مقاله

رابطۀ زبان فارسی و عربی را در سه سطح باید بررسی کرد: تأثیر عربی در فارسی، فارسی در عربی، ادبیات تطبیقی. در این مقاله که به مرحلة نخست می پردازد، نشان داده شده که از دوران ساسانی (= جاهلی عرب)، زبان عربی تعدادی واژۀ فارسی (105 واژه شناسائی شده) با مفاهیم آنها وام گرفته است.

در این چند روز درباره مرحوم دکتر آذرتاش آذرنوش بسیار گفته و نوشته شده است. با وجود این که ۳۶ سال از محضر این دانشمند بی نظیر که از مشایخ و اعاظم مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود، بهره مند و بسیار با او محشور بوده ام؛ باز نگارش مطلبی که در عین تکراری نبودن، شایسته و زیبنده این شخصیت فرزانه و فرهیخته باشد، برایم صعب و سخت می نمود.

چاپ کهن‌ترین نسخهٔ کامل دیوان حافظ از روی نسخهٔ مورخ ۸۰۱ باردیگر نور تازه‌ای بر حوزهٔ حافظ پژوهی افکند. این نسخه در سال ۱۳۹۴ به کوشش بهروز ایمانی در انتشارات مرکز پژوهشی میراث مکتوب به چاپ رسید.

سرگذشت علم تاریخ چندان با سرگذشت علوم اجتماعی متفاوت نبوده است. در میان مورخان نیز مکرر کار به اختلاف آرا بر سر ماهیت موضوعشان و رابطة میان علم تاریخ و علوم اجتماعی کشیده که انبوهی از تعاریف علم تاریخ را در پی داشته است.

برخی از اشعار حافظ، بدون تردید بیان بلندترین معانی عرفانی و لطائف قرآنی است، از جمله مقام حیرت

نوشتن درباره دکتر آذرتاش آذرنوش چهره ماندگار ادبیات عرب، یکی از مفاخر علمی و فرهنگی ایران و حامیان دیرین خردگرای فرهنگ و تمدن ایرانی که در شانزدهم مهرماه 1400 از جهان هستی رخت بر بست، دشوار است. استاد نامداری که جاذبه گفتار و مصاحبتش تاثیرگذار بود و متانت و علم و فضیلتش مثال‌زدنی. او فرزند اصیل و خلف ایران و پرورده استادان بزرگی چون بدیع‌الزمانی کردستانی و سیدمحمد فرزان بود.

دکتر آذرتاش آذرنوش استاد برجسته و پرآوازه ادبیات عربی، نویسنده و مترجم و محقق نامدار، عضو شورای عالی و مشاور عالی و مدیر بخش ادبیات عرب مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی روز جمعه ۱۶ مهرماه، بار هجرت از این جهان بست و از آن درگذشت.

هنوز سده نخست هجری به نیمه نرسیده بود كه یك سردار عرب و حاكم وقت كوفه به یك ایرانی گفت: زبان‌تان عربی است و عقل ایرانی دارید. متون نظم و نثر عربی برجای‌مانده از سده‌های نخستین، آكنده از نشانه‌های فرهنگ و تمدن ایران و ایرانی است؛ همان‌كه سردار عرب به طعنه گفت.

ابوعبدالله جعفر بن محمد بن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم، رودکی سمرقندی؛ زاده اواسط قرن سوم هجری قمری ۲۴۴ قمری، از شاعران ایرانی دوره سامانی در سده چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است. رودکی به روایتی از کودکی نابینا بوده است و به روایتی بعدها کور شد. او در روستایی به‌نام بَنُج رودک در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد

نصرالله حدادی به مناسبت چهاردهم مهرماه و روز تهران در یادداشتی به این مساله پرداخته است که نام پایتخت ایران را درگذشته به صورت «طهران» می‌نگاشتند و امروز «تهران» ثبت و ضبط می‌شود.