جواهرشناسى در دیوان خاقانى / سعید مهدوی فر

1396/10/20 ۱۴:۰۹

افضل الدین بدیل خاقانی شروانی را باید یکی از بزرگترین سخنورانی دانست که از پشتوانۀ فرهنگی سترگی برخوردار است. این پشتوانۀ فرهنگی به عنوان بن مایۀ آفرینش مضامین، تصاویر و تعابیر بدیع بسیاری در دیوان خاقانی، گونه گونی خاصی دارد؛ پنداری شاعر به جهت همین هنرورزی های نوآیین، این همه دانش اندوزی کرده است. خاقانی تقریباً به تمامی دانش های روزگار خود آشنایی داشته، به خوبی از نجوم و طب، معارف اسلامی و غیر اسلامی، روایات اساطیری و تاریخی، فرهنگ عامه و دیگر علوم آگاه بوده است.

درآمد: افضل الدین بدیل خاقانی شروانی را باید یکی از بزرگترین سخنورانی دانست که از پشتوانۀ فرهنگی سترگی برخوردار است. این پشتوانۀ فرهنگی به عنوان بن مایۀ آفرینش مضامین، تصاویر و تعابیر بدیع بسیاری در دیوان خاقانی، گونه گونی خاصی دارد؛ پنداری شاعر به جهت همین هنرورزی های نوآیین، این همه دانش اندوزی کرده است. خاقانی تقریباً به تمامی دانش های روزگار خود آشنایی داشته، به خوبی از نجوم و طب، معارف اسلامی و غیر اسلامی، روایات اساطیری و تاریخی، فرهنگ عامه و دیگر علوم آگاه بوده است. جواهر شناسی یکی از این دانش هاست که خاقانی آن را دست مایۀ هنرنمایی خود قرار داده است. از آنجا که تا کنون در ادب پارسی، پژوهش مستقلی در این زمینه صورت نگرفته، مغتنم و بایسته است تا در این نخستین گام به تعیین و تحلیل آگاهی ها و ظرافت های دیوان بزرگی چون دیوان خاقانی در این حیطه بپردازیم.

پیام بهارستان، سال پنجم زمستان 1391 شماره 18

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی