گفتگو

ذوق و سلیقه جامعه و بالطبع تربیت و پرورش آن، همواره یكی از اصلی‎ترین دلمشغولی‎های سیاستگذاران فرهنگی از یك سو و روشنفكران و هنرمندان و منتقدان هنری و ادبی از سوی دیگر، بوده و هست. حتی نكته شگفت‌انگیز آنكه روشنفكران و نخبگان فكری جامعه، هر چقدر هم كه به شكل تاریخی در تقابل با قدرت قرار بگیرند، در این مساله خاص گویی با آن هم دست هستند و معتقدند كه باید عامه را تربیت كرد.

امروز شش سال از درگذشت استاد جلیل شهناز می‌گذرد، 27 خرداد ماه سال 1392 بود. هنرمندی که تار با پود روزها و روزگار او گره خورده است و او را شهنواز تار ایران لقب می‌دهد و براستی این نام برازنده قامت هنری جلیل شهناز است. این نوازنده تار در طول زندگی هنری خود با هنرمندان بسیاری از جمله فرامرز پایور، حبیب‌الله بدیعی، پرویز یاحقی، همایون خرم، علی تجویدی، امیر ناصر افتتاح، جهانگیر ملک، حسن کسایی، سید محمد موسوی، تاج اصفهانی، ادیب خوانساری، عبدالوهاب شهیدی، اکبر گلپایگانی، حسین خواجه امیری، محمد رضا شجریان، شهرام ناظری و... همکاری داشته‌ است.

دکتر علی شریعتی، در تاریخ معاصر ما همواره به‌عنوان یک روشنفکر اثرگذار شناخته می‌شود چراکه پیوسته دغدغه مسائل معاصر خود را داشت و به باور بسیاری از متفکران، شیوه اندیشیدن او هنوز هم می‌تواند راه‌حلی برای چالش‌های امروز جامعه ایرانی و مسائل ایرانیان باشد. اما اینکه چطور می‌توان از دستگاه فکری او برای حل مسائل امروز جامعه بهره گرفت جای بحث بسیار دارد.

هنوز هم خاطرات خطابه‌های آتشین‌اش در حسینیه ارشاد، در اذهان نسل انقلابی ایران زنده است. او الگوی بسیاری از دانشجویان انقلابی بود و اکنون نیز چه بسیار دانشجویانی که آثارش را مطالعه می‌کنند. روح وی همچنان در جامعه جاری است و له یا علیه او موضع‌گیری می‌شود و هر ساله، پیرامون شخصیت و افکار او همایش‌های مختلفی برگزار می‌گردد.

چند ایران‌شناس ژاپنی و اصلاً خارجی را می‌توان سراغ گرفت که موسیقی ایرانی را خوب بداند و حتی خوب بنوازد. او اما چنین است؛ در دانشگاه تهران، موسیقی خوانده و سه‌تارِ ایرانی را آنچنان که باید و شاید می‌نوازد.

مازیار بهروز استاد گروه تاریخ دانشگاه سان‌فرانسیسکو است. کتاب معروف او «شورشیان آرمان‌خواه، ناکامی جنبش چپ در ایران» که به‌عنوان دانشنامۀ دکترای وی تحریر و بعدها تکمیل و به‌صورت کتاب منتشر شده، یکی از منابع در جریان‌شناسی احزاب چپ در ایران به شمار می‌آید.

به‌نظر می‌رسد که «شجاعت اندیشیدن» از آن دست مقولاتی است که هر جامعه‌ای برای حفظ پویایی خود به آن نیاز دارد اما پرسش اصلی اینجا است که چگونه می‌توان به شجاعت فکری، وجهی عینی بخشید و بسترهای لازم برای بروز آن را فراهم کرد. برای این منظور، به سراغ دکتر امیرحسین خداپرست، استاد فلسفه اخلاق و عضو هیأت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران رفتیم.

علامه محمد قزوینی، از محققین و مصححین بزرگ چند قرن اخیر ایران است، که کمتر نظیری داشته است. قزوینی که به گفته برخی از صاحب‌نظران پدر تصحیح به روش علمی و کتابشناسی در ایران لقب گرفته است؛ در تصحیح متون کلاسیک تحولی شگرف ایجاد کرده است و تصحیح «مرزبان‌نامه»، «تاریخ جهانگشای جوینی»، «دیوان حافظ»، «چهار مقاله نظامی عروضی» و دیگر آثار توسط او، راه جدیدی در تصحیح متون باز کرده که ادامه این مسیر تصحیحات متون کلاسیک فارسی دیگر را به دنبال داشته است.

عبدالرحمان عمادی، حقوقدان و پژوهشگر حوزه‌ ایرانشناسی که به ویژه با مطالعاتی که در زمینه آداب و فرهنگ و زبان مردم حوزه دیلم داشت شناخته می‌شود، 25 اردیبهشت 1398 در سن 94 سالگی درگذشت. درباره این پژوهشگر، جایگاهش در عرصه پژوهش و آثاری که از ایشان باقی مانده است، با محمد جعفری قنواتی، استاد دانشگاه و پژوهشگر شناخته شده حوزه فرهنگ عامه گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید

چندی پیش خبری با این موضوع منتشر شد که یک شرح از گلستان سعدی در تاجیکستان موفق به دریافت جايزه «بارگاه سخن» در سال ٢٠١٨ در بخش ادبيات شد. در شرح این خبر توضیح داده شده بود، که این اثر با حمایت مالی اصغر دادبه و سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان به چاپ رسیده است. آگاهی از کم و کیف ماجرا و اینکه چرا یک کتاب ملی باید با حمایت شخصی به چاپ برسد، سبب شد از طریق علی‌اصغر دادبه پیگیر این ماجرا باشیم. پس از مدت‌ها پیگیری، مجال گفت‌وگو با ایشان فراهم شد که در ادامه شرح این گفت‌وگو را می‌خوانیم.