آملی، عزالدین بن جعفر

آملی، عزّالدّین بن جعفربن شمس‌الدّین، از علمای مازندران در سدۀ 10 ق / 16 م. وی از معاصران و همدرسان محقق کَرَکی (د 940 ق / 1533 م) و ابراهیم بن سلیمان قطیفی (د پس از 945 ق /  1538 م) بوده است و هر سه تن از درس علی بن هلال جزایری، از شیوخ اجازات سدۀ 9، 10 ق، بهره برده‌اند. آملی در ساری درگذشت و آرامگاه وی در بیرون آن شهر زیارتگاه است. از آثار عزالدین آملی این کتابها یاد شده است: 1. حسنیه در اصول دین و فروع عبادی آن به فارسی که آن را برای تاج‌الدین آقا حسن وزیر مازندران نوشته است؛ 2. ترجمۀ شرح نهج‌البلاغه تألیف ابن میثم بحرینی (د 679 ق / 1280 م) که آن را در 944 ق / 1537 م به پایان رسانیده است. نسخه‌هایی خطی از نیمۀ اول این کتاب در کتابخانه‌های آستان قدس رضوی و سپهسالار (سابق) موجود است؛ 3. شرح یک رباعی از شهاب‌الدین عمر سهروردی (ز 632 ق / 1234 م) که چاپ شده است؛ 4. لمعه در نکاح دائم و متعه به فارسی که در 4 باب است و نسخه‌های خطی از آن در کتابخانه مرکزی و ملی ملک موجود است. ملامیر قاری گیلانی آن را به عربی ترجمه کرده و در کتاب زبدة الحقایق که در 1000 ق / 1591 م نوشته، گنجانیده است.

مآخذ

آستان قدس، فهرست، 1 / 25؛ آقابزرگ، الذریعه، 1 / 222-223، 4 / 213، 7 / 20، 9 /  478، 12 / 25، 14 / 135، 18 / 353؛ افندی اصفهانی، عبداللـه، ریاض العلماء به کوشش محمود مرعشی و احمد حسینی، قم، 1401 ق، 3 / 312؛ سپهسالار، خطی، 2 / 57؛ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، بیروت، 6 /  279؛ مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تبریز، 1346 ش، 1 / 64.

بخش معارف اسلامی