گفتگو

مسأله «وحدت حوزه و دانشگاه» با بهره‌گیری از نظریات امام خمینی(ره) و تلاش‌های شهید مفتح از سال 1359 و متعاقب «انقلاب فرهنگی» و تحت‌تأثیر آن در جامعه انقلابی مطرح شد. گویا هدف اصلی این وحدت در افقی مبهم و در پرتو طرحی کلی «گسترش و نزدیک کردن تعاملات علمی دانشگاهی و معارف اسلامی» بود. بدین ترتیب زمینه وحدت و همکاری دو نهاد حوزه و دانشگاه فراهم شد. برای ابهام‌زدایی از این وحدت با حجت‌الاسلام دکتر داوود فیرحی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به گفت‌وگو نشستیم.

کتاب «فرامین و مکتوبات دیوانی-حکومتی ناصرالدین شاه قاجار و میرزا محمد قوام‌الدوله و سایر رجال تاریخی» که با بازخوانی و تصحیح محسن روستایی از سوی نشر ندای تاریخ منتشر شده، یکی از آثار سندشناسانه‌ای است که در مسیر تاریخ سیاسی قاجار نکات منحصر به فردی را عرضه می‌دارد و وقایع مهمی را در قالب اسناد سلطانی- دیوانی آشکار و معرفی می‌‌کند. ماحصل این اسناد فیمابین ناصرالدین‌شاه قاجار و میرزا محمد قوام‌الدوله سندنویسی شده که بخش اعظمی از ناگفته‌های پیامد جدایی هرات، جنگ مرو و فراز و فرودهای تاریخ سیستان و... را به رقم نوشتار ترسیم ساخته است.

این‌ها جملات ملا هادی سبزواری است درباره جوانی که در کلاس درس او حاضر شد و دیگران به چشم حقارت به او نگریستند. محمد كاظم تحصیلات حوزوی خود را در مدرسه سلیمانیه مشهد شروع كرد. مقدمات و سطح را در آن‌جا گذراند. آخوند خراسانی به شوق حضور در درس شیخ انصاری در 1277(ق) عازم عتبات عالیات در عراق شد. درگذر از سبزوار دیداری با ملا هادی سبزواری داشت، و ملاهادی این جملات را درباره او گفت.

پرداختن به تاریخ با شیوه‌های نو و با بهره‌گیری از ابزارهای برآمده از دستاوردهای آکادمیک در حوزه علوم انسانی می‌تواند زوایای تازه‌ و ناشناخته‌ای از تاریخ را پیش چشم مخاطبان و پژوهشگران بگشاید. فاطمه رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان در رشته تاریخ، در پژوهش خود که با نام «تحلیل گفتمانی تاریخ: گفتمان جنگ و تدبیر در تاریخ میانه ایران» به تازگی از سوی نشر لوگوس به صورت کتاب منتشر شده است،

کتاب «مذاکرات ایران و آمریکا» که مجموعه‌ای از اسناد سیاسی سفارت آمریکا در ایران از دی‌ماه 1331 تا دی‌ماه 1332 را در خود جا داده است منبعی بسیار مهم برای بررسی دقیق وقایعی است که در این دو سال سرنوشت‌ساز بر ایران گذشته‌ است.

کتاب «سخن عشق»، اثر دکتر محمدرضا راشدمحصل در آئین افتتاحیه بیستمین نمایشگاه بین‌الملی کتاب مشهد به عنوان کتاب برتر استانی انتخاب شد. این کتاب به ادبیات غنایی می‌پردازد و او در این کتاب تلاش کرده است تا روال تدریجی آنچه در منظومه‌های غنایی مطرح شده، در این کتاب بیاورد. او تاکید دارد که این عناصر غنایی در منظومه «خسرو وشیرین» نظامی تکمیل شده است.

کتاب «جریده‌نگاران؛ کارکردهای ادبیات مطبوعاتی در مشروطه ایرانی» نوشته مریم کامیاب که از سوی نشر فلات منتشر شده، ماجرای تاثیر ادبی مطبوعات بر شکل‌گیری تحولات اجتماعی سیاسی دوره مشروطه در ایران را روایت می‌کند. این پژوهش در پی یافتن پاسخ این پرسش است که آیا جنبه‌های ادبی مشروطه یعنی آن بخش از مطالب که در قالب نظم یا نثر طنزآمیز عرضه شده، توانسته در بسط مفهوم مشروطیت در بین مردم و همچنین پیشبرد انقلاب مشروطه و نزدیک ساختن توده به اهداف انقلاب نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد یا خیر؟

جایگاه نقد در سمت و سو دادن به ذائقه و سلیقه جامعه ایرانی موضوعی است که با فریدون جیرانی (فیلمساز و منتقد سینما)، کامیار عابدی (منتقد حوزه کتاب و ادبیات)، آروین صداقت کیش (منتقد موسیقی) و نعمت‌الله فاضلی ( انسان شناس) در میان گذاشته‌ایم؛ اینکه چرا نقد عمومی یا مرورنویسی (review) که هدفش بیان محتوا و ارزش کلی آثار فرهنگی و هنری به زبان ساده برای مخاطب عمومی است، تأثیرگذاری شبیه آنچه در نیویورکر، گاردین و لوموند اتفاق می‌افتد را در ایران ندارد.

حسین مکی (زاده ۱۲۹۰ خورشیدی - درگذشته ۱۷ آذر ۱۳۷۸) روزنامه‌نگار و سیاستمدار، مورخ و چند دوره نماینده مجلس از جمله نماینده اول تهران در دوره شانزدهم است. وی فرزند باقر میبدی، در سال ۱۲۹۰ در میبد یزد متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه سلطانی و دوره متوسطه را در دارالمعلمین و مدرسه معرفت تا کلاس دهم گذراند

مجموعه دو جلدی «روایاتی از تهران قدیم» تالیف داریوش شهبازی از سوی انتشارات سایه‌بان هنر منتشر شده است. شهبازی در این کتاب کوشیده تا از وجوه مختلفی به تاریخ تهران بپردازد. تهران در دو قرن اخیر، طلایه‌دار تحولات و توسعه در کشورمان بوده و به همین دلیل هم می‌توان گفت که تاریخ تهران در دوران پایتختی، مادر تاریخ ایران است و دانستن این تاریخ، بسیاری از گمگشته‌هایمان را نشانمان می‌دهد.