مقاله

«فرهنگ» به مثابه شیوه زندگی و جهان‌بینی خاصی که اعضای یک جامعه دارند، تجلی‌های مختلفی دارد. فرهنگ هر جامعه‌ای الگوهایی برای زندگی اعضایش فراهم می‌کند که نه تنها در سطوح کلان مانند جهان‌بینی و کیهان‌شناسی و نظام ارزش‌ها، بلکه در سطوح خردی مانند رفتارها و عادت‌های روزمره تعریف شده است. به همین دلیل فرهنگ در تمام عرصه‌های زندگی ما حضور دارد و تداوم یک جامعه منوط به آن است

بیشتر مردم احتمالا بااین گفته موافقند که روزگارما گرچه ازحیث دانش از همه روزگاران گذشته بمراتب بالاتر است، اما در این مدت هیچ گونه افزایشی در فرزانگی برابر پیشرفت دانش وجود نداشته است. منتها همینکه بخواهیم «فرزانگی» را تعریف کنیم و وسایل فزونی و پیشبرد آن را بسنجیم، موافقت به پایان می رسد. من می خواهم نخست بپرسم فرزانگی چیست و سپس سوال کنم که برای یاد دادن چه می شود کرد.

گویا ولتر متفکر بزرگ فرانسوی فرموده است که«فقط فلاسفه بایدتاریخ بنویسند». اگر به ظاهر این حرف تسلیم شویم، ناچار باید گوییم همه کسانی که معلم تاریخ هستند.، حق این بود که اول در رشته فلسفه لیسانس دریافت کرده بودند. اما حقیقت آنست که هر کس در کریدورها و تنگناهای بی در وپن تاریخ قدم گذارد،خودشهامت یک فیلسوف رابه کاربرده است: تنگناهایی که از راهروهای پنهان اهرام مصر ناشناس تر، و از جاده ابریشم بی پایان تر، و از کوچه هفت پیچ حادثه آفرین تر اند.

با پدید آمدن شاهنامه پشت ایران محکم شد و این اطمینان حاصل گشت که شخصیّت ملّی ایران تسخیر ناپذیر خواهد ماند چنان‌که ترک آمد، مغول آمد ولی ایران، ایران ماند و فردوسی مردی نمونه، نماد مقاومت، مظلومیبت، آزادگی، خروشندگی و کامروا در ناکامی کسی که در کشمکش میان دو تیره‌ی فکر، پیروزی نهایی با اوست و چراغ ایران در درون کتاب او هرگز خاموش نمی‌شود. اگر شاهنامه نبود، ایران گذشته خود را فراموش می‌کرد، ادبیات فارسی به این غنا و تنوّع دست نمی‌یافت و عرفان بالیده نمی‌شد. در یک سخن شاهنامه کتاب مردم ایران است و گرچه به دست یک نفر پدید آمده، گویی هزاران هزار در ایجاد آن دست داشته‌اند.

تحلیل هوسرل از فیزیک گالیله ای که موضوع این مقاله است، در کتابی از او که عنوانش را می توان به بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی ترجمه کرد، آمده است. ترجمه دیگر این عنوان، که بیشتر به مفهوم عنایت دارد تا به لفظ، بحران علوم غربی و پدیدار شناسی استعلایی است. هوسول از واژه «اروپایی» مفهوم جغرافیایی آن را در نظر ندارد، بلکه این واژه در نظر او مفهومی تاریخی دارد و به «جهان غرب» به مفهوم صحنه ای که یک تحول فکری واحد و مداوم بر آن رخ داده است،اشاره می کند.

رساله مشتمل است بر سه گفتار در مورد خلقت انسان ، ترکیب وجود انسان و نحوه تقرر آدمی در جهان . در هر دفبار موضوعات فوق به طور تطبیقی بین ادیان یهودی ، مسیحی ، مزدائی، هندوئی و بودائی به بحث گذاشته شده و با موشکافی در آراء هر دین تحلیل شده اند. گفتار نخست درباره نخستین وجود انسان یا نخستین زوج آدمی ، نحوه تکوین آنها و چگونگی هتوط بشر تا به وضعیت فعلی بحث میکند گفتار دوم به بررسی چگونگی نفس و رابطه آن با تن و قوای روحانی انسان در دینهای مختلف میپردازد

تاريخ عاشورا از شاخص‌هاي مهم فرهنگ شيعه است و موضوع امام حسین(ع) و قیام عاشورا به عنوان یکی از مشخصه‌های اصلی شعر آیینی و شیعی دارای پیشینه‌ای طولانی است. موضوع قیام امام حسین(ع) از اواسط قرن سوم در ادبیات فارسی وارد شد. در دورۀ تیموریان به بعد، به شکلی دقیق، به این مسئله پرداخته شد و بعد در دورۀ صفویه به دلیل تغییر نظام حکومتی و شیوع بیش از پیش تفکر شیعه در ایران، گرایش شاعران به سمت گفتمان عاشورا رو به فزونی نهاد؛ تا جایی که در دورۀ قاجاریه و بعد از آن، دیوان‌های متعددی مختص به عاشورا سروده شد

شهاب الدین عبدالله بن عبدالرشید خوافی بهدادینی مشهور به حافظ ابرو بزرگترین و مشهورترین مورخ و جغرافینویس ایران در قرن نهم هجری است. او نخست در خدمت امیر تیمور وارد شد و پس از مرگ او در زمرۀ نزدیكان سلطان شاهرخ ]متولد ربیعالاخر 779ـ درگذشت 850 ق[، جانشین وی، درآمد. او بیشترتألیفات وآثار خود را به خواهش و یا دستور شاهرخ در شهر هرات به رشتۀ نگارش درآورد و درآخر به سال 833 و بنا به قولی دیگر در 834ق/ 1430م در زنجان درگذشت. از وی چند اثر مهم در تاریخ و جغرافیا در دست است.

یکی از تیره‌های مهم آریایی که پس از ورود به ایران موفق به تشکیل حکومت شدند پارسها بودند. از اواسط دوره مادها از خاندان پارسی به عنوان خاندانی قدرتمند در منابع یاد شده است. آخرین پادشاه ماد، آسیتاگ، مجبور به جنگ ‌با یکی از سران پارسی‌ها به نام کوروش شد. از شواهد چنین ‌برمی‌آ‌‌ید که کوروش با آستیاگ نسبت خویشی داشته است. در جنگ بین طرفین پادشاه ماد شکست خورده و کوروش با پیروزی ‌بر آستیاگ موفق شد حکومت جدیدی را ‌که درتاریخ از آن به نام هخامنشیان یاد می‌شود، تأسیس کند. نخستین پایتخت هخامنشیان شهر پاسارگاد بود. کوروش پاسارگاد را به محلی آباد و معتبر تبدیل کرد. اما پس از مرگ کوروش و مشکلاتی که در امرحکومتی بوجود آمد از اهمیت این شهر کاسته شد تا اینکه داریوش اول به پادشاهی رسید.

قرآن به زبان عربی نازل شده است و از خودش به «قرآن عربی» (۱۲:۲؛ ۲۰:۱۱۳؛ ۳۹:۲۸؛ ۴۱:۳؛ ۴۲:۷؛ ۴۳:۷) تعبیر می‌کند. وحی قرآنی به یک معنا زبان عربی را «متلاشی ساخته»‌ و آن را به همان زبان قدسی که برای مسلمانان است، تبدیل کرده است. این وحی، اثری خلق کرده است که زبانش تقلیدناپذیر است و آن را اعجازآمیز می‌دانند. اعتقاد بر این است که این کتاب ترجمه‌ناپذیر است. حضور قدسی و واقعیّت مظهریّت قرآن کریم و همچنین مراتب معنایی نهفته در آیات آن را نمی‌توان به زبان دیگر، حتی به زبان فارسی و دیگر زبان‌‌های اسلامی که خود عمیقاً از عربی قرآنی تأثیرپذیرفته‌اند، ترجمه کرد.