فرهنگ و سیاست/ دکتر ابوطالب میرعابدینی

1393/11/29 ۰۸:۲۹

تأمل در موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است؛ زیرا در همه جا زندگی و اندیشه مردم را به خود مشغول کرده است. این پرسش هم مطرح است که: اصول اخلاق و سیاست و فرهنگ چه محدوده‌ای دارد و حد و مرز آن تا کجا پیش می‌رود؟ به ویژه که خشونت‌طلبی‌ها حد و مرزها را شکسته و انسانهای زیادی روزانه در سراسر جهان و بر اثر جنگها و جهالت‌ها کشته و آواره می‌شوند.

تأمل در موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است؛ زیرا در همه جا زندگی و اندیشه مردم را به خود مشغول کرده است. این پرسش هم مطرح است که:

اصول اخلاق و سیاست و فرهنگ چه محدوده‌ای دارد و حد و مرز آن تا کجا پیش می‌رود؟ به ویژه که خشونت‌طلبی‌ها حد و مرزها را شکسته و انسانهای زیادی روزانه در سراسر جهان و بر اثر جنگها و جهالت‌ها کشته و آواره می‌شوند.

در زندگی امروز که دگرگونیهای ناگهانی توان مقاومت را از آدمی می‌گیرد و او را در بلاتکلیفی و شک و تردید قرار می‌دهد و در سردرگمی رها می‌کند، آثاری که آدمی را دعوت به تأمل درباره مسائل مهم و حساس می‌کند، جایگاه ویژه‌ای دارند.

کتاب «در قلمرو » مجموعه قابل تأملی از مقالات آقای محمد صادقی است که اخیراً منتشر شده و در شرایط کنونی بسیار قابل تأمل و بررسی است؛ زیرا در این مجموعه، از دلواپسی‌های مردم دنیا، خاصه اندیشمندان، مطالبی عنوان شده که خواندنی و ارزشمند است و می‌تواند زمینه‌ساز تحلیل دلواپسی‌های آدمی در این زمانه پرآشوب باشد؛ بلاتکلیفی‌هایی که اندیشمندان را به کندوکاوهای تحقیقاتی وامی‌دارد و دیدگاههای جدیدی را برای تأمل درباره انسان و هستی در پیش چشم قرار می‌دهد.

بحث ، موضوعی است که برای تأمین سلامت روحی و بهبود زندگی اجتماعی بسیار قابل توجه است.

مجموعه مقالاتی که در کتب حاضر به چاپ رسیده، به موضوعات عمده‌ای پرداخته تا بتواند مسائل پیدا و پنهان را در گستره مشخص کند. براین اساس با بازخوانی رخدادهایی که در گوشه و کنار جهان رخ داده و گفتگوهایی که با اندیشمندان آگاه انجام گرفته، به جلوه‌های و همچنین هنر، و به طور کلی به زندگی و انسان پرداخته شده است.

پرسش مهم

در آغاز کتاب این پرسش مهم مطرح شده: «اصول اخلاقی نوین جهانی چه باید باشد» و اصول کار روشنفکری، نگاه ایرانی به جهان و مبارزه برای انسان بودن مورد توجه قرار گرفته است.

از این منظر، توجه به افکار جان‌لاک از نقاط قوت کتاب است.

جان‌لاک در بین اندیشمندان جهان، نخستین کسی است که نظریه‌پردازی جامع حقوق بشر را به او نسبت داده‌اند.

به اعتقاد او مردم جوامع را تشکیل می‌دهند و جوامع حکومت‌ها را به وجود می‌آورند تا برخورداری از حقوق طبیعی را تضمین کنند.

جان‌لاک معتقد است که شهروندان موظفند تنها به حکومتی که از حقوق انسانی آنها محافظت می‌کند، وفادار باشند. این حقوق ممکن است حتی بر دعاوی و منافع حکومت نیز تقدم داشته باشند. حکومت تنها در صورتی می‌تواند مشروع باشد که به صورتی نظام‌مند، به حقوق انسانی شهروندان خود احترام بگذارد و از آن حقوق حفاظت کند.

در یکی دیگر از مقالات کتاب، زندگی علمی و سیاسی دکتر غلامحسین صدیقی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهارن و وزیر کشور در دولت دکتر مصدق و خدمات ارزنده او به علم جامعه‌شناسی و قدم‌های محکمی که برای رشد علم و آگاهی در کشور برداشت، به دقت بررسی شده است.

نویسنده در این کتاب و کتابهای قبلی خود که حول موضوع به نگارش درآمده، به زندگی و افکار اندیشمندانی چون دکتر غلامحسین صدیقی، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن و… توجه ویژه‌ای نشان داده و مقالاتی را با محوریت فرهنگ و نقد فرهنگی به نگارش درآورده است.

روزنامه اطلاعات