مقاله

در نیمه دوم قرن دوم هجری فرقه اسماعیلیه که به امامت اسماعیل پسر امام جعفرصادق(ع) معتقد بودند، شکل گرفت. اسماعیلیان دیدگاه های ویژه ای را درباره امامت مطرح کردند. از دیدگاه آنان هستی یک لحظه بدون وجود امام نمی تواند باقی بماند وانسان همواره به معلم و مقتدا و رهبری معصوم نیاز دارد. اسماعیلیان تلاش های بسیاری کردند تا سابقه امامت را به سرآغاز خلقت برسانند. برای این منظور نظریه ها و تفسیرهای خاصی از تاریخ و نبوت ارائه داشتند.

اندلس یا بخش اسلامی شبه جزیره ایبری در هشت سده حاکمیت مسلمین، فراز و نشیب بسیار داشته و از همان اوان با شکل گیری هسته های مقاومت مسیحی در برخورد با مسیحیان بود. از اواخر قرن پنجم هجری/یازدهم میلادی بخشهای وسیعی از قلمرو اندلس اسلامی به دست ایشان(مسیحیان)افتاد.این سقوط که روزگارپایانی آن بسیار خونبار ودلخراش است در یک فرایند طولانی فراهم آمد.

دوره بندی تاریخ ساسانی (224 تا 651 م) از نکات مهم، در بررسی سیر تحول و دگردیسی این سلسلۀ مهم تاریخ ایران است. در این دوره بندی، به مبانی مشروعیت دولت ساسانی و جهان بینی مسلط در هر دوره از تاریخ آن توجه شده است. گفتار حاضر بر آن است تا با بررسی مبانی مشروعیت در پادشاهی ساسانی، به این پرسش پاسخ دهد که تاریخ سلسلۀ ساسانی به چه دوره هایی تقسیم می شود و این دوره بندی بر چه اساسی صورت گرفته است.

محمدعلی فروغی وجوه مختلفی دارد؛ فروغی سیاستمدار، فیلسوف و اندیشمند هرکدام جذابیت‌های خاص خود را دارند و از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی و مطالعه هستند. اما کارنامه فروغی به‌عنوان یک دیپلمات نیز قابل توجه است. فروغی به‌عنوان عضو هیأت نمایندگی ایران در کنفرانس صلح پاریس و وزیر امور خارجه در کابینه‌های حسن مستوفی‌الممالک، سردارسپه و مخبر السطنه هدایت و وزیر خارجه کابینه خودش در سال‌های 1312 تا 1314 و سفیر کبیر ایران در ترکیه در سال‌های 1306 تا 1309 و نیز سه بار نخست‌وزیر نقش مهمی در سیاست خارجی ایران در برهه‌هایی حساس و تعیین‌کننده داشته است. دستاورد دیپلماتیک فروغی چندان درخشان نیست.

کارنامه شخصی محمدعلی فروغی که چه در بین موافقان و چه در بین مخالفانش به دلایل مختلفی از ویژگی‌های بارزی برخوردار و کارنامه‌ای کم نظیر است، کارنامه‌ای مهم و چندلایه است. ما در طول تاریخ بعد از مشروطیت با سه جنس افراد فرهیخته و تحصیلکرده و نخبه سر و کار داریم که سه جور در برابر وضع موجود موضعگیری کردند. فروغی این بخت را داشته که این را انتخاب کرده که در طول دوران زندگی سیاسی و اجتماعی و فرهنگی، هر سه جنس را رفتار کند. اگرچه از لحاظ زمانی یکسان نبوده است.

کلام امامیّه در طول تاریخ جریان یکسان و یکدستی نبوده است و دستخوش تحوّلات بسیار در ابعاد مختلف شده است. متکلّمان امامی در ادوار گوناگون تحت‌تأثیر عوامل مختلف به‌ویژه اثرپذیری از مکاتب فکری مطرح در تمدّن اسلامی خاصّه کلام معتزلی و اشعری و فلسفۀ سینوی و حکمت صدرائی نظام‌های کلامی متفاوتی از باورهای دینی تشیّع امامی را ارائه نموده‌اند.

سخن گفتن از چیستی فلسفه به نحو کلی، شاید پیچیده‌ترین مسئلۀ تئوریک باشد؛ به همین خاطر در این بحث کوتاه نمی‌خواهیم با این هزارتوی گیج‌کننده روبه‌رو شویم، به جای آن، در این مجال مختصر می‌خواهیم به یکی از تغییرات اساسی تاریخ فلسفه در حدفاصل افلاطون و ارسطو بپردازیم و ببینیم که اگر این رخداد در کار نمی‌بود، دست‌کم کدام مشکلات را در تاریخ فلسفه و به تبع آن تاریخ تمدن نداشتیم. شاید هم توانستیم اشاره‌ای به چشم‌انداز فلسفه در هزارۀ سوم داشته باشیم.

کثه، ایساتیس یا یزد، اولین شهر خشتی جهان، با القاب و عناوین مختلفی در طول تاریخ درازدامن خود، مورد خطاب قرار گرفته است. همچون شهر آتش و آفتاب، شهر بادگیرها و... اما بی‌گمان، هیچ یک به اندازه‌ لقب «دارالعباده» مورد اعتنا نبوده و از جایگاه بلند و بی‌رقیب این لقب، بهره‌مند نبوده است.

ادبیات سهم عمده‌ای در فرهنگ هر ملتی دارد. ادبیات غنی، پایه فرهنگ است. در سراسر دنیا، کشورهای توسعه‌یافته عقبه ادبی-فرهنگی قابل‌توجهی دارند. عقبه فرهنگی الزاماً در قدمت تاریخی ارزیابی نمی‌شود بلکه کیفیت آن و بکارگیری آن در زمان حال و آینده مدنظر است. وقتی که به اصطلاح، با امر مدرن عجین می‌شود.

قانون چارچوبی فراهم می‌آورد که ما را قادر می‌سازد راهبردها و واکنش‌های خود را شکل دهیم. می‌توانیم بعض چیزها را مسلم بدانیم، در حالی که پروژه‌های مهمتر خود را پی ‌می‌گیریم. بعید است که به دلیل تضاد با نظر یک همکار در جلسه‌ای در محل کارم، مورد حمله قرار گیرم. ویکو این نکته را به زبان فنی خود اظهار می‌دارد.