مقاله

هر چیزی که مورد یک یا چندی از مدرکات (قوای) حسی و یا تفکر قرار می‌گیرد این امکان را دارد که برای ما با یک گشودگی آشکار شود و حضور یابد؛ نسبی بودن این موضوع منشأ اختلافاتی بر سر موضوع حق است. شیوۀ آشکار شدن چیزها برای هر فرد منحصر به او و تابعی از چگونگی نحوۀ دریافت و ویژگی‌های خود فرد است.

در ایران، نخستین تلاش‌های جدی و مداوم برای تشکیل ارتشی مدرن و منظم به اوایل سلسله قاجار بازمی‌گردد. آقامحمدخان قاجار که بیشتر دوران زمامداری‌اش را در جنگ به سر برد تا بتواند ایران را مجدداً یکپارچه و متحد نماید، دارای قشونی سنتی با ساختاری عمدتاً ایلیاتی بود. او برای نخستین بار از تعدادی صاحب‌منصب نظامی روس که از قشون این کشور خارج شده بودند، بهره برد تا افواجی به سبک مدرن تشکیل دهند. اما اجل مهلتش نداد و در خلال لشکرکشی به قفقاز به قتل رسید و برادرزاده‌اش فتحعلی شاه بر تخت سلطنت نشست.

«ناصرالدین‌شاه» چهارمین پادشاه سلسله قاجار که به‌ نام‌های دیگری چون «قبله عالم» و «سلطان صاحبقران» خوانده می‌شد و بعدها «شاه شهید» لقب گرفت در سال 1848میلادی برابر با 1226 هجری شمسی، در17 سالگی و پس از درگذشت پدرش «محمدشاه» بر تخت سلطنت نشست. وی از پادشاهانی است که به مواردی چون شکار، سیاحت، گردش و تفریح میل مفرط داشته‌.

و لقد کرّمنا بنی‏ آدم و حملناهُم فی البرّ و البحر و رزقناهُم من الطّیّبات و فضّلناهُم على‏ کثیر ممّن خلقنا تفضیلا: ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم و بر دریا و خشکى سوار کردیم و از چیزهاى خوش و پاکیزه روزى دادیم و بر بسیارى از مخلوقات برتریشان نهادیم.(اسراء،۷۰)

می‎دانیم که هر ممکن‎الوجود، چه ازلی باشد همچون حقیقت حقّة محمدی و چه همچون من و تو حادث باشد، نظر الی ذاته موجود نباشد و چون به مقام وجود درآید و شیئیت او حاصل شد و حقیقت خارجی یافت، ثبوت آن و وجود آن با قطع نظر از «واجب» متصور نیست. اگر «ممکن» نیازمند به غیر خود که واجب است، نبود که ممکن نبود، بلکه واجب بود و چنین بی‌نیازی یعنی انقلاب در ذات که محال بودنش بدیهی است.

جانشینی و جایگزینی، مسأله مهمی است که البته در نهادهای علمی‏‎ ‎مدرن در دنیا، به دلیل رویه‌های بوروکراتیک، خانوادگی نیست؛ اما در نهادهای‎ ‎سنتی امکان موروثی‌شدن هست. در نجف اشرف با بیداری نسبت به این مسئله، زعامت و مرجعیت موروثی و تبلیغی و یا تحمیلی نیست. هیچ نهاد رسمی خارج‎ ‎حوزه و حتی نهادی در داخل حوزه، مرجعیت کسی را اعلام نمی‌کند و از کسی نیز‎ ‎سلب مرجعیت نمی‌کند.

نجوم و ابزار نجومی در دوران بعد از اسلام به دلیل ضرورت ها و نیازهای مختلف در زندگی مسلمانان نظیر آگاهی از زمان طلوع و غروب خورشید، جهت اقامه نماز و نیز مسائل جغرافیایی و به ویژه دریانوردی و پدیده طالع بینی، سعد و نحس بودن روزها، شب ها و ساعات مختلف، به یکی از مهم ترین پدیده های علمی تبدیل شد.

در ایران، هم زمان با برپایی عیدهای مذهبی و اسلامی هم چون (غدیر، فطر و قربان) توجّه فراوانی به عیدها و جشن های ملّی و باستانی هم چون (نوروز، فروردینگان، اردیبهشتگان، خردادگان، تیرگان، مهرگان، یلدا، سده، اسپندگان، چهارشنبه سوری) وجود دارد. که البتّه میزان آشنایی و توجّه به هر کدام از آن ها در مناطق مختلف ایران متفاوت است. با بررسی های انجام شده به شمار 24 جشن ملّی ایرانی بر می خوریم که از بین این جشن ها میزان توجّه شاعران مورد پژوهش ما (ابوالقاسم فردوسی، فرّخی سیستانی، خاقانی شروانی، منوچهری دامغانی) به 3 جشن (نوروز، مهرگان، سده) بیش تر است.

لباس و پوشاک در هر قوم و ملتی بیانگر مراتب و جایگاه اجتماعی اشخاص در آن جوامع می باشد و عامل مهمی برای تحقیق در مورد فرهنگ، تاریخ و تمدن یک جامعه می باشد. پوشاک که از نمودهای فرهنگی در زندگی انسان هاست در ادوار گوناگون تاریخ دچار دگرگونی هایی گشته و همواره دارای تنوع چشمگیر بوده است. بررسی پوشاک هر دور ه می تواند یکی از پرارزش ترین منابع برای شناخت و درک توده های مختلف باشد. در عصر حکمرانی تیموریان که از ادوار مهم و تأثیرگذار در تاریخ ایران بوده است

فلسفه اسلامی علمی است که از گرایشات و شاخه های علوم اسلامی نشأت گرفته است به این معنا که همگی منشاء و بنیاد دینی داشته اند براین اساس در این شاخه مکاتب مختلفی چون مکتب مشاء، اشراق و...جا گرفته که هر کدام در هر حوزه دارای فرد مؤسس و نامداری است. در این راستا هر یک از فلاسفه به شهر و یا کشور خاصی مربوط می شده اند که گاه خود نیز مؤسس یک فرقه و یا مکتب در میان مردم شهر خویش است.