروسی قاسم"، تئاتر، زمستان 1370، شماره 16؛
"پديدارشناسی مناسک تشرف"، نشر دانش، مرداد و شهريور 1379، شماره 65؛
"دوالک بازی و تحقيقی در واژۀ دوال"، هنر و مردم، اسفند 1348، شماره 89؛
"ايل بهمئی"، هنر و مردم، مهر 1344، شماره 36؛
"فن‌آوری های سنتی (زمين، باغ، دام، گاه‌شناسی)، دانش و فن کشاورزی در جامعه قديم ايران (نگاهی به آگاهيهای تجربی رشيدالدين فضل‌الله درباره علوم و فنون سنتی کشاورزی)"، فرهنگ مردم، بهار 1385، شماره 17؛
"ايل‌پژوهی ميرزا حسن حسينی فسايی در جغرافيای تاريخی فارسنامه ناصری"، نشر دانش، سال بيست و يکم، زمستان 1384، شماره 4؛
"زبان‌های رمزی در ايران"، کتاب ماه هنر، مرداد و شهريور 1380، شماره‌های 35 و 36؛
"تاريخ اجتماعی و سياسی شاهسون کوچندگان مرزنشين ايران"، نشر دانش، سال هفدهم، تابستان 1379، شماره 2؛

تصحیح و گردآوری

ترجمه ها

"تحليلی فرهنگی از ترانه‌های بويراحمدی" از اريکا فريدل، مردم شناسی و فرهنگ عامه ايران، زمستان 1356، شماره 3؛ (Folksongs from Boir Ahmad, Southwest Iran)
"روش‌های زبانشناختی"، از آرنولد ون-جنپ، ماهنامه کلک، فروردين و ارديبهشت 1373، شماره‌های 49-50؛ (Linguistic Methods, in Semi- Scholars, 967)
"بکر زايی انسان: مخاطرات کار آزمايشگاهی" از آرنولد ون-جنپ، ماهنامه کلک، فروردي« و تير 1374، شماره 61-64؛ (Human Parthenogensis: The Hazards of Experiment)
"پايه‌های اقتصادی رهبری سياسی در ميان کوچندگان شبان"، از غلامرضا فاضل، معارف، دوره 22، فروردين و آبان 1385، شماره‌های 1 و 2؛ (Economic bases of Political leadership among Pastoral Nomads: The Boir Ahmad Tribe of southwest Iran)

سخنرانی ها

"فرهنگ زدگی يا با خودبيگانگی فرهنگی" (متن سخنرانی در مازندران- ساری، شهريور 1374)، ماهنامه کلک، بهمن و اسفند 1374، شماره 71072؛
"پيشينه و نقش اجتماعی و فرهنگی چای و چای نوشی در ايران" نخستين همايش اقتصاد چای در ايران، تهران، دانشکده اقتصاد، اردی‌بهشت، 1380ش؛
(مصاحبه) "فولکاور و ضرورت توجه به نقش آن"، آوا، ويژه نامه دهمين سالگرد تأسيس فرهنگخانۀ مازندران، شهريور 1374؛
"کارکرد نمادی و هويتی پوشاک"، تهران، مجموعه فرهنگی تاريخی سعدآباد، اسفند 1385ش؛
"مردم شناسی، سينماگر، سينمای مردم نگاری"، نشست تخصصی گروه انسان شناسی هنر، تهران، فرهنگستان هنر، اسفند 1386ش؛
(مصاحبه) "موضوع مردم شناسی و مسئوليت‌ها و وظائف بخش مردم شناسی در سازمان اداری و سازمان علمی مرکز دايرة المعارف بزرگ اسلامی"، کيهان فرهنگی، خرداد و تير 1375، شماره 127؛
(مصاحبه) "رد پای پنهان در مسير هزاره‌ها"، فرهنگ مردم، پاييز و زمستان 1387، شماره 27 و 28؛
"بازدارنده‌های روند تحول و رشد هنر مردمی و رمزگرايی خيمه شب‌بازی"، همايش بزرگداشت ميراث فرهنگی، تبريز، اردیبهشت 1382ش؛
"نقش و کارکرد اجتماعی زورخانه در جامعه سنتی ايران"، تهران، آکادمی المپيک و پاراالمپيک، مهر 1383ش؛
"Glimpses at the Symbolic Values of iranian Culture", The Interplay of Cultures: Margaret Mead Centennial Symposium, Washington D. C., The Library of Congress, December 2001;
"Nomadic Moveable Dwelling-Houses in Iran" The United Nations Conference on Human Settlements, Vancover, 1976;
"Qahvehkhaneh: Its Roles on the Development of Folk Painting Style", Conference of The Qajar Epoch" Culture, Art and Architecture, London, 1999;

جوایز و افتخارات

پژوهشگر برگزيده پژوهش‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ايران در سال 1379ش؛
اهدای لوح تقدير از سايت انسان شناسی و فرهنگ: 1392ش؛
اهدای لوح تقدير از سوی وزارت فرهنگ و هنر: 1356ش.

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: