مقاله

صورت فارسی شهر برگرفته از xšaθra-« پادشاهی، سلطنت » اوستایی است، كه در فارسی باستان به صورت xšaça- « پادشاهی، سلطنت» آمده است، چنانكه در تركیب با اسم Artaxšaça (اردشیر ) دیده می‌شود، مرکب از arta- «عدل، داد» + xšaça- «پادشاهی» به معنی « پادشاهی توأم باعدل و داد» (کنت171a). به نظر نیبرگ ( 1382:141) واژۀ xšaθra- در معانی قلمرو، محفل، عرصه و میدانی كه نیروی خدایی را آشكار می‌كند

درباره تقیه و ابعاد آن هنوز تحقیق جامعی صورت نگرفته منتهی یک نکته معمولا در این زمینه مورد غفلت قرار می گیرد و آن اینکه می بایست برای درک ابعاد تقیه در فقه شیعی در سده های دوم و سوم یعنی تا قبل از سال ۲۶۰ ق و آغاز دوران غیبت به مناسبات فقهای سنی و دولت و به ویژه سهم خلیفگان در فرایند تدوین فقه اسلامی توجه داشت.

انسان مدرن، انسان اجتماعی است. اما اجتماعی بودن انسان مدرن، با اجتماعی بودن انسان سنتی بسیار فرق دارد. زیرا، از طرفی زندگی پیچیده‌تر از گذشته شده است و از طرف دیگر جامعه به معنی امروزی کلمه، از حد یک روستا یا یک شهر گذشته و در تلاش برای جهانی‌شدن است! یعنی، انسان امروزی مرزها را پشت‌سر می‌گذارد و دلش می‌خواهد در یک جامعه جهانی زندگی کند. این تمایل به وضوح در زندگی کشورهای پیشرفته مغرب زمین قابل مشاهده است.

ژان شاردن(1643- 1713میلادی) جهانگرد، بازرگان و جواهرساز فرانسوی بود. وی با آنکه در یک خانواده پروتستان به دنیا آمد اما در یک جامعه‌ متعصب کاتولیک رشد کرد. در جوانی به‌دلیل فشارهای مذهبی زادگاه خود را ترک کرد و به‌منظور تجارت و جهانگردی به سرزمین‌های دوردست سفر و بیشتر سال‌های جوانی را در مشرق زمین سپری کرد.

نمایشگاه دستخط، گزیده آثار سه هنرمند تثبیت شده خوشنویسی غلامحسین امیرخانی، علی شیرازی و مجتبی ملک‌زاده در فرهنگسرای نیاوران در حالی برگزار شد که در فضای هنر امروز ایران خوشنویسی جایگاهی شایسته و متناسب با ارزش‌های خود ندارد. در اواخر قاجار و اوایل دوره پهلوی به دلیل کمرنگ شدن زمینه کاربردی و ورود فضای فرهنگی ایران به دوره‌ای متفاوت و متأثر از جریان مدرنیزاسیون، خوشنویسی کم رمق شد

متکلمان اشعری در برابر معتزله موضع مخالف گرفتند. آنان هر دو جهت نظریة معتزله را برخلاف آموزه‌های دینی یافتند. می‌گفتند قبول واقعیت اوصاف اخلاقی به معنای محدودکردن قدرت خداوند در انجام هر آنچه می‌خواهدـ که مفاد چندین آیه از قرآن کریم است۸ـ تلقی شد و از این روی کنار نهاده شد. با رد عینیت اوصاف اخلاقی و ارجاع آنها به امر و نهی (اراده) الهی، دیگر مجالی برای معرفت عقلایی در اخلاق باقی نماند و از این روی، متکلمان اشعری نظریة شرعی بودن معرفت اخلاقی را پیش کشیدند.

تکنولوژی را معمولاً شبکه ای از ابزارها و ماشین‌ها و ابزار فنی می‌دانند که آدمیان به مدد علم و مهندسی آنها را به عنوان وسیله ای برای آسان کردن کارها و رسیدن به مقصودهای خود می‌سازند. گاهی نیز تکنولوژی به شیوه‌های فنی ساختن و پرداختن ابزارها و وسایل اطلاق می شود. این وصف از آن جهت که ما وسایل تکنیک را به کار می بریم درست است اما عیبش اینست که ما را به این توهم دچار می کند که این وسایل و روش‌ها را با اختیار یا بر اثر پیشرفت قهری ساخته و ابداع کرده ایم و با آنها هر چه بخواهیم می ‌کنیم و هر وقت بخواهیم از آنها رو می گردانیم یا از میان آنها صرفاً مفیدها را برمی‌‌گزینیم و مضرها را وا می‌گذاریم.

پذیرش اصل عدالت از نقاط ممتاز کلام و فقه شیعی و از اصول مذهب تشیع است. این اصل از اصول پیش فقهی است و نه یکی از قواعد فقهی و نه از قواعد اصولی. قاعدۀ فقهی احکامی کلی است که مسائل فرعی متعددی را شامل می‌گردد. قواعد فقهی درون فقهی هستند و می‌توانند با یکدیگر همتایی و تعارض کنند و فقیه در مقام تعارض به دنبال حل و فصل و تعادل و ترجیح باشد، برای مثال: قاعدۀ تسلط مردم به اموالشان می‌تواند با قاعدۀ لاضرر و لاضرار در تعارض قرار گیرد و فقیه به فکر چاره افتد. قاعدۀ اصولی نیز قاعده‌ای است که مربوط به موازین کلی روش استنباط است؛ اما اصل عدالت از هیچ یک از دو نوع نیست؛ نه جزء روش استنباط است و نه از قواعد کلی فقهی.

الف : ارسطو نخستین و محکمترین روایت را از پیوند، یا دست کم مشابهت آرای مغان زرتشتی با افلاطون، در کتاب متافیزیک خود ارائه می دهد در پاره ۱۰۹۱b فصل چهارمِ کتاب چهاردهمِ متافیزیک و در بحث نسبت میان مبادی نخستین و خیر، برخی از شاعران عاقل یا عاقلان شاعر را با تاکید بر این که به زبان اسطوره سخن نمی گویند (یعنی خیال پرداز نیستند) کسانی می داند که مُوجد و آفریننده نخستین را عین خیر می دانند.

تاریخ فرهنگ و تمدن ایران به گونه‌ای است که میراث غنی‌ از این فرهنگ و زبان نه تنها در ایران امروز بلکه در پهنه وسیعی از آسیا و بخش‌هایی از آفریقا به جای مانده است. این میراث از چند جهت برای فهم منطق مواجهه ایران با فرهنگ جهانی در شرایط امروزی بسیار مهم و کلیدی است. این مواجهه در دو وجه قابل تفکیک است؛ در سطح نخست، بازمانده‌های این میراث غنی فرهنگی در آسیا و آفریقا است.