مقاله

نسخۀ ش ۵۵۱ در موزه رضا عباسی یکی از مهمترین نسخه‌های قرآنی همراه با ترجمۀ فارسی از قرن ششم است که تاکنون توجه محققان و نسخه پژوهان را به خود جلب نکرده است. این اثر ارزشمند نسخۀ کاملی از قرآن کریم همراه با برگردان فارسی است که در سال ۵۴۶ قمری به دست کاتب ابوالفخر بن ابیالفضل الزعفرانی کتابت شده است.

نخستین چاپخانه در شهر ارومیه را میسیون آمریکائی پرکینز به سال ۱۸۴۰ میلادی یعنی حدود ۱۸۰ سال قبل با مدیریت فردی به نام بریت راه‌اندازی نمود و اولین کتابی که در این چاپخانه منتشر شد کتاب «در پیرامون لزوم قلب جدید» نام داشت.

سقراط که پسر خود را خام‌تر از آن می‌بیند که بخواهد گفتگوی خود را با یک اندرز ساده به پایان برساند، ناگزیر از زاویه‌ای دیگر وارد شده، گفتگو را به این شکل پی می‌گیرد.

می پرسید که فلسفه آموزش عالی چیست؟ من بلافاصله فکر می کنم که آموزش عالی یک اصطلاح است که ما از فرانسوی ها گرفتیم. آن ها آموزش را به سه دوره تقسیم کرده اند؛ آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه و آموزش عالی. بعد وقتی چهار دوره اش کردند، ما هم بدون اینکه شرایط را در نظر بگیریم، گفتیم ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان (متوسطه) و دانشگاه. این راهنمایی ما چکار می کند؟

جنگ خانمانسوز اول بین‌الملل، برای ایران که رسماً بی‌طرفی خود را در آن اعلام کرده بود سوغاتی بجز قحطی، ناامنی، بیماری، هرج‌ومرج سیاسی و... به همراه نداشت. این جنگ و سرایت آتش آن به داخل خاک ایران، تبعات منفی و عوارض بسیاری برای کشورمان به ارمغان آورد که مورد بررسی قرار می‌گیرد.

با اینکه دولت ایران در آغاز جنگ جهانی اول بی‌طرفی خود را رسماً اعلان کرد، نیروهای نظامی دول متخاصم که شامل متفقین (بریتانیا، روسیه، فرانسه، ایالات متحده امریکا، صربستان و غیره) و دولت‌های مرکزی (آلمان، اتریش،مجارستان، عثمانی، بلغارستان) بودند، وارد ایران شدند و به نبرد در خاک ایران پرداختند. پس از آغاز جنگ در پایان ماه ژوئیه سال 1914 میلادی، کابینه میرزا حسن خان مستوفی الممالک بی‌طرفی ایران را اعلان کرد.

استاد موحد می‌نویسند: «ما یکسره از متن «الف» تبعیّت می‌کردیم، یعنی آن را عیناً طابق‌النّعل بالنّعل می‌آوردیم و همة دگرسانی‌ها را در پای صفحه قید می‌کردیم…» (مقدّمه، ص۱۶۰) «… ما این نُه نسخه را با دقّت تمام بیت به بیت و حرف به حرف مکرّر خوانده، موارد اختلاف آنها را یادداشت کردیم…»(همان، ص۶۹)

مدتی است مبحث مهم تحول علوم به گفتمانی رایج در عرصه محافل علمی و آکادمیک کشور تبدیل شده و حتی شورایی نیز با عنوان شورای تحول علوم انسانی با حضور برخی اندیشمندان در شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده است. فارغ از برخی جهت‌گیری‌ها و موضع‌گیری‌های بعضاً سیاسی و یا به یک عبارت غیرفرهنگی، بحث در باب ضرورت بازنگری در حوزه تحول علوم، بحثی بسیار مهم و بنیادی است.

ثبات و پایداری و رفاه نسبی فضای جامعه ایران بعد از جنگ هشت ساله و گسترش فزاینده و كمی دانشگاه‌ها، در كنار افزایش شمار جوانان، نیاز به خوراك فكری و معرفتی را افزایش بخشید. روند پرشتاب و روزافزون ترجمه و تالیف آثار گوناگون در حوزه علوم انسانی به نحو عام و در حیطه فلسفه به‌طور خاص، از سال‌های آغازین دهه 1370 شاهدی بر این مدعاست. واكنش روشنفكران و اندیشمندان به وقایع یك دهه پیش از سویی و اتفاقات سیاسی و اجتماعی روز در ایران و جهان از سوی دیگر، محتوای این كالاهای معرفتی را مشخص كرد.

جنبش مشروطه خواهی (1285 خورشیدی/1324 قمری) نقطه عطفی در تاریخ ایران است و صد البته سرآغاز فصل مهمی در فقه سیاسی شیعه. فقه را اگر مسامحتا «علم به حکم شرعی»(1) تعریف کنیم، آن گاه فقه سیاسی تفصیل این علم در حوزه سیاست است. بنابراین با تحول ژرفی که در سیاست ایران در اثر جنبش مشروطه خواهی رخ داد، فقه سیاسی نیز دچار چالشی اساسی شد.