مقاله

در آبان ماه امسال به مناسبت سالگرد درگذشت علامه سیدمحمد حسین طباطبائی، دوست ارجمندی از من برای ایراد سخنرانی درباره گفتگوهای پروفسور هانری کربن و علامه طباطبایی دعوت به عمل آورد. طبعا دعوت ایشان موجب شد تا در این موضوع بیشتر بیندیشم؛ ولی همه مطالبی که گرد آوردم، در آن جلسه سخنرانی قابل عرضه نبود. انگیزه اولیه برای شکل‌گیری این مطلب همان بود که عرض شد.

دکتر منوچهر آشتیانی دانش‌آموخته‌ی فلسفه از دانشگاه هایدلبرگ (۱۹۷۱) و از دانشجویان کارل لویت و هانس گئورگ گادامر بوده است. «گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی» (۱۳۸۱)، «جامعه‌شناسی شناخت (مقدمات و کلیات)» (۱۳۸۳)، «ماکس وبر و جامعه‌شناسی شناخت» (۱۳۸۳)، «جامعه‌شناسی شناخت ماکس شلر» (۱۳۸۳)، «جامعه‌شناسی شناخت کارل مانهایم» (۱۳۸۴)، «کارل مارکس و جامعه‌شناسی شناخت» (۱۳۸۶)، «درآمدی به بحران جامعه‌شناسی جهانی معاصر» (۱۳۸۸) و «جامعه‌شناسی تاریخی» (۱۳۹۱) از جمله آثار اوست. آشتیانی از معدود دانشجویان ایرانی بوده است که به دیدار هایدگر در فرایبورگ رفته و چند جلسه با او ملاقات داشته است.

سعادت به‌عنوان یکی از مباحث بنیادین در فلسفۀ اخلاق و بیانگر غایت کمال انسانی همواره مورد توجه فیلسوفان و اندیشمندان بوده است. قدمت توجه به این بحث به زمان سقراط، افلاطون، ارسطو و در پی آن در دنیای اسلام به فارابی، مسکویه و ابن‌سینا تا ملاصدرا و شارحان او بازمی‎گردد.

از موضوعات جالب در تاریخ پارلمان ایران، اختلاف نظر در مورد تاریخ تأسیس کتابخانه است. اینکه درباره تأسیس کتابخانه در همان نخستین دوره در صحن علنی مجلس مباحثی در گرفت و حتی تشکیلات موقتی با عنوان کتابخانه وجود داشت، جای هیچ بحث و تردیدی نیست. به گواه اسناد موجود بویژه برخی خاطرات نمایندگان آن دوره و همچنین مشروح مذاکرات مجلس، دکتر «ولی‌الله خان نصر» نماینده اصناف سلمانی، حمامی، میرآب، یخچالی، آب‌بند و اطبای پایتخت نخستین نماینده‌ای بود که از تأسیس کتابخانه سخن به میان آورد.

۱ تحقیقی در رابطه با علم فردگرا بیان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند که در علم فیزیک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانیم بلافاصله با حدسِ مسئله آغاز کنیم. همان‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور که این امکان وجود دارد که «از طریق درهایی که بازند وارد خانه شویم»، برای «خانه» یک ساختار نظریه علمی وجود دارد، به عبارت دیگر، به دلیل برخورد با مسائلی که اهمیت آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به طور گسترده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای همگان شناخته شده است، ساختار نظریه علمی «خانه» شکل گرفته است. محقق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند بر روی خواننده حساب کند (محقق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند انتظار داشته باشد که خواننده آشنا با پیش‌نیازهای رشته باشد) تا اثر جدید را درون زمینه کلی دانش علمی قرار دهد.

نمایشگاه گزیده آثار سه هنرمند تثبیت شده خوشنویسی یعنی غلامحسین امیرخانی، علی شیرازی و مجتبی ملک‌زاده که چندی پیش در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد قرار است در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران نیز به نمایش گذاشته شود و علاقه‌مندان به حوزه خوشنویسی و این هنرمندان از نزدیک این آثار را ببینند. حوزه خوشنویسی با آنکه یکی از حوزه‌های قابل فخر ایرانی‌ها در سراسر دنیا محسوب می‌شود اما در کشور ما به حوزه‌ای مهجور بدل شده که بیشتر علاقه‌ها به سمت زیبایی این هنر سوق پیدا می‌کند تا آنکه در حوزه نقد و نظر علمی به آن نگاهی ریزبینانه و دقیق صورت پذیرد.

وجه عینی و تحقق بیرونی «آزاداندیشی» همان «آزادی بیان» است؛ اینکه انسان‌ها بتوانند براحتی دیدگاه‌ها و نظرات خود را به زبان آورند هرچند که مطلوب دستگاه‌های سیاسی و سیاستمداران نباشد. به تعبیری دیگر، آزاداندیشی در دانشگاه‌ها به این معناست که در یک فضای سیاسی و علمی افراد بتوانند همدیگر را تحمل کنند.

شاگرد بلندمرتبة مرحوم میرزا جهانگیرخان قشقایی و استاد گرانقدر دکتر جلال‌الدین همایی یعنی مرحوم آیت‌العظمی رحیم ارباب، متولد ۱۲۵۹ شمسی و متوفای ۱۹ آذرماه ۱۳۵۵ هجری شمسی بود وجه تسمیه‌اش ارباب بود بدین دلیل که خاندانش در چرمهین (از توابع شهرستان لنجان استان اصفهان) دارای مکانت و ملکیت و شرافت بودند، گرچه خود، نام اول خویش یعنی رحیم را بیشتر دوست می‌داشت

ماکس وبر را با نظریۀ افسون‌زدایی می‌شناسیم. وبر می‌گفت دنیای قدیم که لبریز از باورهای دینی بود، با آمدنِ مدرنیته جای خود را به جهانی سرد و عقلانی سپرده است. اما داستان‌های عامیانۀ چندین قرن پیش از وبر نیز مداوماً همین ایده را تکرار می‌کنند: جهانی قدیمی که پر از جن و پری بود و دنیای فعلی که جادو از آن رخت بربسته است. کتابی جدید معتقد است افسون‌زدایی بیش از آنکه واقعیتی جامعه‌شناختی و برآمده از مدرنیته باشد، اسطوره‌ای عامیانه است.

اولین روزنامه دوزبانه بلوچی-فارسی به نام «روچ» از دیروز انتشار خود را در استان سیستان و بلوچستان آغاز کرد و بنا دارد در آینده ای نزدیک در گستره سراسری منتشر شود. «روچ» در زبان و گویش مردم سیستان و بلوچستان به معنای خورشید و هم به معنای روز است که با توجه به انتشار هر روز این روزنامه، اسم بومی بامسمایی به نظر می‌رسد. از احمد براهویی‌نژاد، مدیر مسئول این روزنامه خواستیم به این مناسبت یادداشتی در اختیار روزنامه «ایران» قرار دهد که در ادامه می‌آید.