مقاله

بی‌اغراق زنده‌یاد سلطانی را می‌توان از جمله بزرگ‌ترین بانوان فرهیخته ایرانی دانست که هیچ‌گاه در برابر ناراحتی‌ها و سختی‌ها دست از کارهای علمی نکشید. وی پس از آنکه شوهرش به ناحق چشم از دنیا فروبست به کتاب و کتابداری روی آورد. به واسطه سال‌های فعالیت در حوزه کتاب می‌توان او را بی‌شک از جمله استادان مسلم ایران زمین در عرصه کتاب دانست

محمد اقبال لاهوری یکی از فیلسوفان و شاعران بنام روزگار ما است که به حذاقت فطری و هوش سرشار و روح جست‌وجوگر خویش که هماره به دنبال شناخت حقیقت و رسیدن به معلوم بود، خیلی زود دریافت که جنس فرهنگ و تمدن برآمده از ایران‌زمین از لونی دیگر است؛ این فرهنگ یا خود خلاق و نوآور است، یا اگر به ضرورت از فرهنگ دیگری مفهوم یا معنا و آدابی را ستانده، آن را پربارتر یا کامل کرده و به جامعه عرضه داشته است.

یست‌ویکمین مجموعه‌ درس‌گفتارهایی درباره‌ ناصرخسرو به بحث درباره «ناصرخسرو، شاعرانگی و تعهد» اختصاص داشت که با سخنرانی دکتر مهدی محبتی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد. تفکر ناصرخسرو قاعده‌مند است و بر اساس دستگاه فکری خود کوشیده جهان، انسان و جامعه را تبیین کند. این تعهد به چارچوب، او را تا حدی، از آزاداندیشی مطلق دور کرده است.

تردیدی نیست که هر رنجی نتیجه لغزشی و هر اندوهی، ناشی از جُرمی است؛ ولی فقط انسانهای آگاه و بصیری که مولوی(مثنوی، ۱ر۱۵۷) آنها را «حکیمان خارچین» می‌خواند و دانش انسان‌شناسی و تأیید الهی را با هم جمع دارند، می‌توانند ریشه‌های حقیقی رنجها و غصه‌های ما را شناسایی کنند و به درمان آنها بکوشند:

ادیان و مسأله رنج: همانطور كه قبلاً هم ذكر شد، مهمترین منبع برای حل مسأله رنج (ناآگاهی، دردها و تناقض‏های اخلاقی)، ادیان و نظام نمادهای مقدس است. به تعبیر دیگر گفتمان‏های دینی با توجه به ویژگی‏های درونی‏شان عمده‏ترین و كهن ترین پاسخ‏ها را به مسأله رنج داده‏اند. این پاسخ ها در یک طیف قرار دارند، از یکسو، زندگی امری رنج آور تلقی شده و دستور به طرد و نفی آن داده می شود، و از سوی دیگر زندگی امری رنج آور است، لذا باید سعی کرد به حداکثر خوشی و تفریح و شادمانی دست یافت. البته عموما پاسخ های ادیان به سمت وجه اول این طیف متایل بوده اند. در طی تاریخ و با توجه به ویژگی‏های ساختار اجتماعی و فرهنگی جوامع مختلف، این پاسخ تنوع و تحول خاص خود را داشته‏اند.

ما از کوروش بزرگ به‌عنوان نخستین بیان کننده چارچوب های حقوق بشر یاد می کنیم، اما بايد دانست كه منشور کوروش بزرگ بسیار پیشرفته تر و کامل تر از اعلامیه جهانی حقوق بشر است .اعلامیه کوروش بزرگ درسال 534 پیش از میلاد به‌عنوان « منشور » معرفی شده ،« منشور » در ادب پارسی چيزي است كه امر می کند و به نوعي فرمان و تایید امر دارای ضمانت اجرا است .

آلن رنه، کارگردان بزرگ سینمای فرانسه، بین آثار ماندگاری که در تاریخ سینما خلق کرد، مستندی را هم برای معرفی کتابخانه ملی فرانسه ساخت و آن را «همه خاطرات جهان» نام نهاد. این عنوان احتمالا همه شئون و وظایف کتابخانه‌های ملی را دربر نمی‌گیرد و فقط وجه برجسته‌ای از آن را نمایندگی می‌کند. اين جنبه مهم، همان وظيفه اساسي كتابخانه‌هاي ملي در حفظ و نگهداري ميراث مكتوب تمدن و فرهنگ هر ملتي است كه بايد براي آيندگان و براي هميشه ثبت و ضبط شود. کتابخانه ملی در واقع نهادی مدنی و مدرن محسوب می‌شود که از نیمه نخست قرن بیستم میلادی در بسیاری از کشورهای جهان تأسیس شد.

«پوری سلطانی» را از حدود سال 1345 می‌شناسم. با آنکه شاید هیچ‌گاه همکار مستقیم نبودیم اما با یکدیگر دوستی عمیقی داشتیم. بسیاری از مسائل را شبیه هم می‌دیدیم و در اغلب بحث‌هایی که پیش می‌آمد، نظراتی مشابه داشتیم.

چالش نظری دو متفکر زبان‌شناس معاصر، استیون پینکر و جرج لیکاف، تمایل به تعمیم و گسترش به حوزه اندیشه اجتماعی، جامعه‌شناسی و سیاست دارد. نقد و نگاه من به نظریات این دو متفکر در این مقاله بر اساس بینشی نشأت‌گرفته از روان‌شناسی برخاسته از مطالعاتی امروزین است که ذهن و شناخت اجتماعی انسان را در رابطه با فعالیت مغز در پیوند با بدن انسان تبیین می‌کند.

گروه مطالعات فرهنگی و دینی انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات نشستی را با موضوع انقلاب سمبلیک برگزار کرد که در این نشست «سارا شریعتی» به بحث انقلاب سمبلیک از نگاه بوردیو پرداخت؛ در ادامه مشروح این سخنرانی می‌آید.