مقاله

در اندیشه دینی، پیامبران نسبت به سایر مردم از ویژگی هایی برخوردار هستند که بقیه مردم از آنها محروم می باشند، ولی در این که خود پیامبران نیز نسبت به هم از ویژگی هایی برخوردار می باشند اختلاف است. عده ای بر این باورند که پیامبران با هم تفاوتی ندارند و عده ای دیگر معتقدند که بعضی پیامبران نسبت به بقیه برتری دارند که از آنان به عنوان پیامبر اولو العزم یاد می کنند.

انسان در شناخت هستی و دستیابی به حقیقت دو وسیله در نهاد خویش و دو راه پیش روی خود دارد، عقل و دل؛ برهان و کشف. برخی راه برهان را اختیار کرده و شهود را به سبب نداشتن استدلال بی ارزش دانسته و برخی هم شهود را به سبب حضوری بودن آن بر برهان برتری داده اند. حکیمان متأله با پژوهش های خود در فلسفه و عرفان توانستند این مطلب را اثبات کنند که عقل و دل اگرچه روشی جدای از هم دارند اما مقصدشان یکی است و تفاوت یافته های آن دو را به شدت و ضعف دانستند. از این رو برهان وکشف را نیازمند یکدیگر دیده و کمال هر یک را به دیگری دانسته و توانستند بنیان محکمی برای شناخت هستی بنا نهند.

اگر این «خود» را «خویشتن خویش» تعبیر کنیم؛ کاری که «هشترودی» در صحبت‌های خود ـ تلویحاً و تصریحاً ـ می‌کرده است، این تک بیت، به تنهائی، یا با مقدّمه تکمیلی و توصیفی آن؛ «واژه باید خودِ باد، خودِ باران باشد»، از سهراب، به تعبیری تعمیمی،«شرط لازم و کافی است برای این که شعر، «شعر» باشد. با تمام خصوصیاتِ «الزام» و «کفایتِ» حسّ و تصوّر و تصویر و تعریفِ شاعرانگی، که نوعی منطق در متن است و در حوزه تفکر هندسی، با آن بیشتر آشنائیم.۲

به نظر «امیل دوركیم١» جامعه شناسی برای تبدیل شدن به یك علم باید واقعیت اجتماعی را مطالعه كند. یعنی باید تحلیل نهاد‌های اجتماعی را با همان عینیتی دنبال كند كه دانشمندان طبیعت را مطالعه می‌كنند.

نسخه‌های خطّی، در مجموعۀ میراث مکتوب ایران، از جای‌گاهی ویژه برخوردارند. بخش اعظم تحوّل اندیشه‌ای پیشینیان ما از طریق این نسخه‌ها بدست ما رسیده است. اهمیّت شناسایی، احیا و انتشار نسخ خطی به‌عنوان منابع مهم تاریخی، ادبی، فرهنگی و نیاز به منابع جدید تحقیقاتی برکسی پوشیده نیست.

هنر دینی ایران در پی تجلی امر والا از هرگونه ترسیم پیکرنما پرهیز کرده است. در این میان موضوعات مذهبی و امور اُخروی به واسطۀ نیاز به ترسیم پیکرنما و فضای روایی در وادی ممنوعه قرار گرفتند. با وجود تأکید بسیار قرآن و احادیث در این حوزه، هنر ایران عاری از مصورسازی امور اُخروی است- جز موارد انگشت‌شماری مربوط به دیدار پیامبر از بهشت و جهنم در نسخ خطی معراج نامه‌ها- اعتلای این حوزه مربوط به هنر عامیانه دورۀ قاجار است.

سخن از مرگ سخن از مواجهه با بخشی از وجودمان است که از ما پنهان است تا آن گاه که هستی ما به خطر افتد. سخن از مرگ سخن از سوم شخص تحلیل[۱]است. مرگ در روانکاوی در جایگاه چهارچوب درمان می‌نشیند. اختتام یک جلسه، اختتام درمان، اختتام یک فاز درمان، مردن از سوژه قبلی و زیستن در سوژه تازه متولد شده همه و همه نمادی از مرگ هستند برای بیمار.

احمد فردید در میان روشنفكران و جریان‌های سیاسی سكولار نام خوشی نیست و در محافل آنان از او به نیكی یاد نمی‌شود. از سوی دیگر، كسانی هستند كه او را متفكر و حكیمی ‌نامكرر می‌دانند. واقعیت این است كه او قبل از انقلاب فیلسوفی پدیدارشناس بود و بعد از انقلاب اندیشه‌اش هر چه بیشتر ایدئولوژیك شد تا جایی كه احكام و مسائلی عجیب و غریب صادر و مطرح كرد.

نخستین آشنایی ایرانیان با اسلام، نه چنان‌که معروف است در ایران و در خلافت عمر، بلکه چنان‌که معروف نیست، در یمن و در زمان خود پیغمبر(ص) صورت پذیرفت. در آن هنگام کم و بیش پنجاه سال از زمانی که یمن در قلمرو دولت ایران قرار گرفته بود و فرمانروایان آنجا از سوی پادشاهان ساسانی تعیین می‌شدند، می‌گذشت.

یوری نیکولایویچ مار،۱ خاورشناس و ایران‌‌شناس برجسته روس و صاحب مقالات و تحقیقات بسیار در زبان و ادب فارسی، در ژانویه ۱۸۹۳ در سن پترزبورگ به دنیا آمد و در اول دسامبر سال ۱۹۳۵ در چهل و دو سالگی در گرجستان درگذشت. او فرزند نیکولای یاکوولویچ مار(۱۸۶۵ـ۱۹۳۴) زبان‌شناس، باستان‌شناس، قوم‌نگار روسی، صاحب «مکتب زبان‌شناختی نوین»، عضو فرهنگستان و بنیانگذار ایران‌شناسی در گرجستان و شاگرد بارتولد (۱۸۹۶ـ ۱۹۳۰)، اولدنبورگ (۱۸۶۳ ـ ۱۹۳۴) و ژوکوفسکی(۱۸۵۸ـ ۱۹۱۸)، از بزرگترین خاورشناسان و ایران‌شناسان روسیه و اروپا بود.